maandag 16 juli 2012

22 juli 2012, 5e van de zomer

Welkom bij Wat lezen we deze week!
Hier vind je elke week de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun kerkgangers horen elke week hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de dominee/priester.

Het blog wordt de komende weken wat minder uitgebreid, wel de teksten met toelichting en Bachcantates, geen kunst-, preek-, live- & videotips. Die zijn natuurlijk wel welkom!


PERIODE
22 juli 2012 is de 6e zondag van de zomer. NB De Katholieken tellen door in de Ordo Lectionum Missae (OLM) ''door het jaar'' en de Evangelisch Luthersen (nu PKN) tellen door met na Trinitatis, drie-vuldigheid of Drieëenheid (God de vader, Jezus de Zoon en de Heilige Geest.


De Bach cantates voor deze zondag zijnÄrgre dich, o Seele, nicht” (BWV 186) en deze cantate hoort bij Marcus 8: 1-9. (ook een) Spijziging van de 4000 “Was willst du dich betrüben” (Koraalcantate BWV 107) en “Es wartet alles auf dich” (BWV 187, deel voor en na preek)

Op You Tube: JS Bach Cantate BWV 186 "Ärgre dich, o Seele, nicht" dirigent John Elliot Gardiner, koor nb (3m57). Link youtube
of
Op You Tube:JS Bach Cantata BWV 107 gedirigeerd door Gustav Leonhardt, plaats, tijd en koor niet vermeld. Link youtube

Een artikel over 'het raadsel van Kantate 107' door Eduard van den Hengel Link eduardvh raadsel107


TEKSTEN
Deze week is het thema de herder en de kudde. De goede herder
die zijn volk leidt en er voor zorgt dat niemand verloren gaat. Die hiervoor geloofd wordt in psalm 23. Maar ook in Efeziërs gaat het om bij de kudde horen, de heidenen horen door Jezus nu bij het volk van God, inclusief burggerrechten! In Marcus het wonder van de vermenigvuldiging van de 2 broden en 5 vissen zodat er genoeg was voor iedereen (en zelfs over 12 manden vol broos en vis). Jezus kreeg medelijden met de menigte die hem achtervolgde, want ze leken op schapen zonder herder. Het gezang bezingt het wonder.

Jeremia 23:1-6
Psalm 23
(Efeziërs 2:11-22)
Marcus 6:30-44
Gezang 57a
1 Zeven was voldoende,vijf en twee,
zeven was voldoende voor vijfduizend
op de heuvels langs de zee.
Liedboek voor de Kerken 1973


JEREMIA
Jeremia is het 24ste boek van het Oude Testament. Jeremia is een van de grote profeten uit het Oude Testament. Hij kwam uit een familie van priesters maar wilde zelf geen profeet worden. Hij was geen populaire profeet en weeklaagde nogal, het werkwoord jeremiëren is naar hem vernoemd. Er was ook wel wat te klagen, Jeremia profeteerde tijdens de val van Juda en de verwoesting van Jeruzalem (586 v Chr.) en tijdens de Babylonische Ballingschap.

Jeremia's boekrollen worden in 4 delen opgedeeld. Wij lezen uit het eerste deel (boekrol 1-25), dat gaat over Jeremia zelf. Wij lezen het begin van boekrol 23:1-8 over de slechte koningen; herders die het volk verjaagd hebben en laten verdwalen. Revolutionaire en anti-autoritaire literatuur dus, die wordt gevolgd door een aanval op valse profeten.

Belangrijk is natuurlijk ook in r5 de belofte dat uit (koning) Davids stam een nieuwe koning zal ontspruiten Christus Salvator (redder). In het Nieuwe Testament is (dus) veel aandacht voor de afstamming van Jezus uit Davids lijn en zelfs van Abraham. De stamboom van Jozef, Maria's man maar natuurlijk niet zijn biologische vader, wordt uitvoerig in 14-generatie stappen tot en na David verteld in Mattheus 1:1-17. In Lucas 1:33 staat dat Jezus voorvader van Maria David was.

