maandag 6 februari 2012

12 feb 2012, 6e zondag van Epifanie


Welkom bij Wat lezen we deze week!
Hier vind je elke week de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun kerkgangers horen elke week hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de dominee/priester.

PERIODE 
12 februari 2012, 6e zondag van Epifanie, de openbaring door weer een wonder door Jezus. Maar de zondag heet ook Sexagesima (Dominica in Sexagesima) of de tweede zondag vóór Aswoensdag, het begin van de periode voor Pasen. De naam is Latijn en betekent zestigste. Er zijn nl ´ongeveer´ zestig dagen zijn tussen deze zondag en Pasen. Alleen katholieken die de Tridentijnse liturgie vieren, noemen deze zondag nog zo. 

De Bach cantates voor deze zondag zijn "Gleichwie der Regen und Schnee vom Himmel fällt" (BWV 18), "Leichtgesinnte Flattergeister" (BWV 181) en "Erhalt uns, Herr,bei deinem Wort" (koraalcantate BWV 126) De cantates horen bij Lucas 8:4-15 met de Gelijkenis van de zaaier. 

Op You Tube: J.S. Bach (1685-1750) "Leichtgesinnte Flattergeister" (BWV 181) zonder de uitvoerenden, upload door meinhardo. (12m38) Link youtube
Lichtzinnige, wispelturige geesten
beroven het Woord van zijn kracht
Belial tracht met zijn kinderen
steeds weer te verhinderen
zodat het geen vrucht zal voortbrengen
De hele tekst: bach-cantatas BWV 181 

Of kijk op dit blog op 27feb2011 naar the legendary 17th century German Baroque'n' Roller, Johann Sebastian Bach. Op gitaar (1m04). BWV 126 wordt hier 'Musette' (in D) genoemd naar het Klavierbuchlein voor Anna Magdalena (betwijfeld volgens Wikipedia). 

Concert tip 
12feb12 om 10 uur, in de Evangelisch Lutherse Kerk, Haddingestraat 23, Groningen, JS Bach "Erhalt uns, Herr,bei deinem Wort" (koraalcantate BWV 126). Tymen Jan Bronda en het Luthers Bach Ensemble Link Luthers Bach Ensemble
TEKSTEN 
Deze week is het thema genezing & redding. Letterlijke genezing van lepra, zowel in 2 Koningen 5 waar Elisa legeraanvoerder Naaman geneest en in Marcus 1 als Jezus een leproze geneest. In de psalm is het genezen worden van 'beenderen slijtage en verdrogend merg' tot zonden gebiecht worden en de zondaar vergeven en de misstappen vergeten worden. In 1 Korintiers 9 vergelijkt Paulus evangelisatie met (top)sport, maar dan met een doel groter dan winnen. De slotregel vind ik duister.

2 Koningen 5:1-3(4- 8) 9-15b
Psalm 32
1 Korintiërs 9:24-27
Marcus 1:40-45


Gezang 447 is een vertaling van het Scottish Psalter 1635/Playford Psalm’s 1677: God moves in a mysterious way. Vertaald met: God gaat zijn ongekende gang vol donk're majesteit, die in de zee zijn voetstap plant en op de wolken rijdt. 

Kunst tip: Treble (driestemmig?), tenor en bas in het Scottish Metrical Psalter, compiled by Thomas Wode or Wood, Vicar of St Andrew uit het eind van de 15e eeuw. Link hoasm Wode

