15 maart 2015, de 4e zondag van de 40dagentijd Laetare

Hier vind je elke week de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun kerkgangers horen elke week hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de dominee/priester.

Op belangrijke (feest)dagen worden uiteraard de vaste, bijbehorende Bijbelteksten gelezen, met kerst lezen we een van de versies van de geboorte van Jezus, met Pasen over de wederopstanding en met Pinksteren over de uitstorting van de Heilige Geest. Het rooster wordt gemaakt voor een paar jaar, en om te voorkomen dat kerken om de paar jaar hetzelfde lezen wordt ook een alternatief leesrooster gemaakt.

PERIODE

15 maart 2015, is de 4e zondag van de 40dagentijd, de tijd van inkeer waarin we aftellen naar Pasen. Deze zondag heet 'Laetare', (Latijn) en betekent 'Verheug u'. Het is genoemd naar het begin van het openingsvers, het introïtus van het proprium (de bijbehorende gezangen) van de Mis:

"Laetare Jerusalem: et conventum facite omnes qui diligitis eam: gaudete cum laetitia, qui in tristitia fuistis: ut exsultetis, et satiemini ab uberibus consolationis vestrae"

"Laat allen die Jeruzalem liefhebben zich met haar verheugen en juichen om haar, laat allen die om haar treuren nu samen met haar jubelenJesaja 66:10 in de Nieuwe Bijbel Vertaling. Ook geïnspireerd door psalm 122, een vaste tekst voor deze zondag en die ook met Laetare begint.

Op You Tube: Mooi in beeld gebrachte mis voor de 4e zondag van de 40dagentijd, Laetare voor het zilveren Jubileum van de intreding? (Monastic profession) of Father Abbot Cuthbert. (1u8m) youtube

Of op 10maart13 naar de Antifoon, het inleidend vers van psalm 122. Gregoriaans gezongen door de Schola Gregoriana Mediolanensis, dirigent Giovanni Vianini, Milaan, Italië. cantogregoriano.it (3m05)

Of kijk op 18maart2012 naar Discantus, Gregoriaans vrouwenkoor olv Brigitte Lesne van de CD Jerusalem (3m46)

Er zijn geen Bach cantaten voor deze zondag en ook niet voor volgende week, het is de Stille tijd.

Concert tips

Vrij13maart15 om 17uur in de Lutherse Kerk, Lutherse Burgwal, Den Haag. BWV 27 ''Wer weiß, wie nahe mir mein Ende'' uitgevoerd door uurTeunis van der Zwart en het Bach Ensemble Koninklijk Conservatorium. Link Bach op Vrijdag

Za14maart15 om 17uur in de Bulle- of Westzijderkerk, Westzijde 75, Zaandam. BWV 131 ''Herr Gott, dich loben alle wir''. Uitgevoerd door Cor Brandenburg / Collegium Vocale Zaandam & Symphonie Atlantique. Link Collegium Vocale Zaandam

Zo15maart15 om 11.30uur in de Koogerkerk, Koog 30, Zuid-Scharwoude. BWV 182 ''Himmelskönig, sei willkommen'' uitgevoerd door Gerard Leegwater / Collegium Vocale Camerata. Link Kooger Kerk

Zo15maart15 om 15.15uur in de Grote kerk, Zarken 2, Monnickendam. BWV 147 ''Herz und Mund und Tat und Leben'' uitgevoerd door Maria van Nieukerken en het PA'dam & Nicolaasconsort. Link Bach in Monnickendam

TEKST(EN)

Op het Oecumenisch leesrooster staan: Jozua 4:19-5:1 en 10-12, Psalm 122, Paulus brief aan de Efeziërs 2:4-­10 en Johannes 6:(1) 4-15. Dat las ik op 18maart12 Met meerdere motieven: wonderen, Jeruzalem, Pesach of het Joodse Pasen en de familie en de gemeente. In Jozua en Johannes lezen we over twee wonderen, de eerste van de oversteek van de Jordaan uit de Sinaï* die stopte met stromen net als de Rode Zee om in de Sinaï te komen. In Johannes het bekende verhaal van de vermenigvuldiging van de 5 broden en de 2 vissen door Jezus om 5000 mannen/mensen te kunnen voeden. In de lofpsalm wordt de tempel, de stad Jeruzalem geprezen, ook als veilige haven voor vrienden en familie. In Paulus brief aan de Efeziërs dank voor de opwekking uit het zondige leven door God en wees nu zijn werkstuk om trots op te zijn en werktuig voor goede daden.

