dinsdag 16 september 2014

21 september 2014, 14e na Drie eenheid en 1e van de herfst

Welkom bij Wat lezen we deze week!
Hier vind je elke week de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun kerkgangers horen elke week hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de dominee/priester.

Op belangrijke (feest)dagen worden uiteraard de vaste, bijbehorende Bijbelteksten gelezen, met kerst lezen we een van de versies van de geboorte van Jezus, met Pasen over de wederopstanding en met Pinksteren over de uitstorting van de Heilige Geest. Het rooster wordt gemaakt voor 3 jaar, A, B en C en om te voorkomen de kerken om de 3 jaar hetzelfde lezen wordt ook een alternatief leesrooster gemaakt

PERIODE
21 september 2014, is de 14e zondag na Drie-eenheid, de weken waarin we aftellen na de Drie-eenheid van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest die op Pinksteren verscheen aan de leerlingen (Handelingen 2).

De Bach cantaten voor deze zondag zijn ''Es ist nichts Gesundes an meinem Leibe” (BWV 25), ''Jesu, der du meine Seele'' (Koraalcantate BWV 78) en ''Wer Dank opfert, der preiset mich'' (BWV 17, deel voor en na preek).

De teksten horen bij Lucas 17:11-19 met de genezing van tien melaatsen.

Op You Tube: J.S. Bach (1685-1750) de complete cantate ''Es ist nichts Gesundes an meinem Leibe” (BWV 25), uitgevoerd door Harpiste Elaine Comparone die leiding geeft aan The Queen's Chamber Band, Choir & Soloists. Sharla Nafzifer, sopraan; Marshall Coid, countertenor; Philip Anderson, tenor;
Constantinos Yiannoudes, bariton. The Queen's Chamber Band: Karla Moe, fluit; Marsha Heller en Sarah Davol, hobo; Sharon Moe, hoorn; Robert Zubrycki en Lori Miller Abbott, viool; Veronica Salas, altviool; Peter Seidenberg cello en Tomoya Aomori, double bass
Link youtube (27m)

Of kijk op dit blog op 1sept2013 naar S Bach Cantatas BWV 17,18 en 19 door Nikolaus Harnoncourt, zijn Concentus Musicus Wien en de Wiener Sängerknaben & het Chorus Viennensis (KoorMeester: Hans Gillesberger) en (contra) Alto: Paul Esswood, Tenor: Kurt Equiluz, Bas: Max van Egmond (52m05). Andere uitvoeringen beschreven op: Bachcantata/Cantata-17 met met links.
Of kijk op dit blog op 9sept12 of 25sept11 naar "Jesu, der du meine Seele" (BWV 78) de Aria van de sopraan en alt (countertenor) Teresa Stich-Randall en D. Hermann. Koor en Orkest van het Bach Gilde, gedirigeerd door Felix Prohaska, Wenen. Opname uit 1954. (5m11).
Of kijk op dt blog op op 5sept10 naar Cantata 25, deel 1. ''Es ist nichts Gesundes an meinem Leibe (1 van 6) uitgevoerd door het Amsterdam Baroque Orchestra met dirigent Ton Koopman (5m07).

Concert tips
zo21sept14 om 11.30 uur in de Koogerkerk, Koog 30, in Zuid-Scharwoude. "Jesu, der du meine Seele" (BWV 78) uitgevoerd door Gerard Leegwater en het Collegium Vocale Camerata Link Kooger Kerk.
zo21sept14 om 10.30uur in de Nassaukerk, de Wittenkade 111, Amsterdam. "Jesu, der du meine Seele" (BWV 78) uitgevoerd door Paulien Kostense en het Bach Ensemble Amsterdam Link Bach Ensemble Amsterdam.
zo21sept14 om 18uur in de Oude Kerk, Oudekerksplein 23, Amsterdam. "Jesu, der du meine Seele" (BWV 78) uitgevoerd door Paulien Kostense en het Bach Ensemble Amsterdam Link Bach Ensemble Amsterdam
zo21sept14 om 19uur Grote Kerk, Loolaan 16, Apeldoorn "Jesu, der du meine Seele" (BWV 78) uitgevoerd door Wolfgang Lange en het Gelders Bach Collegium Link Gelders Bach Collegium