2 KONINGEN 
2 Koningen is het 12e boek van het Oude Testament en gaat over de koningen van Israël en hun profeten: Elia en Elisa. We slaan na vorige week 2 wonderen van Elisa over en gaan naar de genezing van Naaman, een Aramees legeraanvoerder. Zijn joodse slavin, of eigenlijk die van zijn vrouw, oppert dat de profeet Elisa uit Samaria Naaman misschien kan genezen van zijn huidvraat (lepra). Naaman gaat beladen met goud, zilver en kleding naar de koning van Israël, die uit wanhoop zijn kleren scheurt, omdat hij geen genezer is.
Elisa stuurt een bericht dat Naaman naar hem toe moet komen en als hij er is ontmoet hij hem niet, maar stuurt een boodschapper naar de deur dat Naaman zich 7 keer in de Jordaan moet wassen. Naaman zo ‘geschoffeerd’ is woedend (waarom ontbiedt de profeet de man die naar de koning kwam) ontmoet hij hem niet en geneest mij met handoplegging? En de Jordaan is toch niet beter dan de rivieren van Damascus/Aramea? Toegesproken door zijn dienaars (is het soms te makkelijk?) probeert hij het toch: et voilà hij geneest. Nu weet hij dat de God van Israël de ware God is. NB in de Nieuw Bijbel Vertaling staat ‘ik wist wel dat…’
Naaman wil Elisa bedanken maar die wil geen geschenken. En Naaman mag ook met zijn vorst een afbod aanbidden al weet hij nu beter (2 Kon 18-19). Elisa’s knecht wil wel geschenken (goud en zilver) reist Naaman na maar daar loopt het slecht mee af hij krijgt lepra (2 Koningen 5:20-27).
Kunst tip: Cornelis Engelbrachtzn (1468-1533), drieluik van de genezing van Naaman, circa 1520. Nu in het Kunsthistorisches Museum Wien Oostenrijk. Link cultuurwijzer NB Op de site wordt een schets onder de verf getoond.

2 KONINGEN 5:1-15
1 Naäman, overste van de heirschaar
van de koning van Aram
was een groot man
voor het aanschijn van zijn heer
en verheven van aanzien,
want door hem had de Ene
aan Aram vrijheid gegeven;
deze man was een held van vermogen,
maar melaats.
2 Als uit Aram benden uitgetrokken zijn
nemen ze uit het land van Israël
een klein meisje in kerkering mee,
dat terechtkomt
voor het aanschijn van Naämans vrouw.
3 Zij zegt tot haar gebiedster:
ach, bevond mijn heer zich maar
voor het aanschijn van de profeet in Samaria,
dan zou die hem
van zijn melaatsheid afhelpen!
4 Als hij aankomt
meldt hij het aan zijn heer en zegt:
zo en zo heeft gesproken dat meisje
uit het land van Israël!
5 Dan zegt de koning van Aram: ga heen,
kom daar aan!
ik zal aan Israëls koning
een briefrol zenden!
Hij gaat heen en neemt in zijn hand mee:
tien talenten zilver,
zesduizend stukken goud
en tien wisselgewaden.
6 Hij komt met de briefrol aan
bij Israëls koning, waarin gezegd wordt:
welnu,
met dat deze briefrol bij u aankomt,
zie, zal ik tot u mijn dienaar Naäman
zenden
en moet u hem afhelpen van zijn melaatsheid!
7 En het geschiedt:
zodra Israëls koning de brief heeft gelezen
scheurt hij zijn gewaden
en zegt hij: ben ík God,
die kan laten sterven en doen leven,
dat hij een man naar mij toe zendt
om hem af te helpen van zijn melaatsheid?
ja, ach, beseft toch en ziet in
dat hij een voorwendsel tegen me zoekt!
8 En het geschiedt,
zodra Elisja, de man Gods, hoort
dat Israëls koning
zijn gewaden gescheurd heeft,
dat hij aan de koning bericht zendt
om te zeggen:
waarom heb je je gewaden gescheurd?
laat hij toch komen tot mij,
dan zal hij weten
dat er een profeet is in Israël!
9 Dan komt Naäman aan,
met zijn paardenspul en zijn wagenpark,
en blijft stilstaan in de ingang van het huis
van Elisja.
10 Elisja zendt tot hem een bode
en laat zeggen: ga heen,
en was u zeven keren in de Jordaan,
dan keert uw vlees aan u terug
en bent u rein!
11 Naäman wordt woedend en gaat weg;
hij zegt: zie, ik zei bij mijzelf:
naar buiten, naar buiten zal hij komen,
dan stilstaan en de naam aanroepen
van de Ene, zijn God,
met zijn hand wuiven naar de zere plek
en zo zich van de melaatsheid afhelpen;
12 zijn niet Amana en Parpar,
de rivieren van Damascus,
beter dan alle wateren van Israël?
kan ik mij niet dáárin wassen
en rein worden?!
Hij wendt zich af en gaat in woede weg.
13 Dan treden zijn dienaars nader
en spreken hem toe; zij zeggen: vader,
had de profeet een gróót woord tot u gesproken,
zou je dat niet doen?
waarom dan niet nu hij tot je heeft gezegd:
was u en word rein!
14 Dan daalt hij neer
en dompelt zich zeven keren in de Jordaan,
naar het woord van de man Gods,
zijn vlees keert terug,
als het vlees van een kleine jongen,
en hij wordt rein.
15 Hij keert terug naar de man Gods,
hijzelf en heel zijn legerkamp,
komt aan en blijft stilstaan voor zijn aanschijn;
hij zegt: zie toch,
ik weet nu dat er geen God is
op heel de aarde
dan in Israël;
nu dan, neem toch van uw dienaar
een zegening aan!
In de naardensebijbel vertaling Zoek 2 Koningen 5
Of in de Nieuwe Bijbelvertaling hieronder bij Liever luisteren.

