maandag 24 maart 2014

30 maart 2014, 4e van de 40dagen, Laetare

Welkom bij Wat lezen we deze week!
Hier vind je elke week de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun kerkgangers horen elke week hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de dominee/priester.

Op belangrijke (feest)dagen worden uiteraard de vaste, bijbehorende Bijbelteksten gelezen, met kerst lezen we een van de versies van de geboorte van Jezus, met Pasen over de wederopstanding en met Pinksteren over de uitstorting van de Heilige Geest. Het rooster wordt gemaakt voor 3 jaar, A, B en C en om te voorkomen de kerken om de 3 jaar hetzelfde lezen wordt ook een alternatief leesrooster gemaakt

PERIODE
30 maart 2014, is de 4e zondag van de 40dagentijd of de Vasten, de 7 weken waarin we aftellen naar Pasen. De 4e zondag heet 'Laetare' dat is Latijn en betekent 'Verheug u'. Het is genoemd naar het begin van het openingsvers, het Introïtus van het proprium van de Mis:

"Laetare Jerusalem: et conventum facite omnes qui diligitis eam: gaudete cum laetitia, qui in tristitia fuistis: ut exsultetis, et satiemini ab uberibus consolationis vestrae""Laat allen die Jeruzalem liefhebben zich met haar verheugen en juichen om haar, laat allen die om haar treuren nu samen met haar jubelen.
(Jesaja 66:10 in de Nieuwe Bijbelvertaling).


Kunst tip: Uit de tres riches heures de Duc de Berry, het getijdenboek van de Hertog van Berry uit de 14e Eeuw. Jesaja 66:10 in het Latijn. Link: ldysinger/books hours


Er is geen Bach cantate voor deze en andere zondagen in de 'stille' vasten of 40dagentijd, een gebruik in Bach's tijd. Er wordt nu aan het begin van diensten meestal ook geen muziek gespeeld.
Concert tips, toch wordt er flink geconcerteerd
za29 maart14 om 20.15 uur in het Museum Buitenplaats, Hoofdweg 76, Eelde. Cantata 42 'Am Abend aber desselbigen Sabbats',105 'Herr, gehe nicht ins Gericht' en Motet 227 'Jesu, meine Freude'. Uitgevoerd door David van Roijen en het Noordelijk Bach Consort Link Noordelijk Bach Consortzo30 maart14 om 15uur in de Lutherse Kerk, Haddingestraat 23, Groningen. Cantata 42 'Am Abend aber desselbigen Sabbats',105 'Herr, gehe nicht ins Gericht' en Motet 227 'Jesu, meine Freude'. Uitgevoerd door David van Roijen en het Noordelijk Bach Consort Link Noordelijk Bach Consort
zo30 maart14 om 10.30 uur in de Kloosterkerk, hoek Parkstraat, Lange Voorhout in Den Haag. Cantate 120 'Gott, man lobet dich in der Stille' uitgevoerd door Jos Vermunt en de Residentie Bachensembles. Link Stichting Cantatediensten Kloosterkerk
zo30 maart14 om 19uur, Pieterskerk, Pieterskerhof, Leiden, Cantate 22 'Jesus nahm zu sich die Zwölfe' uitgevoerd door Frank de Groot en het Kamerkoor Voix Jolies & Amici della Musica Link Stichting Cantate Leiden
zo30maart14 om 10.30 uur in de Remonstrantse Kerk, Museumpark 3, Rotterdam. Cantate 126 'Erhalt uns, Herr, bei deinem Wort' uitgevoerd door Kees Glaubitz en het Remonstrants Cantatekoor en -orkest Link Remonstranten Rotterdam
En zeker niet missen rond de Pasen: uitvoeringen van de Mattheus Passion en soms de Johannes Passion: Christelijkeconcertagenda/MattheusPassionzoeken


TEKST(EN)
Op het Oecumenisch staan deze week 1 Samuël 16:1-13, Psalm 23, Brief aan de Efeziërs 5:8-14 en Johannes 9:1-13(14-25) en 26-39. Dat las ik op 3april11 (zonder de Efeziërs).

Op het Alternatief leesrooster staan Psalm 110 en Mattheüs 22:41-46 met in de psalm van David r1 De HEER spreekt tot mijn heer: en in Mattheus 43 Jezus vroeg: ‘Hoe kan David hem dan, geïnspireerd door de Geest, Heer noemen? Want hij zegt: 44 “De Heer sprak tot mijn Heer: ‘Neem plaats aan mijn rechterhand, tot ik je vijanden onder je voeten heb gelegd.’” 45 Als David hem dus Heer noemt, hoe kan hij dan zijn zoon zijn?