TEKST(EN)
Op het Oecumenisch leesrooster staan: Jona 3:10-4:11, Psalm 145:1-­12, (Filippenzen 1:21-27) en Matteüs 20:1-16. Dat las ik op 18sept11. Het thema was vergeving. In Jona lezen we het minder bekende verhaal van de wonderboom, waarin God vergeeft en Jona een lesje leert, in de psalm wordt dat bezongen. In (de brief aan de) Fillipenzen het belang van evangelisatie en verkondiging uit liefde of uit afgunst. In Mattheus de parabel van de arbeiders in de wijngaard en hun beloning: de laatsten zullen de eerste zijn.

Op het alternatief leesrooster staat Abraham en zijn vrouw Sarai. We beginnen bij zijn stamboom (Terach) in Genesis 11:27 en lezen verder tot 12:9
het vertrek naar Kanaän.


GENESIS
Genesis is het 1e boek van het Oude Testament. Na het scheppings- en zondvloedverhaal, begint in boekrol 11 het verhaal Abraham die de stamvader wordt van de Israëlieten en de Arabieren. Abraham is de zoon van Terach die een afstammeling is van Sem, de oudste zoon van Noach. De stamboom staat in boekrollen 10:1 en 21-32 en 11:1-26. NB God verandert later zijn naam in Abram in Genesis 17:5 Je zult voortaan niet meer Abram heten maar Abraham, want ik maak je de vader van vele volken. God sluit in deze boekrol een verbond met Abraham waarin hij zijn belofte(n) van Genesis 12 nog eens bevestigt.

Kunst tip1: De stamboom van Noach tot Abraham door prentenmakers Johannes Christiaan Bendorp, Johannes Coenradus Leeuwestijn (1776–1849). Abraham zit links bovenin, evt rechtsonder de prent inzoomen met het vergrootglas. De afbeelding zit in de Rijksstudio. Nu in het Rijksmuseum, Amsterdam. Link: Rijksmuseum

Kunst tip2: Abraham onderweg naar Kanaän door Pieter Lastman (circa 1583–1633). Olieverf op doek uit 1614. Nu in Museum Hermitage, St. Petersburg, Rusland. Link Statenvertaling

Kennis tip: Teracht en Abraham verlieten Ur, de stad van de Chaldeeën, maar dat was besloeg vrijwel hetzelfde gebied als het Babylonische en het Sumerische rijk. Ur was een stad aan de rivier de Eufraat (nu Zuid-Oost Irak), het werd in 4000 voor Christus gesticht en was eeuwenlang een van de belangrijkste steden in het gebied. En nu een archeologische vindplaats.
Terach verliet dus een grote welvarende stad om naar Kanaän te gaan, zeg maar het huidige Libanon en Israël, dat binnen het handelsgebied lag van de Sumeriërs (maar ook Egypte). Maar Terach bleef onderweg hangen in Charan, Charran of Harran. Meestal wordt het in het Assyrische rijk, nu Zuid-Oost Turkije geplaatst. Ze trokken dus kennelijk langs de grote rivieren Noord-Westwaarts omhoog om uiteindelijk naar het westen te gaan.

Er zit een parallel in het verhaal van Terach en Abraham met Mozes (Exodus en Deuteronomium) en Jozua en hun reis naar Kanaan. Terach was priester, maar verkocht afgodsbeelden volgens Jozua 24:3 ‘Dit zegt de HEER, de God van Israël: Jullie voorouders woonden lang geleden ten oosten van de Eufraat. Het waren Terach en zijn zonen Abraham en Nachor. Ze dienden andere goden. 3 Maar ik heb jullie stamvader Abraham daar weggehaald en hem door heel Kanaän laten trekken. Terach was dus wellicht niet geschikt om naar Kanaän te reizen net als Mozes te horen krijgt in Deuteronomium 34:4 De HEER zei tegen hem: ‘Dit is het land waarvan ik aan Abraham, Isaak en Jakob onder ede heb beloofd dat ik het aan hun nakomelingen zou geven. Ik laat het je nu zien, maar erheen oversteken zul je niet.’
God spreekt direct tot Abraham als hij al 75 is. En dan duurt het in Kanaän nog tien jaar voordat zijn belofte concreet wordt en zijn eerste zoon geboren wordt.
God belooft hem:
2 Ik zal je tot een groot volk maken,
ik zal je zegenen,
ik zal je aanzien geven,
een bron van zegen zul je zijn.
3 Ik zal zegenen wie jou zegenen,
wie jou bespot, zal ik vervloeken.
Alle volken op aarde zullen wensen
gezegend te worden als jij.’
En Abraham gaat 12:5 'zoals de HEER hem had opgedragen'.