Op het alternatief leesrooster staat niets. Ik lees deze week bijbel citaten over familie uit het nieuwe Testament. Een mooi thema voor de bezinning van de 40dagentijd en vervolg op de tekstenselectie uit het Oude Testament van vorige week. Vorige week waren het letterlijke teksten over (groot)ouders, partners, (klein)kinderen, vrienden en huisgenoten. Deze week is het een groter, breder gezelschap. Bron een selectie van bijbel citaten op Openbible/family Nb Ik was van plan om het ook over de grotere Christenfamilie te hebben, maar er bleek veel over echtgenoten, kinderen en slaven te zijn.

Opvallend in de aangedragen bijbel citaten uit de Handelingen van de Apostelen is dat het gaat over gelovigen die niet alleen zelf gedoopt worden maar ook al hun huisgenoten cq hun huishouden laten dopen. Top down kerstening? We lezen later dat de meeste huisgenoten niet veel keus hebben, omdat ze gehoorzaam moeten zijn. De teksten komen uit de JongerenBijbel.

Handelingen 10:De doop van Cornelius

1 Een van de inwoners van Caesarea was een centurio van de Italiaanse cohort, die Cornelius heette. 2 Hij was een vroom man die, net als zijn huisgenoten, God vereerde. Hij gaf rijkelijk aalmoezen aan het volk en bad veelvuldig tot God. 3 Op een dag kreeg hij omstreeks het negende uur een visioen, waarin hij duidelijk zag hoe een engel van God zijn huis binnenkwam. Hij hoorde hem zeggen: ‘Cornelius!’ 4 Hij staarde de engel verschrikt aan en vroeg: ‘Wat is er, heer?’ De engel antwoordde: ‘Je gebeden en aalmoezen zijn door God als offer aanvaard.

Handelingen 16 De gebeurtenissen in Filippi: Lydia

11 We (Paulus en Silas) gingen in Troas aan boord van een schip en zetten rechtstreeks koers naar Samotrake; de dag daarop voeren we verder naar Neapolis. 12 Van daar reisden we naar Filippi, een belangrijke stad in dat deel van Macedonië. In deze stad, die volgens Romeins recht wordt bestuurd, bleven we enkele dagen. 13 Op sabbat gingen we de stadspoort uit in de richting van de rivier, want we vermoedden dat daar een gebedsplaats was. We gingen zitten en spraken de vrouwen toe die daar bijeen waren gekomen. 14 Een van onze toehoorsters was een vrouw uit Tyatira die in purperstoffen handelde; ze heette Lydia en vereerde God. De Heer opende haar hart voor de woorden van Paulus. 15 Nadat zij en haar huisgenoten waren gedoopt, nodigde ze ons uit met de woorden: ‘Als u ervan overtuigd bent dat ik in de Heer geloof, neem dan bij mij uw intrek.’ Ze drong er bij ons sterk op aan.

Handelingen 16:31 Ze (Paulus en Silas) antwoordden (de bewaarder die ze vrij had gelaten) : ‘Geloof in de Heer Jezus en u zult gered worden, u en uw huisgenoten.’ 32 En ze verkondigden het woord van de Heer aan hem en aan iedereen die bij hem woonde. 33 Hoewel het midden in de nacht was, nam hij hen mee en maakte hun wonden schoon. Meteen daarna werden hij en zijn huisgenoten gedoopt. 34 Hij bracht hen naar zijn woning boven de gevangenis en zette hun daar een maaltijd voor. Hij en al zijn huisgenoten waren buitengewoon verheugd dat hij nu in God geloofde.

Handelingen 18:8 Crispus, een leider van de synagoge, aanvaardde echter samen met al zijn huisgenoten het geloof in de Heer, en ook veel Korintiërs die Paulus hadden gehoord gingen over tot het geloof en lieten zich dopen.

In de brief van de apostel Paulus aan zijn leerling en medewerker Timotheus gaat het over de familie als ''oefen'' gemeenschap voor voorgangers of in deze vertaling opzieners.