In Petrus toespraak in Handelingen 2:34-36 zegt hij dat psalm 110 van David in vervulling is gegaan door de Hemelvaart van Christus en citeert in r34 ook de Heer sprak tot mijn Heer, neem plaats aan mijn rechterhand..... Hij legt hier het verschil uit tussen David en Jezus rol:
r29 Broeders en zusters, u zult mij wel toestaan dat ik over de aartsvader David zeg dat hij gestorven en begraven is; zijn graf bevindt zich immers nog steeds hier. 30 Maar omdat hij een profeet was en wist dat God hem onder ede beloofd had dat een van zijn nakomelingen zijn troon zou bestijgen, 31 heeft hij de opstanding van de messias voorzien en gezegd dat deze niet aan het dodenrijk zou worden overgeleverd en dat zijn lichaam niet tot ontbinding zou overgaan. 32 Jezus is door God tot leven gewekt, daarvan getuigen wij allen. 33 Hij is door God verheven, zit aan zijn rechterhand, en heeft van de Vader de heilige Geest, die ons beloofd is, ontvangen. Die Geest heeft hij op ons doen neerdalen, en dat is wat u ziet en hoort. 34 David is weliswaar niet naar de hemel opgestegen, maar toch zegt hij: “De Heer sprak tot mijn Heer: ‘Neem plaats aan mijn rechterhand, 35 tot ik je vijanden onder je voeten heb gelegd.’” 36 Laat het hele volk van Israël er daarom zeker van zijn dat Jezus, die u gekruisigd hebt, door God tot Heer en messias is aangesteld.’

NB volgens Oppenhuizen, onder de preek voor psalm 110 Psalm 110 is vaak niet onze lievelingspsalm. Toch wordt hij in het NT meer dan 30x geciteerd of aangehaald. Zie Stern voor de verwijzingen.

Wat linguïstisch theologisch allemaal naar mijn smaak, maar dat theologie taal beïnvloedt bewijst het Catholicon Anglicum. Het is een 15e Eeuws Engels-Latijns woordenboek dat afgelopen week bij rechterlijk besluit in het VK blijft hoewel het op een veiling was verkocht. Het was volgens de rechter essentieel voor de ontwikkeling van de Engelse taal. Link: The-British-Library-acquires-two-rare-manuscripts-preventing-them-from-leaving-the-UK

Op de website van de Evangelisch Lutherse Gemeente in Naarden-Bussum de visie van ds Willy Metzger op de evangelieteksten van het Alternatief Leesrooster. Link ELG-NB

PSALM
Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament en bevat 150 liederen en gedichten. We lezen deze week psalm 110, in het Latijn heet de psalm Dixit Dominus naar de 1e regel spreek tot mijn Heer. In de Naardense Bijbel vertaald met: Tijding van de ENE aan mijn heer.

Kunst tip: De psalm in Latin, Dixit Dominus, is de inspiratie voor Claudio Monteverdi's (1567-1643) Maria Vesper uit 1610. Solisten: Shin-Yeong Noh (Cantus), Julie Wyma (Sextus), Samuel Green (Altus), Daniel Rakita (Tenor), Steven Eddy (Quintus) en Max Wier (Bassus) met het IU Concentus early music ensemble en het IU Pro Arte Ensemble onder leiding van William Gray. (7m16) Link youtube

Kennis tip: Edmund Ludlow vertelt dat Thomas Cromwell in 1650 voordat hij de oorlog verklaarde aan Schotland bijna een uur over Psalm 110 sprak. (Bron Wikipedia)

PSALM
Van David, een psalm.

De HEER spreekt tot mijn heer:
‘Neem plaats aan mijn rechterhand,
ik maak van je vijanden
een bank voor je voeten.’

2 Uit Sion reikt de HEER u
de scepter van de macht,
u zult heersen over uw vijanden.
3 Uw volk staat klaar

op de dag dat u ten strijde trekt.
Op de heilige bergen,
uit de schoot van de dageraad,
komt tot u de dauw van uw jeugd. 


4 De HEER heeft gezworen,
en komt op zijn eed niet terug:
‘Je bent priester voor eeuwig,
zoals ook Melchisedek was.’
5 De Heer aan uw rechterhand
verplettert koningen op de dag van zijn toorn.
6 Hij berecht de volken,
verplettert hoofden, overal op aarde,
lijken stapelen zich op.
7 Hij drinkt onderweg uit de beek
en dan heft hij zijn hoofd.

Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst NBV

Liever luisteren?
Rinse Postuma uit Ermelo op voorleesbijbel 'Evangelie overal en in elke taal.' Of ga naar downloadbijbel Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament.