Liever luisteren?
Bob van der Houven radiopresentator op radio 4 op voorleesbijbel In de Nieuwe Bijbelvertaling met de tekst of ga naar downloadbijbel 2 Koningen is het 12e boek van het OT.

Liever live?
Oude Kerk, Oudekerksplein 13, Amsterdam Tijd: 11uur, voorganger ds Ranfar Kouwijzer Link oudekerk-amsterdam Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van MW? Voor de Evangelische Kerk in Hemiksen, België uit 2004 over ‘bevrijding’. Link ontmoeting 2kon5

Op You Tube: in het Engels een Stop Motion filmpje met ‘action figures’. Gemaakt voor middle school confirmation snow retreat in maart 2009 met het verhaal van Naaman (3m58). Link youtube

PSALM
Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament en bevat 150 liederen en gedichten. In het Latijn heet de psalm Beati quorum. Het is een aangrijpende en interessante psalm die wordt toegeschreven aan David en lijkt de basis te hebben gelegd voor de biecht in de Katholieke kerk. In de Preek dateert ds Kronenberg de schuldbelijdenis van David na zijn overspel met Batseba en zijn complot om haar man Uria om te laten komen.


God vergeeft wie schuld bekent en niet onbelangrijk: de zonde of ontrouw (NBV) wordt ook vergeten. In sommige vertalingen wordt ´de zonde bedekt´ wat voor mij een heel andere betekenis heeft: die van verzwegen. De psalm moedigt juist aan het hart te luchten, want het besef van schuld drukt zwaar. In de Groot Nieuws Bijbel spreekt God zelf in r8/9: Ik, de Heer, zal je de weg wijzen die je moet gaan. In de Naardense Bijbel is het God of David die zegt: Ik wil je onderwijzen, je leren de weg die je moet gaan.
Tip: Er is nu een iPhone app als hulp bij de voorbereiding van de biecht. Bisschop Kevin C. Rhoades van Fort Wayne-South Bend (Indiana, Verenigde Staten) heeft de app goedgekeurd. De ontwikkelaar is Patrick Leinen. Volgens hem helpt de app bij gewetensonderzoek. “Het is een soort stap voor stap handleiding voor het sacrament. Mijn toepassing bevat ook gebeden.” Gegevens kunnen met een wachtwoord beveiligd worden en persoonlijke aantekeningen maken is ook mogelijk. Link Confession: A Roman Catholic App is gemaakt door littleiapps.com en kost 1,99 US$.