Het is een waar woord: als iemand opziener wil worden, is dat een eerzaam streven. 2 Een opziener moet onberispelijk zijn. Hij kan slechts de man van één vrouw zijn en hij moet sober, bezonnen, gematigd, gastvrij en een goede leraar zijn. 3 Hij mag niet te veel drinken of driftig zijn, maar hij moet vredelievend en vriendelijk zijn, en niet geldzuchtig. 4 Hij moet zijn huisgezin goed leiden en op een waardige manier gezag over zijn kinderen uitoefenen. 5 Als iemand geen leiding kan geven aan zijn huisgezin, hoe zou hij dan voor de gemeente van God kunnen zorgen? 6 Hij mag ook niet iemand zijn die net bekeerd is; anders raakt hij verblind en valt hij ten prooi aan de duivel. 7 Verder moet hij buiten de gemeente een goede reputatie hebben, zodat hij niet in opspraak komt en door de duivel wordt gestrikt.

Voor diakenen, de mensen die zich bezig houden met de inzamelingen voor behoeftigen armoede en vrouwen (die actief zijn) in de gemeente is waardigheid belangrijk (en concreet geïllustreerd), monogamie en goed leiding geven aan het huishouden:

8 Ook een diaken moet zich waardig gedragen. Hij moet oprecht zijn, mag niet overmatig veel wijn drinken en niet hebzuchtig zijn; 9 hij moet vasthouden aan het mysterie van het geloof, met een zuiver geweten. 10 Ook hij moet eerst op zijn geschiktheid worden getoetst; pas daarna, als blijkt dat hij een onberispelijk mens is, kan hij zijn dienst verrichten. 11 Dit geldt ook voor de vrouwen: ook zij moeten zich waardig gedragen, ze mogen niet kwaadspreken en moeten sober en in alles betrouwbaar zijn. 12 Een diaken mag maar één vrouw hebben en moet goed leiding geven aan zijn kinderen en zijn huisgenoten.

Vanmorgen luisterde ik naar de Wandeling met Arie Boomsma waarin een voormalig alcoholist zijn ex vrouw prees omdat ze hem niet probeerde te veranderen ondanks dat hij zich jarenlang laveloos dronk, ook toen ze al kinderen hadden waarvan ook nog een gehandicapt jongetje (autistisch).

Petrus doet wel aan het veranderen van de partner. In zijn 1e brief 3 wijst de ''hoofdapostel'' op de plicht van gehoorzaamheid van vrouwen aan hun echtgenoot. Kennelijk zaten de kerken toen ook al voller met vrouwen dan met mannen. Ook als de mannen (nog) niet gelovig zijn moeten vrouwen gehoorzaam zijn en een goede voorbeeldrol vervullen: ''Voor u, vrouwen, geldt hetzelfde: erken het gezag van uw man. Dan zullen mannen die weigeren Gods boodschap te aanvaarden daarvoor gewonnen worden door het gedrag van hun vrouw, zonder dat zij iets hoeft te zeggen, 2 omdat ze zien hoe zuiver u leeft uit ontzag voor God. 3 Uw schoonheid moet niet gelegen zijn in uiterlijkheden, zoals kunstig gevlochten haar, gouden sieraden of elegante kleding, 4 maar in wat verborgen ligt in uw hart, in een zacht en stil gemoed. Dat is een onvergankelijk sieraad dat God kostbaar acht. 5 Daarmee tooiden zich vroeger ook de heilige vrouwen die hun hoop op God vestigden en het gezag van hun man erkenden, 6 zoals Sara; zij gehoorzaamde Abraham en noemde hem ‘heer’. U bent haar dochters wanneer u het goede doet en u zich geen angst laat aanjagen.''