Liever live?
Protestantse Gemeente Bathmen, Kerkplein 3, Bathmen. Tijd: 10uur, voorganger ds. A.H. van den Bor. Toelichting op Psalm 110 en Matteüs 22:41-46: Jezus heeft een aantal stevige confrontaties met zijn tijdgenoten achter de rug. En nu komen we op een cruciaal moment aan. De farizeeën worden bevraagd op hun geloof in wat de Tenach hen leert. Immers in psalm 110 wordt een profetisch woord van David zichtbaar aangaande de Messias. Het is dan ook verbijsterend dat er van de farizeeën gezegd wordt in vers 46: niemand was in staat een antwoord te geven. Het werd stil. Niet de stilte van de verwondering, het aanbidden, het overwegen dat Maria in haar hart deed… (Lukas 2:19). Niets van dat alles! Ze ‘durfden’ niet nog een vraag te stellen. Want ze hechtten geen geloof aan de woorden van Jezus. Daardoor werd de basis gelegd voor de verharding in hun harten die de oorzaak werd van de veroordeling van deze Jezus. Ook wij zullen de stilte van ons hart nodig hebben om wat we horen uit de Bijbel, wat we verkondigd krijgen als het Woord van God te verstaan in de tijd waarin we leven, als een woord van God voor ons eigen bestaan. Om het in geloof te verbinden met het aanvaarden van Jezus als de Christus, ook voor ons leven vandaag. Link PGBathmen
Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van 'VvdB', Gerrit de Jong. 'Ik onderteken al mijn documenten met V.v.d.B. wat "Vriend van de Bruidegom" betekent; zo omschreef Johannes de Doper zichzelf' (Joh.3:29). Op zijn website Hefizbah.nl. Psalm 110 is een zeer bijzondere psalm, omdat David in deze psalm een gesprek tussen God de Vader en Jezus de Zoon beschrijft, terwijl hij met zijn verstand nog nauwelijks iets begreep van de waarheid over de Goddelijke Drie-Eenheid. Maar de Heilige Geest van God inspireerde David met inzicht en zalfde hem om dit inzicht onder woorden te brengen. David heeft tijdens zijn leven op profetische wijze twee verschillende dialogen gehoord binnen de Drie-Eenheid, en deze beide psalmen gaan over de heerschappij van de Messias als Mens; deze twee Goddelijke dialogen staan in Psalm 2 en Psalm 110. In Ps.110 liet de Heilige Geest aan David zien dat in de toekomst een van Davids nakomelingen ook zijn Heer zou zijn; dit verwijst naar Jezus in Zijn menselijkheid als de Zoon van David die verhoogd is aan de rechterhand van God de Vader. Link Hefzibah/Psalm 110 Koning-Hogepriester, (WP doc)

Op Bijbelkrabbels diverse auteurs over Psalm 110.

Op You Tube: Dixit Dominus is een werk van Georg Friedrich Händel uit 1707, HWV 232, dat gebaseerd is op psalm 110. Het is een van zijn oudst bekende werken dat hij schreef in Italië in barokke stijl. Hte is een werk voor 5 vocale solisten: SSATB ofwel sopranen, alt, tenor en bas. Uitvoering van Dixit Dominis van GF Händel door het koor en barokorkest van het Conservatorio di Vicenza presso il Tempio di San Lorenzo, Italië. Dirigent Paolo Faldi. Upload op 15dec2010 (35m13). Link: youtube

Opmerkelijk: een stukje uit het Dixit Dominis wordt gespeeld in de prelude van de Rodgers & Hammerstein musical: The Sound of Music.
Op You Tube: Prelude van de Sound of Music (film met Julie Andrews en Christopher Plummer) Uitvoerenden niet bekend muv Irwin Kostal als dirigent, supervisor en arrangeur. (3m32) Link youtube


MATTHEUS
Mattheus is het 1e boek van het Nieuwe Testament. Het is een van de vier evangelies met de verhalen over het leven en sterven van Jezus. In de evangelies komen verhalen soms meerdere malen voor, soms identiek soms een beetje anders. Dit verhaal komt ook voor bij Marcus en Lucas met vrijwel dezelfde bewoording. 
 
Marcus 12:35-37 Jezus vroeg de mensen bij zijn onderricht in de tempel: ‘Hoe kunnen de schriftgeleerden beweren dat de messias een zoon van David is? 36 Zelf heeft David, geïnspireerd door de heilige Geest, gezegd: “De Heer sprak tot mijn Heer: ‘Neem plaats aan mijn rechterhand, tot ik je vijanden onder je voeten heb gelegd.’” 37 David noemt hem Heer, hoe kan hij dan zijn zoon zijn?’ De talrijke aanwezigen luisterden graag naar hem.

Lucas 20:41-44: Hij zei tegen hen: ‘Hoe kan men beweren dat de messias een zoon van David is? 42 Want David zelf zegt in het boek van de Psalmen: “De Heer sprak tot mijn Heer: ‘Neem plaats aan mijn rechterhand, 43 tot ik van je vijanden een bank voor je voeten heb gemaakt.’” 44 David noemt hem dus Heer, hoe kan hij dan zijn zoon zijn?’

Kunst tip: Jezus bij Simon de Farizeeër (eigenlijk in Lucas 7:36) door de Vlaamse schilder Pieter Pauwel Rubens (1577-1640) Werk uit circa 1618-20. Nu in Hermitage Sint Petersburg, Rusland. Uit de collectie van Sir Robert Walpole, Houghton Hall (1779). Link Arthermitage/Pieter-Paul-Rubens/Feast-in-the-House-of-Simon-the-Pharisee

MATTHEUS 22:41-46
41 Nu de Farizeeën om hem heen stonden, stelde Jezus hun deze vraag: 42 ‘Wat denkt u over de Messias? Van wie is hij een zoon?’ ‘Van David,’ antwoordden ze. 43 Jezus vroeg: ‘Hoe kan David hem dan, geïnspireerd door de Geest, Heer noemen? Want hij zegt: 44 “De Heer sprak tot mijn Heer: ‘Neem plaats aan mijn rechterhand, tot ik je vijanden onder je voeten heb gelegd.’” 45 Als David hem dus Heer noemt, hoe kan hij dan zijn zoon zijn?’ 46 En niemand was in staat hem een antwoord te geven, noch durfde iemand hem vanaf die dag nog een vraag te stellen.
In de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst: NBV

Liever luisteren?
Els Wouters uit Tilburg, Lerares op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel Mattheus is het 1e boek van het Nieuwe Testament.