GENESIS 11:27-12:9
Terach
27 Dit is de geschiedenis van Terach en zijn nakomelingen. Terach verwekte Abram, Nachor en Haran. Haran verwekte Lot; 28 hij stierf nog tijdens het leven van zijn vader Terach, in Ur, een stad van de Chaldeeën, in zijn geboorteland. 29 Abram en Nachor trouwden allebei. Abrams vrouw heette Sarai, Nachors vrouw heette Milka; zij was een dochter van Haran, die naast Milka nog een dochter had, Jiska. 30 Sarai was onvruchtbaar, zij kreeg geen kinderen.
31 Terach verliet Ur, de stad van de Chaldeeën, en nam zijn zoon Abram met zich mee, evenals zijn kleinzoon Lot, de zoon van Haran, en zijn schoondochter Sarai, Abrams vrouw. Samen gingen ze op weg naar Kanaän. Maar toen ze in Charan waren aangekomen, bleven ze daar wonen. 32 Terach leefde tweehonderdvijf jaar. Hij stierf in Charan.

12 Abram naar Kanaän1 De HEER zei tegen Abram: ‘Trek weg uit je land, verlaat je familie, verlaat ook je naaste verwanten, en ga naar het land dat ik je zal wijzen.

2 Ik zal je tot een groot volk maken,
ik zal je zegenen,
ik zal je aanzien geven,
een bron van zegen zul je zijn.
3 Ik zal zegenen wie jou zegenen,
wie jou bespot, zal ik vervloeken.Alle volken op aarde zullen wensen
gezegend te worden als jij.’
4-5 Abram ging uit Charan weg, zoals de HEER hem had opgedragen. Hij was toen vijfenzeventig jaar. Hij nam zijn vrouw Sarai mee en Lot, de zoon van zijn broer, en ook alle bezittingen die ze hadden verworven en de slaven en slavinnen die ze in Charan hadden verkregen. Zo gingen ze op weg naar Kanaän. Toen ze daar waren aangekomen, 6 trok Abram het land door tot aan de eik van More, bij Sichem. In die tijd werd het land bewoond door de Kanaänieten. 7 Maar de HEER verscheen aan Abram en zei: ‘Ik zal dit land aan jouw nakomelingen geven.’ Toen bouwde Abram op die plaats een altaar voor de HEER, die aan hem verschenen was. 8 Daarvandaan trok hij naar het bergland dat oostelijk van Betel ligt, en ergens ten oosten van Betel en ten westen van Ai sloeg hij zijn tent op. Hij bouwde er een altaar voor de HEER en riep er zijn naam aan. 9 Steeds verder reisde Abram, in de richting van de Negev.
Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de teksten: NBV11 en NBV12

Liever luisteren?
En Bert van Alphen uit Rotterdam op voorleesbijbel11 en voorleesbijbel12
Of ga naar downloadbijbel Genesis is het 1e boek van het Oude Testament.

Liever live?
In de Protestantse Bergkerk, Dr. A. Kuyperlaan 2, Amersfoort. Tijd: 9.30uur, voorganger Ds. Jan van Baardwijk. Link bergkerk
Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van M. Lub voor zijn blog op 20feb14 over het geduld van Abraham.