In Paulus brief aan de Efeziërs 5 is het meer twee-richting verkeer:

21 Aanvaard elkaars gezag uit eerbied voor Christus. 22 Vrouwen, erken het gezag van uw man als dat van de Heer, 23 want een man is het hoofd van zijn vrouw, zoals Christus het hoofd is van de kerk, het lichaam dat hij gered heeft. 24 En zoals de kerk het gezag van Christus erkent, zo moeten vrouwen in ieder opzicht het gezag van hun man erkennen. 25 Mannen, heb uw vrouw lief, zoals Christus de kerk heeft liefgehad en zich voor haar heeft prijsgegeven 26 om haar te heiligen, haar te reinigen met water en woorden 27 en om haar in al haar luister bij zich te nemen, zodat ze zonder vlek of rimpel of iets dergelijks zal zijn, heilig en zuiver. 28 Zo moeten mannen hun vrouw liefhebben, als hun eigen lichaam. Wie zijn vrouw liefheeft, heeft zichzelf lief. 29 Niemand haat ooit zijn eigen lichaam, integendeel: men voedt en verzorgt het, zoals Christus de kerk, 30 want dat is zijn lichaam en wij zijn de ledematen. 31 ‘Daarom zal een man zijn vader en moeder verlaten en zich hechten aan zijn vrouw, en die twee zullen één lichaam zijn.’ 32 Dit mysterie is groot – en ik betrek het op Christus en de kerk. 33 Maar ook voor elk van u geldt dat ieder zijn vrouw moet liefhebben als zichzelf, en dat een vrouw ontzag moet hebben voor haar man.

In Paulus brief aan de Efeziërs 6 gaat het over gehoorzaamheid van kinderen en de verantwoordelijkheid die gehoorzaamheid met zich meebrengt voor de vader. Opvallend vind ik de toelichting dat aan dit gebod ook een belofte is gekoppeld: 1 Kinderen, wees gehoorzaam aan je ouders uit ontzag voor de Heer, want zo hoort het. 2 ‘Toon eerbied voor uw vader en moeder,’ dat is het eerste gebod waaraan een belofte verbonden is: 3 ‘Dan zal het u goed gaan en zult u lang leven op aarde.’ 4 Vaders, maak uw kinderen niet verbitterd, maar vorm en vermaan hen bij het opvoeden zoals de Heer dat wil.

En dat geldt ook voor slaven huisgenoten die dienstbaar, maar gelijkwaardig zijn (net als de echtgenotes) en hun werk evenwaardevol als dat van vrije mensen: 5 Slaven, gehoorzaam uw aardse meester zoals u Christus gehoorzaamt, met ontzag, respect en oprechtheid; 6 niet met uiterlijk vertoon om bij de mensen in de gunst te komen, maar als slaven van Christus die van harte alles doen wat God wil. 7 Doe uw werk met plezier, alsof het voor de Heer is en niet voor de mensen, 8 want u weet dat allen door de Heer beloond worden voor het goede dat ze doen, zowel slaven als vrije mensen. 9 Meesters, behandel uw slaven op dezelfde manier. Laat dreigementen achterwege, want u weet dat zij en u dezelfde Heer in de hemel hebben, en dat hij geen onderscheid maakt.

Ook in Kolosse moeten deze regels nog eens worden benadrukt: 18 Vrouwen, erken het gezag van uw man, zoals past bij uw verbondenheid met de Heer. 19 Mannen, heb uw vrouw lief en wees niet bitter tegen haar. 20 Kinderen, gehoorzaam je ouders in alles, want dat is de wil van de Heer. 21 Vaders, vit niet op uw kinderen, want dat maakt ze moedeloos. 22 Slaven, gehoorzaam uw aardse meester in alles, niet met uiterlijk vertoon om bij de mensen in de gunst te komen, maar oprecht en met ontzag voor de Heer. 23 Wat u ook doet, doe het van harte, alsof het voor de Heer is en niet voor de mensen, 24 want u weet dat u van de Heer een erfenis als beloning zult ontvangen – uw meester is Christus! 25 Maar iedereen die onrecht doet zal daarvoor boeten, en daarbij wordt geen onderscheid gemaakt.