Liever live?
Vrije Evangelische Gemeente Dordrecht, Groen van Prinstererweg 66 in de wijk Crabbehof, Dodrecht. NB Deze VEG is 125 jaar geleden ontstaan. Tijd: 10uur, voorganger Ds. C. Dahmen, schrift lezingen:  Renate Houtman. Teksten: Psalm 110 en Mt. 22: 41-46. Groot denken, te groot voor woorden Organist: André Kaptein. Link VEGDordrecht Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van Wim van der Schee op 28maart 1999 voor de gemeente Loenen- Abcoude over Mattheus 26:36-46 over Jezus gemoedstoestand (verdrietig). Link WvdSchee/Mat2636-46

Op You Tube: uit the Gospel of Mattheus, de Amerikaanse film over het Evangelie van Mattheus uit 1993 Bruce Marciano als Jezus en Zuid Afrikaan Gerrit Schoonhoven als regisseur en Petrus. Deel 19 van 26 (de hele film staat online) 10 min op ongeveer 5 minuten Link youtube


GEBED
Vast onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het (gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze Vader' Het gebed dat Jezus heeft geleerd in Mattheus 6:9-13. Deze keer kies ik voor een Hymne uit het Schotse liedboek en wel 566: When I receive the peace of Christ.

When I receive the peace of Christ
When I receive the peace of Christ
my loneliness shall end;
and I must reach a hand and take
my brother as a friend -
my brother as a friend indeed
who has an honoured place
where he may stand before the Lord
in dignity and grace.

When I receive the peace of Christ
When I receive the peace of Christ
my loneliness shall end;
and I must reach a hand and take
my sister as a friend -
my sister as a friend indeed
who has an honoured place
where she may stand before the Lord
in dignity and grace.

When I receive the peace of Christ
my loneliness shall end;
and I must reach a hand and take
myself as a friend -
myself as a friend indeed
who has an honoured place
where I may stand before the Lord
in dignity and grace.When I receive the peace of Christ

When I receive the peace of Christ
my loneliness shall end;
and I must reach a hand and take
Jesus Christ as a friend -
Jesus Christ as a friend indeed
who has an honoured place
where He may stand before the Lord
in dignity and grace.
Alleen het 1e couplet, de rest wist ik nog.

Nota bene: De genoemde Bijbelse bronnen voor de hymne zijn Johannes 14:27 Peace I leave with you; my peace I give unto you: not as the world giveth, give I unto you. Let not your heart be troubled, neither let it be fearful.
En Johannes 20:24-29 But Thomas, one of the twelve, called Didymus, was not with them when Jesus came. 25The other disciples therefore said unto him, We have seen the Lord. But he said unto them, Except I shall see in his hands the print of the nails, and put my hand into his side, I will not believe. 26And after eight days again his disciples were within, and Thomas with them. Jesus cometh, the doors being shut, and stood in the midst, and said, Peace be unto you. 27Then saith he to Thomas, Reach hither thy finger, and see my hands; and reach hither thy hand, and put it into my side: and be not faithless, but believing. 28Thomas answered and said unto him, My Lord and my God. 29Jesus saith unto him, Because thou hast seen me, thou hast believed: blessed are they that have not seen, and yet have believed.

VOLGENDE WEEK
6 april 2014, 5e van de 40dagentijd, Judica

Op het Oecumenisch leesrooster staan: Ezechiël 37:1-14, Psalm 130. Romeinen 8:8‐11 en Johannes 11:1-4(5-16)17-44. Dat las ik op 10april11 zonder de brief aan de Romeinen.

Op het alternatief leesrooster staat: Zacharia 13:1‐9 en Matteüs 26:31-35 over de HEER van de hemelse machten en de profetie van Zacharia tegen de valse profeten die gestraft zullen worden, In Mattheus het verraad of de ontkenning van Petrus en het teken van het driemaal kraaien van de haan.

Contact: Reactie en opmerkingen graag naar
watlezenwedezeweek @ yahoo.com


dinsdag 18 maart 2014

23 maart 2014, 3e van de 40dagen of Oculi

Welkom bij Wat lezen we deze week!
Hier vind je elke week de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun kerkgangers horen elke week hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de dominee/priester.