Kunst tip: In de kunst is de boom van Jesse (Jezus) populair daaron worden Jezus voorvaders en belangrijke mannen uit de Bijbel getoond met portretten die in een (stam)boom hangen. In Oosters Orthodoxe kerken staat de boom van Jesse vaak afgebeeld in de eerste (voor)hal, voor de echte kerk.
In een Boom van Jesse uit de 13 eeuw in een psalterium van Wolfenbüttel staat zelfs Virgilius als profeet. Bron: Christelijke symboliek en iconografie Prof. Dr. J.J.M.Timmers (1978) nr 156.

Jeremia 23:1-6
[23] 1 Wee de herders die de schapen van mijn weiden in het verderf storten en laten verdwalen – spreekt de HEER. 2 Daarom – dit zegt de HEER, de God van Israël, tegen de herders die mijn volk weiden: Jullie hebben mijn schapen verjaagd en laten verdwalen, en jullie zijn ze niet gaan zoeken. Daarom ga ik jullie zoeken: ik zal jullie straffen voor je kwalijke praktijken – spreekt de HEER. 3 Wat er nog van de schapen over is, zal ik bijeenbrengen uit alle landen waarheen ik ze verjaagd heb. Ik breng ze terug naar hun weide, ze zullen vruchtbaar zijn en in aantal toenemen. 4 Ik zal herders over ze aanstellen die ze zo zullen hoeden dat ze geen angst meer kennen en er niet één meer zal worden gemist – spreekt de HEER.

5 De dag zal komen – spreekt de HEER – dat ik aan Davids stam een rechtmatige telg laat ontspruiten, die als koning een wijs beleid zal voeren en die in het land recht en gerechtigheid zal handhaven. 6 Dan wordt Juda verlost en zal Israël in vrede leven. Zijn naam zal zijn “De HEER is onze gerechtigheid”.
In de Nieuw Bijbelvertaling, Link naar de hele tekst: voorleesbijbel

Liever luisteren?
André van Gameren (1960) uit Alphen aan den Rijn op voorleesbijbel Of ga naar www.downloadbijbel.nl Jeremia is het ?e boek van het Nieuwe Testament.


PSALMPsalmen is het 19e boek van het Oude Testament en bevat 150 liederen en gedichten. We lezen (al)weer psalm 23, een populaire psalm bij velen en niet alleen de leesroostercommissie. Maar de psalm past mooi bij Jeremia's goede herder. De psalm is populair bij begrafenissen en wordt een in Amerikaanse legerbijbel aangeraden bij discouragement. In het latijn heet de psalm Dominus regit me ofwel de Heer leidt mij.

Psalm 23  
Een psalm van David.

De HEER is mijn herder,
het ontbreekt mij aan niets.

2 Hij laat mij rusten in groene weiden
en voert mij naar vredig water,
3 hij geeft mij nieuwe kracht
en leidt mij langs veilige paden
tot eer van zijn naam.

4 Al gaat mijn weg
door een donker dal,
ik vrees geen gevaar,
want u bent bij mij,
uw stok en uw staf,
zij geven mij moed.

5 U nodigt mij aan tafel
voor het oog van de vijand,
u zalft mijn hoofd met olie,
mijn beker vloeit over.

6 Geluk en genade volgen mij
alle dagen van mijn leven,
ik keer terug in het huis van de HEER
tot in lengte van dagen.

In de Nieuw Bijbelvertaling, Link naar de hele tekst: voorleesbijbelr

Liever luisteren?
Leendert de Jong Directeur Zendtijd voor Kerken op voorleesbijbel
Of ga naar www.downloadbijbel.nl Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament.


Paulus Brief aan de Efeziërs
Brief aan de Efeziërs is het 8e boek van het Nieuwe Testament. Paulus schreef zijn brief aan de Efeziërs die hij tweemaal bezocht, een keer kort en een keer 2 jaar! toch is het een algemene brief, ook wel rondzendbrief voor alle gemeenten.