In zijn 1e brief aan de Korintiërs 10 schrijft Paulus over getrouwd zijn -en blijven- met niet gelovigen om ze te kunnen redden: 10 Degenen die getrouwd zijn geef ik, nee, niet ik – de Heer geeft hun het volgende gebod: een vrouw mag niet scheiden van haar man 11 (is ze al gescheiden, dan moet ze dat blijven of zich met haar man verzoenen), en een man mag zijn vrouw niet wegsturen. 12 Verder geef ik zelf nog – niet de Heer – het volgende voorschrift: wanneer een broeder een ongelovige vrouw heeft die bij hem wil blijven, mag hij niet van haar scheiden. 13 Dit geldt ook voor een zuster: wanneer ze een ongelovige man heeft die bij haar wil blijven, mag ze niet van hem scheiden. 14 Want de ongelovige man behoort dankzij zijn vrouw God toe en de ongelovige vrouw dankzij haar man eveneens. Zou dat niet zo zijn, dan zouden uw kinderen onrein zijn. Maar nu zijn ze geheiligd. 15 Maar als de ongelovige partij wil scheiden, moet dat maar gebeuren; in dat geval is de broeder of zuster niet gebonden. Bedenk echter dat u door God geroepen bent om in vrede te leven. 16 Wie weet, u zou uw man toch kunnen redden? En wie weet, u kunt uw vrouw toch redden?

Kunst tip: Portret van Giovanni Arnolfini en zijn vrouw (waarschijnlijk toen nog zijn verloofde gezien de datering) door de Vlaamse schilder Jan Van Eyck (ca. 1390–1441). Nu in de National Gallery in London, VK. Link Wikipedia/Portret_van_Giovanni_Arnolfini_en_zijn_vrouw Van_Eyck

Preek van ds emeritus Philippus Kroes over man en vrouw op zijn blog naar Marcus 10:12 Link Pastoralekroes/prekenmanenvrouw. NB Hij heeft ook artikelen over gedachten-bij-een-goede-relatie

Op You Tube: een hele serie van een zeer zachtmoedige Amerikaanse zendeling voorganger Paul Washer met Nederlandse simultaan vertaling. In het 5e deel wel wat opvallende opvattingen over het onderwijzen van de Evolutietheorie op scholen en homeschooling in de VS. (5 delen van 10min) Nederlands artikel: heartcry.nl Link 1youtube, 2youtube, 3youtube, 4youtube en 5youtube.

GEBED

Vast onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het (gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze Vader' Het gebed dat Jezus heeft geleerd in Mattheüs 6:9-13. Deze keer kies ik voor een kort gebed dat lijkt op een gebed bij onze Oecumenische dienst maar daar werd ingeleid als prayer over a church door.

Prayer at the beginning of a new church year

O God, make the door of this house wide enough to receive all who need human love and fellowship, narrow enough to shut out all envy, pride and strife. Make its threshold smooth enough to be no stumbling block to children, nor to straying feet, but rugged and strong enough to turn back the tempter's power. God, make the door of this house the gateway to Thine eternal kingdom.

Oh God, maak de deur van dit huis breed genoeg om iedereen te kunnen ontvangen die menselijke liefde en saamhorigheid nodig hebben, (maar) nauw genoeg om alle naijver, trots en onenigheid buiten te houden. Maak haar drempel laag genoeg om geen struikelblok te zijn voor kinderen of (ver)dwalenden, maar obstakel en sterk genoeg om de macht van verleiding buiten te houden. God maak deze deur de toegang tot uw eeuwig koninkrijk.

Bron: http://www.firstparishweston.org/prayers.html

VOLGENDE WEEK

15 maart 2015, is de 5e zondag van de 40dagentijd, Judica

Op het Oecumenisch leesrooster staan: Jeremia 31:31-34, Psalm 51, Paulus brief aan de Hebreeën 5:1-10 en Johannes 12:20-33. Dat las ik 18maart2012.

In de teksten staan weer meerdere motieven: wonderen, Jeruzalem, Pesach of het Joodse Pasen en de familie en de gemeente. In Jozua en Johannes lezen we over twee wonderen, de eerste van de oversteek van de Jordaan uit de Sinaï* die stopte met stromen net als de Rode Zee om in de Sinaï te komen.

In Johannes het bekende verhaal van de vermenigvuldiging van de 5 broden en de 2 vissen door Jezus om 5000 mannen/mensen te kunnen voeden. In de lofpsalm wordt de tempel, de stad Jeruzalem geprezen, ook als veilige haven voor vrienden en familie. In Paulus brief aan de Efeziërs dank voor de opwekking uit het zondige leven door God en wees nu zijn werkstuk om trots op te zijn en werktuig voor goede daden.

Op het alternatief leesrooster staat niets.

Contact: Reactie en opmerkingen graag naar

watlezenwedezeweek @ yahoo.com