PSALM 32
1 van David, een onderwijzing.
Zalig wier misstap is vergeven,
wier zonde werd bedekt!
2 Zalig een mens
wien de Ene een misdaad niet rekent,
in wiens geest is geen bedrog!
3 Zolang ik zweeg
sleten mijn beenderen weg,
terwijl ik kreunde, heel de dag.
4 Want dag en nacht woog zwaar op mij
uw hand, veranderde mijn merg,
in de droogte van een zomer. sela
5 Maar mijn zonde maakte ik u bekend,
mijn misdaad bedekte ik niet,
ik zei: 'mijn misstappen biecht ik op
aan de Ene'; en gij, vergeven hebt ge
mijn misdaad en mijn zonde! sela
6 Laat daarom elke vrome bidden tot u
voor de tijd dat het treft,
voordat vele wateren overspoelen,
hem zullen zij niet raken.
7 Gij zijt mij een verberging,
voor benauwdheid zult gij mij behoeden,
gij omringt mij
met gezangen van bevríjding. sela
8 Ik wil je onderwijzen, je leren
de weg die je moet gaan;
ik geef je raad,
over jou gaat mijn oog.
9 Weest niet als een paard, een muildier
zonder verstand,
welks trots men moet breken
met toom en bit,
want anders komt het je te na!
10 Vele smarten wachten de booswicht,
maar wie veilig is bij de Ene:
vriendschap zal hem omringen!
11 Rechtvaardigen,
verheugt u in de Ene, en juicht,
jubelt, o alle oprechten van hart!
In de naardensebijbel vertaling Zoek Psalmen en dan 32
Of in de Nieuwe Bijbelvertaling hieronder bij Liever luisteren.

Liever luisteren?
Marcel van der Steen van Radio Rijnmond, Rotterdam op voorleesbijbel. In de Nieuwe Bijbelvertaling met de tekst of ga naar downloadbijbel Psalmen is het 19e boek van het OT.

Liever live?
Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt van Loppersum en omstreken (Groningen), Tuinbouwstraat 3, Loppersum. Tijd: 9uur, voorganger Ds. G.J. Pruijssen, 'Hoe Gods stem klinkt vanuit het evangelie, 'Ik wil je bevrijden!'' (Psalm 32) Link gkvloppersum kerkdienst Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van ds. Jan K.C. Kronenberg voor Stadskanaal, op 21mei1989 over ‘De zegen van de schuldbelijdenis’. Link dsjkc.weebly of heel anders ´Mijn oog is op u´ bij een doopdienst dsjkc.weebly

Op You Tube: Beati Quorum Remissae door Zachary Wadsworth uitgevoerd door Stoney Creek High School Chamber Singers (Fall Concert 2010). Gedirigeerd door Brandon Ulrich. (4m55) Link youtube


1e Brief van paulus aan de KORINTIERS
1 Korintiers is het 7e boek van het Nieuwe Testament. Het is een brief uit 54 na Chr. van de apostel Paulus. Hij schrijft aan de gemeente in Korinthe (Griekenland), die hij zelf gesticht heeft op zijn 2e zendingsreis. We lezen verder na het stukje vorige week over evangelisatie, missionair werk.
Ik vind het een opmerkelijke brief, waanzinnig tijdloos door de verwijzing naar topsport, maar ook anno 54 na Chr. zeer actueel want in de havenstad Korinte werden de Istmische spelen gehouden* ter ere van Poseidon, de Griekse zeegod.

De boodschap in de laatste regel is wat duister. Paulus vergelijkt evangelisatie en prediking met topsport, dat veel inzet en volharding eist. Maar dan met een hoger doel. In verschillende vertalingen wordt het laatste stukje van regel 27 heel anders vertaald: In de Naardense Bijbel staat: om niet, hoe dan ook, na aan anderen gepredikt te hebben zelf niet afgewezen te worden. In de Groot Nieuws Bijbel staat: ik roep anderen op, maar zelf word ik uitgeschakeld en in de Nieuwe Bijbelvertaling staat ‘ik wil niet de spelregels opleggen om uiteindelijk zelf te worden gediskwalificeerd’. De Statenvertaling en Luther vertalen het met: opdat ik niet anderen predike en zelf verwerpelijk worde en de Leidse met: om niet wellicht terwijl ik anderen predik, zelf voor de proef te bezwijken. NB De Luthervertaling uit 1648 staat nu ook op biblija.net nl