Op You Tube: een 3 uur durende Italiaans-Amerikaanse film (Engels gesproken, zonder ondertitels) over Abraham met Richard Harris, Barbara Hershey en Maximilian Schell. Meer op Imdb Uit 1993. Link youtube


PSALM
Ik neem psalm 105 deze week ook op. In het Latijn heet de psalm Confetemini Domino naar de 1e regel, het is een lofpsalm. De psalm staat niet op het alternatief leesrooster, maar in psalm 105 verwijst de psalmist naar Abraham. In de psalm wordt Abraham 3 keer bij naam genoemd in r6, 9 en r42.

r6 nageslacht van Abraham, zijn dienaar, kinderen van Jakob, door hem verkozen.
r8 Tot in eeuwigheid zal hij gedenken zijn belofte aan duizend geslachten, 9 het verbond dat hij sloot met
Abraham en voor Isaak bevestigde met een eed.
r
42 Hij dacht aan zijn heilig woord, gegeven aan Abraham, zijn dienaar, 43 hij liet zijn volk in vreugde vertrekken, zijn uitverkoren volk jubelend gaan.
Kunst tip: Psalm 105 in het St Albans psalter, een Enegsl psalmboek uit de 12e eeuw. Link WikimediaPsalm105

PSALM 105
1 Loof de HEER, roep luid zijn naam,
maak zijn daden bekend onder de volken,
2 zing en speel voor hem,
spreek vol lof over zijn wonderen,
3 beroem u op zijn heilige naam.
Wees blij van hart, u die de HEER zoekt.
4 Zie uit naar de HEER en zijn macht,
zoek voortdurend zijn nabijheid.
5 Gedenk de wonderen die hij heeft gedaan,
de oordelen die hij heeft uitgesproken,
6 nageslacht van
Abraham, zijn dienaar,
kinderen van Jakob, door hem verkozen.
7 Hij is de HEER, onze God,
zijn besluiten gelden over de hele aarde.
8 Tot in eeuwigheid zal hij gedenken
zijn belofte aan duizend geslachten,
9 het verbond dat hij sloot met
Abraham
en voor Isaak bevestigde met een eed.
10 Voor Jakob verhief hij het tot wet,
voor Israël tot een eeuwig verbond,
11 toen hij zei: ‘Ik zal jou Kanaän geven,
dat land wordt je onvervreemdbaar bezit.’
12 Toen zij daar nog maar korte tijd waren,
een handjevol vreemdelingen,
13 zwierven zij van volk naar volk,
van het ene koninkrijk naar het andere.
14 Hij stond niet toe dat iemand hen verdrukte,
ter wille van hen strafte hij koningen:
15 ‘Raak mijn gezalfden niet aan,
doe mijn profeten geen kwaad.’
16 Hij riep een hongersnood over het land af
en vernietigde elke voorraad brood.
17 Hij stuurde een van hen vooruit:
Jozef die als slaaf werd verkocht.
18 Ze klonken zijn voeten in ketenen,
sloten zijn hals in ringen van ijzer,
19 totdat zijn voorspelling uitkwam
en het woord van de HEER hem vrijsprak.
20 De koning beval hem los te laten,
de heerser der volken liet hem vrij.
21 Hij stelde hem aan als heer van zijn huis,
als beheerder van heel zijn bezit,
22 om zijn prinsen aan banden te leggen
en zijn oudsten wijsheid te leren.
23 Israël trok weg naar Egypte,
Jakob verbleef als vreemde in het land van Cham.
24 God maakte zijn volk zeer vruchtbaar,
machtiger dan wie het belaagden.
25 Hij veranderde hun hart: ze gingen zijn volk haten
en spanden samen tegen zijn dienaren.
26 Hij stuurde Mozes, zijn dienaar,
en Aäron, de man van zijn keuze.
27 Zij kondigden zijn wondertekenen aan,
machtige daden in het land van Cham.
28 Hij stuurde duisternis en het werd duister –
waren ze niet doof voor zijn woorden?
29 Hij veranderde hun waterstromen in bloed
en liet al hun vissen sterven.
30 Hun land krioelde van kikkers,
tot in de kamers van hun koningen.
31 Hij sprak en er kwamen steekvliegen
en muggen in heel hun gebied.
32 In plaats van regen gaf hij hagel,
hevige branden ontstak hij in hun land,
33 hij trof hun wijnstok en vijgenboom
en verwoestte de bomen in hun gebied.
34 Hij sprak en de sprinkhaan kwam
met zijn larven, niet te tellen,
35 die vrat al het groen van de velden,
die vrat het gewas van hun akkers.
36 Hij trof de eerstgeborenen in hun land,
hun sterke oudste zonen.
37 Hij liet zijn volk vertrekken met zilver en goud,
niemand in hun stammen ging strompelend weg.
38 Egypte was vervuld van angst
en zag hen met vreugde gaan.
39 Hij hing een wolk op als gordijn
en ontstak vuur om de nacht te verlichten.
40 Op hun vraag liet hij kwartels komen,
met brood uit de hemel stilde hij hun honger,
41 hij sloeg de rots open en er vloeide water,
een rivier stromend in uitgedroogd land.
42 Hij dacht aan zijn heilig woord,
gegeven aan
Abraham, zijn dienaar,
43 hij liet zijn volk in vreugde vertrekken,
zijn uitverkoren volk jubelend gaan.
44 Hij gaf hun het land van andere volken,
het bezit van vreemde naties viel hun ten deel.
45 Zij moesten daar zijn geboden naleven
en zich houden aan zijn wet.
In de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst: NBV