In het stukje dat we deze week lezen gaat het over de gelijkstelling van de joden en de heidenen, de onbesnedenen, hij bedoelt de Christenen. Zijn zijn allen door Jezus in Gods verbond met Israël (de Joden) betrokken. R14 Jezus bracht vrede, slechte de muur van vijandschap. In r19 worden de heidenen (mede) burgers, een opvallende stelling van de Romeins burger Paulus die daaraan belangrijke rechten kon ontlenen zoals zijn vrijlating door de lokale autoriteiten en zijn 2 processen in Rome.

Efeziërs 2:11-22
11 Bedenk daarom dat u – u die eigenlijk door uw afkomst heidenen bent en onbesnedenen genoemd wordt door hen die door mensenhanden besneden zijn – 12 bedenk dat u destijds niet verbonden was met Christus, geen deel had aan het burgerschap van Israël en niet betrokken was bij de verbondssluitingen en de beloften die daarbij hoorden. U leefde in een wereld zonder hoop en zonder God. 13 Maar nu bent u, die eens ver weg was, in Christus Jezus dichtbij gekomen, door zijn bloed. 14 Want hij is onze vrede, hij die met zijn dood de twee werelden één heeft gemaakt, de muur van vijandschap ertussen heeft afgebroken 15 en de wet met zijn geboden en voorschriften buiten werking heeft gesteld, om uit die twee in zichzelf één nieuwe mens te scheppen. Zo bracht hij vrede 16 en verzoende hij door het kruis beide in één lichaam met God, door in zijn lichaam de vijandschap te doden. 17 Vrede kwam hij verkondigen aan u die ver weg was en vrede aan hen die dichtbij waren: 18 dankzij hem hebben wij allen door één Geest toegang tot de Vader.

19 Zo bent u dus geen vreemdelingen of gasten meer, maar burgers, net als de heiligen, en huisgenoten van God, 20 gebouwd op het fundament van de apostelen en profeten, met Christus Jezus zelf als de hoeksteen. 21 Vanuit hem groeit het hele gebouw, steen voor steen, uit tot een tempel die gewijd is aan hem, de Heer, 22 in wie ook u samen opgebouwd wordt tot een plaats waar God woont door zijn Geest.

In de Nieuw Bijbelvertaling, Link naar de hele tekst: voorleesbijbel.

Liever luisteren?
Hannie van Dijk uit Baarn op voorleesbijbel Of ga naar www.downloadbijbel.nl Efeziërs is het 10e boek van het Nieuwe Testament.


MARCUS
Marcus is het 2e boek van het Nieuwe Testament. Het is een van de vier evangelies met de verhalen over het leven en sterven van Jezus. In de evangelies komen verhalen soms meerdere malen voor, soms identiek soms een beetje anders. Dit bekende verhaal van de broden en de vissen, de wonderbaarlijke vermenigvuldiging, komt voor in alle evangelies en er zijn niet zoveel die in alle 4 evangelies voorkomen. Alleen het doopwerk van Johannes de Doper, het verraad van Judas, het proces bij Pilatus en de kruisiging komen ook in alle vier evangelies voor.

Dit verhaal staat ook in Mattheus 14:13-21, vrijwel identiek behalve dat Jezus vooraf vele mensen genas en de vermelding dat wel 5000 man eten kreeg, de vrouwen en kinderen dus niet meegerekend. De versie in Lucas 9:10-17 is vrijwel hetzelfde als de Marcus variant maar ook hier geneest Jezus velen. In Johannes 6:1-14 volgen de mensen Jezus OMDAT hij indrukwekkende dingen deed voor zieken (Groot Nieuws Bijbel) en stelt Jezus zijn leerlingen op de proef door te vragen waar ze eten kunnen kopen voor de mensen. Na het wonder trekt Jezus zich alleen op een berg terug omdat de mensen hem mee willen nemen en koning willen maken.