Op belangrijke (feest)dagen worden uiteraard de vaste, bijbehorende Bijbelteksten gelezen, met kerst lezen we een van de versies van de geboorte van Jezus, met Pasen over de wederopstanding en met Pinksteren over de uitstorting van de Heilige Geest. Het rooster wordt gemaakt voor 3 jaar, A, B en C en om te voorkomen de kerken om de 3 jaar hetzelfde lezen wordt ook een alternatief leesrooster gemaakt

PERIODE
23 maart 2014, is de 3e zondag van de 40dagentijd of de Vasten, de 7 weken waarin we aftellen naar Pasen. De zondag heet Oculi Latijn voor ogen en het komt van de beginwoorden van het introïtus (openings)gezang dat deze week uit psalm 25 komt:

"
Oculi mei semper ad Dominum, ...
Mijn ogen zijn altijd gericht op de Heer"
Psalm 25:15

Kunst tip: Davids psalm 25 (24) in het Sint Albans psalter, een Engels verluchte psalmenboek uit het eerste helft van de 12e eeuw. Nu in de Universiteit van Aberdeen, Schotland. Link stAlbanspsalter/psalm24(25)

Of kijk op dit blog op 3maart13 naar een Gregoriaans gezongen introïtus van Oculi zonder de uitvoerenden, Cisterciënzers? door f1j2p3 (Paulo) uit Brazilië, zie ook obltoscistercienses (1m34).

De Bach cantate is 'Widerstehe doch der Sünde' (BWV 54) De teksten horen bij Lucas 11:14-28 over de demon uitdrijving uit de stomme. Met de waarschuwing dat demonen kunnen terugkeren met versterking en Wie niet met mij is, is tegen mij, en wie niet met mij samenbrengt, drijft uiteen. Tot slot Gelukkiger zijn zij die naar het woord van God luisteren en ernaar leven.’

Op You Tube: J.S. Bach (1685-1750) (Donkere) Alt Marga Höffgen met het Gewandhausorchester Leipzig onder leiding van Kurt Thomas 1961. (13m53) Link youtube

Of kijk op dit blog op 3maart13 J.S. Bach (1685-1750) ''Widerstehe doch der Sünde'' (BWV 54) door Andreas Scholl, countertenor en Markus Markl. Het Collegium Vocale Orchestra met dirigent Philippe Herreweghe (11m05).

of kijk op dit blog op 27maart2011, 3evande40dagen Oculi naar Glenn Gould en Russel Oberlin J S Bach Cantate 54 "Widerstehe doch der Sünde". Met toelichting z.d Canada (?). (5m20).

NB Op dinsdag 25 maart is het Maria Boodschap (Annunciatie) en daarvoor is ''Wie schön leuchtet der Morgenstern'' (BWV 1). De cantate hoort uiteraard bij Aankondiging van de geboorte van Jezus in Lucas 1:26-38.

Op You Tube: JS Bach 'Wie schön leuchtet der Morgenstern' (BWV 1). Uitgevoerd door Malin Hartelius, James Gilchrist, Peter Harvey en het Monteverdi Choir, de English Baroque Soloists onder leiding van Sir John Eliot Gardiner. (21m18) Link youtube

Concert tips
Geen cantate 54, wel:
vrij21maart14 om 21uur in de Grote of Onze Lieve vrouwekerk, Lange Geldersekade 2, Dordrecht. Bach by Candlelight, door Cor Ardesch op het Bach-orgel Programma Fantasia en Fuga c-moll (BWV 537) , Jesus Christus, unser Heiland (BWV 665) O Lamm Gottes unschuldig (BWV 618), Concerto G-Dur (BWV 571), O Mensch, bewein dein’ Sünde gross (BWV 622), Jesus Christus, unser Heiland (BWV 666) en het Praeludium en Fuga h-moll (BWV 544) Kaarten Link concertengrotekerkdordrecht
za22maart14, om 15uur in de Schouwburg, Schouwburgplein 50 Rotterdam Orgelconcert door Bram Beekman. Op het programma: o.a. Karg-Elert - Passacaglia und Fuge über den Namen B-A-C-H op.150 Werken van Bach Link Orgelconcert Bram Beekman
za22maart14, om 19.30-20.30uur in het Gereformeerde Lichtpunt, Willem Dreesstraat 4 Zuthpen. Een Orgelconcert op het historisch Nicholsonorgel door Gerrit Hoving. Op het programma staan Johann Sebastian Bach (1685-1750) - Felix Mendelssohn Bartholdy (1809-1847) - Johannes Brahms (1833-1897) - Carl Philipp Emanuel Bach (1714-1788) - Jean Langlais (1907-1991) en Louis Vierne (1870-1937). De toegangsprijs is 7euro, kinderen tot 16 jaar gratis toegang en na afloop van het concert gratis koffie of thee en napraten. Link OrgelconcertHetLichtpun
za22maart2014 om 19.30uur in de Oude Kerk in Zeist, 1e Dorpstraat 1, Zeist. De Johannes Passion - voor en door jonge mensen – met het koor van de oudste jongens en meiden van Koorschool en Jong Meisjeskoor Ars Musica (11-15jr). Daarnaast zullen de jongere kinderen van de Koorschool de koralen meezingen, vanaf de beide zijbalkons van de Oude Kerk. Uitgevoerd wordt Bach’s ‘Zweite Fassung’ uit 1725, met het uit de Matthäus Passion bekende ‘O Mensch, bewein dein Sünde gross’ als openingskoor en ‘Christe, du Lamm Gottes’ als slotkoor (deel 4 uit cantate 23). Solisten: Margreet Rietveld, Pieter van Breugel, Jan van Elsacker, Joep van Geffen en Daniël Hermán Mostert. Link Johannes Passion J.S. Bach,
za22maart14, om 20uur in de Grote Kerk Voorstraat 2, Asperen. Kamerkoor Voce Anglica + orkest Intermezzo o.l.v. Jeroen Bal zingt Cantate 140 - Wachet auf, ruft ons die Stimme, Cantate 180 - Schmucke dich, o liebe Seele en Cantate 99 - Was Gott tut, das ist wohlgetan. Solisten Sopraan: Marlotte van 't Hoff, Altus: Sebastiaan van Lingen, Tenor: Arjen Uitbeijerse en Bas: Ralph Looij. Kaarten 15euro, CJP 10euro kinderen t/m 12 jaar gratis. Link
Bach Cantates door Kamerkoor Voce Anglica
zo23maart14, om 16uur- 17uur in de Sint-Baafskerk, Sint Bavostraat 5, Aardenburg. Cantateconcert met 'Tilge höchster, meine Sünden' (BWV 1083) en 'Himmelskönig sei wilkommen' (BWV 182). Uitgevoerd door Ensemble BachPlus onder leiding van Bart Naessens.Solisten: Griet De Geyter, sopraan; Bart Uvin, altus; Kevin Skelton, tenor; Tiemo Wang, bariton Link Cantateconcert,
zo23maart14 om 19uur in de Grote Kerk, Loolaan 16, Apeldoorn. Cantate 'Wie schön leuchtet der Morgenstern' (BWV 1) met sopraan Martha Bosch, tenor Henk Gunneman en bas Hans Scholing. Motet van Johann Michael Bach 'Unser Leben währet siebenzig Jahr'. Uitgevoerd door Wolfgang Lange en het Gelders Bach Collegium. Link Gelders Bach Collegium