Liever luisteren?
Mirjam Nieboer uit Amsterdam op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament.

Liever live?
Niet gevonden. Kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van ds Wim van der Schee voor Loenen-Abcoude op 13maart96. NB volgens vdSchee is de houdbaarheidsdatum van deze preek is verstreken
Ik leg expres even wat nadruk op dat woord ’beloften’. Dat doet Psalm 105 namelijk ook. Het is verdrietig dat dat in de vertaling niet zo goed uitkomt. Je kunt merken dat Psalm 105 is vertaald door gereformeerde mensen in de jaren dertig, mensen die dachten dat ze wel ongeveer wisten wat een verbond in de bijbel was, met niet alleen een belofte, maar ook met eisen en zo, geboden en alles. Lezen we vers 8-11 in een betere vertaling, dan vinden we iets als: Voor altijd blijft Hij denken aan zijn verbond, voor duizend generaties geldt zijn belofte: dat verbond, gesloten met Abraham, die eed, aan Isaak gedaan. Voor Jakob heeft Hij deze bevestigd, voor Israël, als een verbond dat blijft. Hij zei: U geef Ik het land van Kanaän, als eigen gebied u toegemeten. Belofte, eed, testament, daar gaat het om bij het verbond met Abraham. Altijd in de bijbel. Telkens weer wordt er op teruggegrepen met woorden als ’de eed die de Here aan Abraham zwoer’, ’de beloften die de Here aan Abraham deed’, of dergelijke, tot en met bij Paulus in Galaten toe. Aan die grote beloften aan Abraham blijft de Here trouw, voor altijd. Link WwvdSchee/psalm105.

Op You Tube: Psalm 105:5-8 in het Enegels, een worship lied door Esther Mui voor Sscripturesongsforworship (5m39) Link youtube


GEBED
Vast onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het (gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze Vader' Het gebed dat Jezus heeft geleerd in Mattheus 6:9-13. Deze keer kies ik voor een deel van een gebed om liefde voor scholieren van het Vlaams Katholiek Onderwijs. Mooi vind ik als ik aan Abraham denk de regel: Laat mij alles wagen, maar in groot geduld.

Geef mij geduld en eerbied voor alle mensen.
Laat mij ieder mens zien, zoals hij is,
als iemand voor wie Gij gestorven zijt
en voor wie Gij U totaal blijft inzetten.

Laat mij alles wagen, maar in groot geduld.
Laat mij voor alles uitkomen in spontane oprechtheid,
maar met tedere eerbied.

Bron: Ond.vsko.be (pdf, op pag.1)

VOLGENDE WEEK
28 september 2014, 15e zondag na Drie-eenheid.

Op het Oecumenisch leesrooster staan: Ezechiël 18:1-4:25-32, Psalm 25:1-­10,
(Filippenzen 2,1-13) en Matteüs 21:23-32. Dat las ik 25sept11.

Op het alternatief leesrooster staan tot 2 november de verhalen van Abraham. Volgende week lezen we verder in Genesis 12:10-13:1.

Contact: Reactie en opmerkingen graag naar
watlezenwedezeweek @ yahoo.com


Geen opmerkingen:

Een reactie posten