*In de Preek zegt Paulus volgens ds Soepernberg ‘geloven is een wedstrijd uitlopen die 100% inzet van je vraagt’. Maar ook: Door Jezus sta je nu al in de finale. Besef wat voor voorrecht dat is!

Kunst tip: Bronzen (herdenkings)munten van de Istmische spelen tijdens de regering van de Romeinse keizer Nero (54 tot 68 na Chr.). Link forumancientcoins

Paulus 1e brief aan de KORINTIERS 9:24-27
24 Ge weet het:
wie in het stadion hardlopen
lopen allen hard
maar slechts één behaalt de prijs;
loopt dan zo dat ge die haalt!
25 Ieder die traint voor een wedstrijd
beheerst zich in alles,
zij om een vergankelijke krans te ontvangen,
wij voor een onvergankelijke.
26 Daarom loop ik niet hard zonder doel
en ben ik geen bokser die in de lucht slaat;
27 nee, ik gesel mijn lichaam
en dwing het tot dienstbaarheid,
om niet, hoe dan ook,
na aan anderen gepredikt te hebben
zelf afgewezen te worden.
In de Naardensebijbel vertaling Zoek 1 Korintiers 9
Of in de Nieuwe Bijbelvertaling hieronder bij Liever luisteren.

Liever luisteren?
Gerrit van der Graag op voorleesbijbel In de Nieuwe Bijbelvertaling met de tekst of ga naar downloadbijbel 1 Korintiers is het 7e boek van het NT.

Liever live?
(Protestantse) Grote Kerk, Kerkplein Almelo. Tijd: uur, voorganger mw.ds. J. Huetink, Lezingen: 2Koningen 5: 1-3, 9-15b, 1 Korintiers 9: 24-27 en Marcus 1: 40-45. Link grote-kerk-almelo Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van Ds.J.H. Soepernberg voor de Gereformeerde kerk Meppel op 22aug2004 over ‘gaan voor goud’. Met onderaan een samenvatting en 2 (levens)vragen. Link meppel.gkv

Op You Tube: leuk filmpje van een bijbelvakantieweek groep: Wedloop van het Leven door Heleen van Deuzen (4m13) De muziek is van Nina Simone, Feeling Good hier uitgevoerd door een jammer genoeg niet genoemde man met geweldig koperwerk. De tekst staat op: feeling good Nina Simone Link youtube

MARCUS
Marcus is het 2e boek van het Nieuwe Testament. Het is een van de vier evangeliën met de verhalen over het leven en sterven van Jezus. In de evangeliën komen verhalen soms meerdere malen voor, soms identiek soms een beetje anders. Dit verhaal komt ook voor bij Mattheus 8:2-4 en Lucas 5:12-16.

Jezus geneest een onreine of melaatse man (met lepra). Hij bezweert de man niemand iets te vertellen, maar wel naar de priester te gaan en het zeer uitgebreide offer voor genezing te brengen dat staat beschreven in Leviticus 14:1-32. Link biblestudytools Los van de zichtbare genezing is door het offer (kaal scheren, vlees offers etc) door iedereen wel zien wat er gebeurd is, maar de man bazuint het sowieso al meteen rond.