MARCUS 6:30-44
Het teken van de broden
30 De apostelen kwamen weer terug bij Jezus en vertelden hem over alles wat ze gedaan hadden en wat ze de mensen onderwezen hadden. 31 Hij zei tegen hen: ‘Ga nu mee naar een eenzame plaats om alleen te zijn en een tijdje uit te rusten.’ Want het was een voortdurend komen en gaan van mensen, zodat ze zelfs niet de kans kregen om te eten.

32 Ze voeren met de boot naar een afgelegen plaats, om daar alleen te kunnen zijn. 33 Maar hun vertrek werd opgemerkt en velen hoorden ervan, en uit alle steden haastten de mensen zich over land naar die plaats en kwamen er nog eerder aan dan Jezus en de apostelen. 34 Toen hij uit de boot stapte, zag hij een grote menigte en voelde medelijden met hen, omdat ze leken op schapen zonder herder, en hij onderwees hen langdurig. 35 Toen er al veel tijd was verstreken, kwamen zijn leerlingen naar hem toe en zeiden: ‘Dit is een afgelegen plaats en het is al laat. 36 Stuur hen weg, dan kunnen ze naar de dorpen en gehuchten in de omtrek gaan om eten te kopen.’ 37 Maar hij zei: ‘Geven jullie hun maar te eten!’ Ze vroegen hem: ‘Moeten wij dan voor tweehonderd denarie brood gaan kopen om hun te eten te geven?’ 38 Toen zei
hij: ‘Hoeveel broden hebben jullie bij je? Ga eens kijken.’ En nadat ze waren gaan kijken wat ze bij zich hadden, zeiden ze: ‘Vijf, en twee vissen.’ 39 Hij zei tegen hen dat ze de mensen opdracht moesten geven om in groepen in het groene gras te gaan zitten. 40 Ze gingen zitten in groepen van honderd en groepen van vijftig. 41 Hij nam de vijf broden en de twee vissen, keek omhoog naar de hemel, sprak het zegengebed uit, brak de broden en gaf ze aan zijn leerlingen om ze aan de menigte uit te delen; ook de twee vissen verdeelde hij onder allen die er waren. 42 Iedereen at en werd verzadigd. 43 Ze haalden de overgebleven stukken brood op, waar wel twaalf manden mee konden worden gevuld, en ook wat er over was van de vissen. 44 Vijfduizend mensen hadden van de broden gegeten.
In de Nieuw Bijbelvertaling,
Link naar de hele tekst: voorleesbijbel

Liever luisteren?
Diet Zomer-Harwig (1956) uit Krimpen aan den Ijssel Docent communicatie op voorleesbijbel Of ga naar www.downloadbijbel.nl Marcus is het 2e boek van het Nieuwe Testament.


GEBED
Vast onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het (gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze Vader' Het gebed dat Jezus heeft geleerd. Deze keer een gebed van de 15 juli 2012 overleden dichter Rutger Kopland. Het gedicht heet ''Weggaan', past mooi bij Kopland's Weggaan, maar ook dat van Jezus.

WEGGAAN
Weggaan is iets anders
dan het huis uit sluipen
zacht de deur dichttrekken
achter je bestaan en niet
terugkeren. Je blijft
iemand op wie gewacht wordt.

Weggaan kun je beschrijven als
een soort van blijven. Niemand
wacht want je bent er nog
Niemand neemt afscheid
want je gaat niet weg.

Bron: Geluk is gevaarlijk, een keuze uit de gedichten. Kopland werd bekroond met de PC Hooftprijs in 1988 en de VSN Poëzieprijs in 1998. (Rainbow pocket 416 (1999)

VOLGENDE WEEK
29 juli 2012, 6e van de zomer
Jesaja 63:7-14
Psalm 114
(Efeziërs 3:14-21)
Marcus 6:45-52(56)
Gezang 565: Gezang

Geen opmerkingen:

Een reactie posten