TEKST(EN)
Op het gewone leesrooster staat deze week: Exodus 17:1-7, Psalm 95, 1 Korintiërs 10:1‐13 en Johannes 4:5-26(42). Dat las ik op 27maart11, 3e-van-de-40dagen-Oculi

Op het Alternatief Leesrooster staat Psalm 118:13-23 met de beroemde regel de 'steen die de bouwers afkeurden is een hoeksteen geworden'. We lezen verder in Matteüs 21:33‐46 met de gelijkenis van de wijngaard. In de Matteüs tekst verwijst Jezus naar de hoeksteen regels in de psalm.


PSALM
Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament en bevat 150 liederen en gedichten. We lezen deze week psalm 118, in het Latijn heet de psalm Confitemini Domino naar de beginregel.

Kunst tip: Psalm 118 (117) in het Psalter of St. Maximin uit de 9e eeuw, folio 73verso. Nu in de John Rylands University Library, Manchester VK. Link Man.ac.uk/Psalm-one-hundred-and-seventeen 1-24 (=118)

PSALM 118:13-23
13 Jullie sloegen mij en ik viel,
maar de HEER heeft geholpen.
14 De HEER is mijn sterkte, mijn lied,
hij gaf mij de overwinning.

15 Hoor, gejubel om de overwinning
in de tenten van de rechtvaardigen:
de rechterhand van de HEER doet machtige daden,
16 de rechterhand van de HEER verheft mij,
de rechterhand van de HEER doet machtige daden.

17 Ik zal niet sterven, maar leven
en de daden van de HEER verhalen:
18 de HEER heeft mij gestraft,
maar mij niet prijsgegeven aan de dood.

19 Open voor mij de poorten van de gerechtigheid,
ik wil binnengaan om de HEER te loven.
20 Dit is de poort die leidt naar de HEER,
hier gaan de rechtvaardigen binnen.
21 Ik wil u loven omdat u antwoordde
en mij de overwinning gaf.

22 De steen die de bouwers afkeurden
is een hoeksteen geworden.
23 Dit is het werk van de HEER,
een wonder in onze ogen.
In de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst: NBV

Liever luisteren?
Albert Koevoet uit Rotterdam op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament.