Kunst tip: Jezus geneest een melaatse, ‘Ottoonse’ (Duits, 9e-11e eeuw) verluchting in de Egbert codex, voor aartsbisschop Egbert van Trier (zoon van graaf Dirk van Holland). Circa 980, de verluchtingen zijn gemaakt door de Gregor Meester, die ook voor Paus Gregorius werkte. Link beeldmeditaties

MARCUS 1:40-45
40 Er komt tot hem een melaatse,
die hem te hulp roept
en terwijl hij een knieval maakt
tot hem zegt:
als u het wilt kunt u het:
mij rein maken!
41 Diep geroerd strekt hij zijn hand uit,
grijpt hem vast en zegt tot hem:
ik wil dat, word rein!
42 Meteen gaat de melaatsheid van hem weg
en wordt hij gereinigd.
43 Dan valt hij hard tegen hem uit
en jaagt hem meteen weg,
44 hij zegt tot hem:
zie toe dat je aan niemand iets zegt,
nee wegwezen,'toon je aan de priester'
(Leviticus 13:49)

en offer voor je reiniging
wat Mozes heeft opgedragen,
hun tot getuigenis.
45 Maar nauwelijks weggegaan
begint hij het meeste uit te bazuinen
en aan het gesprokene
ruchtbaarheid te geven,
zodat hij niet meer openlijk
een stad kan binnenkomen,
maar daarbuiten moet blijven
op plekken in de woestijn;
toch zijn zij naar hem toe blijven komen,
van overal.
In de Naardensebijbel vertaling Zoek Marcus >1
Of in de Nieuwe Bijbelvertaling hieronder bij Liever luisteren.

Liever luisteren?
Josephine Baak uit Tilburg op voorleesbijbel In de Nieuwe Bijbelvertaling met de tekst of ga naar downloadbijbel Marcus is het 1e boek van het NT.

Liever live?
Koningkerk, Bruijnings Ingenhoeslaan 4, Voorburg. Tijd: 10uur, voorganger Pastor mw. Tj. Hiemstra van de Fonteinkerk. ‘En zij kwamen tot Hem van alle kanten, horen we. De vraag is daarbij niet alleen: wat willen de mensen van Jezus, maar: willen ze wel datgene wat Jezus van hen wil?’ Link koningkerkvoorburg Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.


Preek van ds Jan Visser voor de Protestantse gemeente “Lux Mundi” te Lexmond op 14jan2011 over ‘bidden’. Link dsjanvisser bidden

Op You Tube: in het Engels Reverend Marc Driscoll Jesus heals a leper Mars Hill Church 16 gemeenten in Washington, California, Oregon en New Mexico USA. (14m37) Link youtube

GEDICHT
Vast onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het (gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze Vader', het gebed dat Jezus heeft geleerd. Deze keer een gedicht naar aanleiding van de psalm, de biecht en het geweten. Het Uur van de Wolf toonde het zondag 5feb12 in de uitzending over Nobelprijswinnares Wislawa Szymborska. Haar gedicht Lof van de geringe eigendunk zat aan het einde van de uitzending. Stichting Tegelbeeld i.s.m. Amnesty liet er een muurschildering van maken voor de Maresingel 54 (ROC, zijgevel aan de Marnixstraat), Leiden. Link muurgedichten szymborska

Lof van de geringe eigendunk
De buizerd heeft zichzelf niets te verwijten.
Scrupules zijn vreemd aan de zwarte panter.
Pirana's twijfelen niet aan de billijkheid van hun daden.
De ratelslang applaudiseert voor zichzelf zonder voorbehoud.
Bij jakhalzen vind je geen zelfkritiek.
Sprinkhaan, alligator, trichine en horzel
leven er op los en zijn zo best tevreden.
Honderd kilogram weegt het hart van een walvis,
maar in een ander opzicht is het vederlicht.
Er is niets, dat dierlijker is,
dan een zuiver geweten,
op de derde planeet van de zon.

Bron: Gedichten van Wislawa Szymborska: Uitzicht met zandkorrel, vertaald door Gerard Rasch (Rainbow Essentials Meulenhoff, 1997)

VOLGENDE WEEK
19 februari 2012, 7e zondag van de Epifanie

Jesaja 43:18-25
Psalm 25:11-22
2 Korintiërs 1:3-7
Marcus 2:1-12
Gezang 460

Geen opmerkingen:

Een reactie posten