Liever live?
Protestantse Joriskerk, Sint Jorisstraat 16, Venlo. Tijd: 10 uur, voorganger Ds. Hirs. Lezingen van de zondag: Psalm 118:13-23 en Matteüs 21:33-46. De eerste lezing keert terug naar Psalm 118, waar we nu horen: “Jullie sloegen mij en ik viel, maar de Heer heeft geholpen” en waar sprake is van de steen die de bouwers afkeurden, maar die tot hoeksteen geworden is. En inderdaad al die momenten keren terug in de evangelielezing, waar Jezus een gelijkenis vertelt over pachters die de zoon van de eigenaar van de wijngaard neerslaan – en waar ook weer van die hoeksteen sprake is.
Link Joriskerk Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van ds. M.M. van Campen voor de Maranathakerk in Rotterdam op 14april2013 over Psalm 118 Psalm 118, bekend en geliefd in zowel de Joodse en als christelijke gemeenschap – bij het Pascha – het halleel - wordt het gezongen en bij het Succot in de synagoge. Met Pasen en Pinksteren zingen wij hem, Loof de Heer. Vers 1 en 29. De grondtoon die telkens terug komt. En het loopt er daarheen. De goedheid van de Heere wordt bezongen, een Paaspsalm. Vers 17 – ik zal niet sterven, maar leven. Luthers lievelingspsalm. Ik zal niet sterven, maar leven en de daden van de Heere vertellen. Welke psalm (of welk lied) raakt u, inhoudelijk? In Ikazia wordt altijd Wat de toekomst brenge moge opgegeven, begrijpelijk.
David is verworpen door Saul, maar door God gemaakt tot hoeksteen van Israël – hij had al tien keer dood kunnen zijn. Dit is de dag die de Heer gemaakt heeft, als lied, komt hier ook uit.
Het is een profetie over de Heere Jezus en Hij heeft het zelf op Zijn lippen gehad. Ze zongen de lofzang. Vlak voor het lijden in de laatste nacht van je leven. Wat zal er in het hart van de Heere Jezus zijn omgegaan- ik al niet sterven – maar Hij wel. Link Maranathakerk

Op You Tube: Jammer genoeg matige geluidskwaliteit regel 21 van psalm 118 een verder in het Latijn met de tekst, in de Sint Peter in Rome, Italië bij de inauguratie van de vorige Paus Benedictus. (4m33) Link youtube


MATTHEUS
Mattheus is het 1e boek van het Nieuwe Testament. Het is een van de vier evangelies met de verhalen over het leven en sterven van Jezus. In de evangelies komen verhalen soms meerdere malen voor, soms identiek soms een beetje anders. Dit verhaal komt ook voor bij Lucas 20:9-19 en in Marcus 12:1-12. In Lucas r18 worden de knechten niet gedood, maar doodt de hoeksteen: Ieder die op deze steen valt valt te pletter en de man op wie de hoeksteen valt wordt vermorzeld. De Marcus versie is gelijk aan de Lucas versie, laat de dodelijke hoeksteen weg, maar heeft vrijwel dezelfde slotregel over het gevangennemen van Jezus. De gelijkenis van de wijngaard is vrij bekend en vaak afgebeeld.

Kunst tip: Gelijkenis van de wijngaard, door Hans of Jan (Johannes) Collaert II (Antwerpen circa 1561 - 1620 Antwerpen). Gravure en boekdruk uit 1597. Nu in het Rijksmuseum, Amsterdam. Link Rijksmuseum/collectie

Kunst tip2: Ook uit Antwerpen, een uitgebreide beschrijving van de symboliek in het interieur van de Sint Joriskerk, Mechelseplein 24, Antwerpen. Met op pag. 22 en 23 druiventrossen en wijnstokken, het symbool voor het volk van Israël en de 2 parabels van Jezus. (23 pag, pdf) Link Sint-Jorisparochie

Kennis tip: Ik lees Young Jesus van Jean-Pierre Isboud, professor Culture en Media studie University of Santa Barbara California. Het beschrijft de (historische) omstandigheden in Israël in Jezus tijd en de invloed daarvan op zijn vormende jaren en verkondiging. Hij stelt dat het waarschijnlijk(er) is dat Jezus landarbeider was vanwege de beperkte werkgelegenheid en zijn parabels over landbouw in plaats van timmerman. Hoofdstuk `Growing up in Galilee' pag 67-88. Noot van een media professor kan je ook verwachten dat hij ook overweegt/begrijpt dat Jezus veel in landbouwvergelijkingen spreekt omdat dat veel meer mensen aansprak.

Mattheus 21:33-45
33 Luister naar een andere gelijkenis. Er was eens een landheer die een wijngaard aanlegde en hem omheinde. Hij groef er een kuil voor de wijnpers en bouwde een uitkijktoren. Toen verpachtte hij hem aan wijnbouwers en ging op reis. 34 Tegen de tijd van de druivenoogst stuurde hij zijn knechten naar de wijnbouwers om zijn vruchten in ontvangst te nemen. 35 Maar de wijnbouwers grepen de knechten, ze mishandelden er een, doodden een ander en stenigden een derde. 36 Daarna stuurde de landheer andere knechten, een grotere groep dan eerst, maar met hen deden ze hetzelfde. 37 Ten slotte stuurde hij zijn zoon naar hen toe, met de gedachte: Voor mijn zoon zullen ze wel ontzag hebben. 38 Toen de wijnbouwers de zoon zagen, zeiden ze onder elkaar: “Dat is de erfgenaam! Kom op, laten we hem doden en zo zijn erfenis opstrijken,” 39 en ze grepen hem vast, gooiden hem de wijngaard uit en doodden hem. 40 Wanneer nu de eigenaar van de wijngaard komt, wat moet hij dan met die wijnbouwers doen?’ 41 Ze antwoordden: ‘De onmensen! Laat hij ze op een mensonwaardige manier ombrengen en de wijngaard verpachten aan andere wijnbouwers, die de vruchten wel aan hem afdragen wanneer het daar de tijd voor is.’ 42 Daarop zei Jezus tegen hen: ‘Hebt u dit nooit in de Schriften gelezen:
-
De steen die de bouwers afkeurden
is de hoeksteen geworden.
Dankzij de Heer is dit gebeurd,
wonderbaarlijk is het om te zien.”

43 Daarom zeg ik u: het koninkrijk van God zal u worden ontnomen, en gegeven worden aan een volk dat het wel vrucht laat dragen. 44 Wie over die steen struikelt zal gebroken worden, en iedereen op wie die steen valt zal worden verpletterd.’ 45 Toen de hogepriesters en de Farizeeën zijn gelijkenissen hoorden, begrepen ze dat hij over hen sprak. 46 Ze wilden hem graag gevangennemen, maar ze waren bang voor de reactie van de volksmassa, daar men hem voor een profeet hield.
In de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst: NBV

Liever luisteren?
Els Wouters uit Tilburg op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel Mattheus is het 1e boek van het Nieuwe Testament.

Liever live?
Hervormde Gemeente Vuren, Thaborkerk, Mildijk 119, Vuren. Tijd: 10uur, voorganger ds. Peter van Ankeren Psalm 118:13-23 en Matteüs 21:33‐46. Met medewerking van de Thaborcantorij, ouderling: Annie van Wilgen, diaken: Christine de Haas, organist: Peter van de Minkelis en lector: Jan Looijen. Link hervormdegemeentevuren Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Bijbeluitleg van Laurens Hoddenbagh, geen theoloog enthousiast Bijbellezer, voor zijn website. Het is in deze gelijkenis niet zo moeilijk om te zien wie wie is. De wijngaard was door God verhuurd aan de pachters, maar zij droegen de vruchten niet af aan de eigenaar. God, de eigenaar van het land, zond zijn slaven om de opbrengst op te halen, maar zij werden gedood. Zijn die slaven hier de engelen? Nee, want engelen kunnen niet gedood worden. Deze slaven waren de profeten. … Jezus zegt: '37 Jeruzalem, Jeruzalem, dat de profeten doodt, en stenigt, wie tot u gezonden zijn, hoe dikwijls heb Ik uw kinderen willen vergaderen, gelijk een hen haar kuikens onder haar vleugels vergadert, en gij hebt niet gewild'. Zij doodden niet alleen de profeten, maar zij doodden zelfs de grootste profeet die er ooit geleefd heeft, de Zoon van de Landeigenaar. Tot wie sprak Jezus in deze gelijkenis? Hij sprak tot de Joden. Speciaal tegen de leidende priesters en Pharizeeën, zoals ze zelf ook begrepen.
Wat was de straf voor het niet trouw zijn aan de landeigenaar? Daarom, Ik zeg u,
dat het Koninkrijk Gods van u zal weggenomen worden en het zal gegeven worden aan een volk, dat de vruchten daarvan opbrengt.’ (vs.43). In de parallel gelijkenis in Lucas 20 antwoorden zij: Dat nooit! Link hoddenbagh/bijbelopen

Op You Tube: In het Engels, Jezus vertelt de parabel van de wijnbouwers uit de film met Jeremy Sisto als Jezus, zie imdb, met een toelichting door Emma Brown (5m21). Link youtube


GEBED
Vast onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het (gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze Vader' Het gebed dat Jezus heeft geleerd in Mattheus 6:9-13. Deze keer kies ik voor een dankgebed van Ton Heijboer, of Co Libris 'eenmanszaak voor geloofsgemeenschap' in Hoorn, in een dienst die hij is voorgegaan met als thema 'wijngaarden in de Bijbel'.

Dankgebed 

Lieve god,

Dank u wel voor alle parels van het leven…
Dank u wel dat wij mogen wezen, wie we zijn
gedoopt, of niet, u wilt uw liefde geven
aan alle mensen, jong en oud, groot en klein.

Dank u wel voor alle parels van het leven
ook de woestijn en zelfs de nacht behoort daarbij 
Wij zeggen dank voor al het goede dat we kregen
Voor de geheimen die blijven tussen u en mij.

Dank u wel voor alle parels van het leven
voor die van de liefde, dat zo’n mooi rood paar is
wij bidden u al zingend om uw troost te geven
aan mensen wier leven bepaald geen wijngaard is

VOLGENDE WEEK
30 maart 2014, 4e van de 40dagen of Laetare

1 Samuël 16:1-13
Psalm 23
Brief aan de Efeziërs 5:8-14
Johannes 9:1-13(14-25) en 26-39
Dat las ik op 3april11 (zonder de Efeziërs).

Op het Alternatief leesrooster staan Psalm 110 en Mattheüs 22:41-46 met de regels 'De Heer sprak tot mijn Heer'

Contact: Reactie en opmerkingen graag naar
watlezenwedezeweek @ yahoo.com