Welkom
bij Wat lezen we deze week!
Hier
vind je -bijna- elke week de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen
en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster
waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun
kerkgangers horen elke week
hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de
dominee/priester.
Op
belangrijke (feest)dagen worden uiteraard de vaste, bijbehorende
Bijbelteksten gelezen, met kerst lezen we een van de versies van de
geboorte van Jezus, met Pasen over de wederopstanding en met
Pinksteren over de uitstorting
van de Heilige Geest. Het rooster wordt gemaakt voor 3 jaar, A, B en
C en om te voorkomen de kerken om de 3 jaar hetzelfde lezen wordt ook
een
alternatief leesrooster gemaakt
PERIODE
15
juni
2014,
is het Drie-eenheid een Katholiek Hoogfeest van de Drie-eenheid,
Drievuldigheid of in het Latijn Trinitatis.
Het gaat dan om God de Vader, Jezus de Zoon en de Heilige Geest.
De
Heilige Geest wordt veel geassocieerd met
het Nieuwe Testament, maar in het Oude Testament is ook sprake van
'de Geest van God'. Zoals in de beginregels van de Bijbel: Genesis
1:2 - De aarde was nog woest en doods, en duisternis lag over de
oervloed, maar Gods geest zweefde over het water. En in Richteren
13:25 - Tussen Sora en Estaol, waar de Danieten hun tenten hadden
opgeslagen, werd hij (Simson) voor het eerst door de geest van
de Heer tot daden aangezet. Bron:
Wikipedia
Kunst
tip:
Vaak wordt de Drie-eenheid afgebeeld als God in de hemel, Jezus en de
Heilige Geest als een duif(je). Net als bij de verkondiging
(annunciatie alleen God en duif) van de geboorte van Jezus aan Maria,
met Pinksteren (alle drie) en bij de doop van Jezus in de Jordaan
etc. Link
anoniem
kunstwerk gevelsteen? Op de website van de Evanglische (Lutherse)
Kerk in Duitsland. EKD.de/trinitatis
De
Bach cantaten voor
deze week zijn “O
heilges
Geist- und Wasserbad”
(BWV
165),
'Es
ist ein trotzig und verzagt Ding' (BWV
176, de cantate waarmee Bach 2e jaargang (1724-1725) afsluit en
'Gelobet
sei der Herr, mein Gott'
(Koraalcantate
BWV
129). De
teksten horen bij Johannes 3:1-15 over Jezus en Nicodemus, dat lezen
wij niet.
Op
You Tube:
J.S. Bach (1685-1750)
Cantata BWV 176 'Ermunter
euch', Aria
voor de Alt. Sigal Haviv Mezzo Sopraan, Kfar Saba Chamber Choir,
Tania Glusmann Piano, Dirigent Aharon harlap in de Emanuel Church
Tel Aviv/Yaffa, Israël. (4m26) Link
youtube
Of
kijk op dit blog op:
26mei13
J.S. Bach
(1685-1750) Cantate BWV 176, 'Es
ist ein trotzig und verzagt Ding' uitgevoerd
door Johannette Zomer, sopraan, Ingeborg Danz Alt, Jan Kobow Tenor en
Peter Kooy Bas olv Collegium Philippe Herreweghe en het Collegium
Vocale Gent 2002 (10m55).
Of
J.S.
Bach (1685-1750) Cantate BWV 165 “O
heilges Geist- und Wasserbad”
door Pieter
Leusink (1h4m, Cantate 165 begint rond 33m). Tekst:
Webdocs.cs.ualberta
Of
3juni12
J.S. Bach (1685-1750) Cantate BWV 165 “O
heilges Geist- und Wasserbad”
door Gustav Leonhardt met het Tölzer Knabenchor, het Collegium
Vocale Gent (Koormeester Philippe Herreweghe) & het
Leonhardt-Consort. Tekst
van BWV 165
“O
heilges Geist- und Wasserbad”.
Part 1 Aria knabe (1), Recitativo (2) Aria (3) Part
1 Let
op er is ook een Part
2.
Recitative (4), Air (5) en Choral (6) (5m51)
Of
19juni2011
J.S.
Bach (Koraalcantate BWV 129) “Gelobet
sei der Herr, mein Gott, mein Licht”
door het Münchener Bach Chor en het Münchener Bach
Orchestra met dirigent Karl Richter (4m45).
Concert
tip
zi15juni14
om 19-19.45uur in de
in de Grote of St.Bavokerk, Grote Markt 22, Haarlem. Een
Trinitatis concert met werken van Schütz
tot Bach uitgevoerd door het
Ensemble Quadrivium onder leiding van Guido Groenland (tenor)
met het
koororgel van de Grote of St. Bavokerk. Entree gratis. Link
MuzievoorTrinitatis:werkenvanSchutztotBach
of Bavo
TEKST(EN)
Op
het Oecumenisch leesrooster staan:
Exodus 34:4-9, Psalm 150, (2 Korintiërs 13:11-13) en Matteüs
28:16-20. Dat
las ik op 19juni11.
Op
het Oecumenisch leesrooster staan deze zondag geen teksten. We gaan
in het rooster van de (brief van de) een grote kerkvader Petrus
'Jezus hoofdapostel' naar de andere kerkvader: Paulus. Die Jezus niet
gekend heeft, Christenen eerst vervolgde, zich bekeerde en –misschien
wel- zijn belangrijkste missionaris werd omdat hij zich tot allen,
ook niet Joden richtte.
Petrus
brieven zijn geen echte brieven, ze hebben geen persoonlijke groet
slechts een adressering (vreemdelingen) en er wel wordt aangenomen
dat ze bedoeld zijn voor pas gedoopten, verse Joods-Christenen omdat
Petrus zich (alleen) tot hen richtte. De brief bevat een oproep om te
leven volgens Gods wil en waakzaam te zijn en staat vol praktische
aanwijzingen voor vrije staatsburgers, slaven, vrouwen en echtparen.
Vanaf 1 Petrus 3:13 komt het lijden van de gelovigen (en Jezus) aan
de orde. Bron:
Wikipedia
Vanaf
volgende week lezen we 4x uit Paulus brief aan de Romeinen, een
gemeente
die hij niet zelf gesticht en dan ook nog niet bezocht heeft. Paulus
schrijft de brief omdat hij er aan komt. Waar Paulus veel andere (van
zijn) gemeenten de les leest doet hii dat bij de Romeinen niet.
Volgens Wikipedia is de brief eerder defensief, verontschuldigend.
Noot
van de Blogger
Paulus verwacht kennelijk dat de wereldwijze Romeinen zich niet
zomaar iets laten vertellen.
In Wikipedia staat dat
'Paulus van de gelegenheid gebruik maakt om zich te verweren tegen
beschuldigingen en kritiek waarmee hij tijdens zijn activiteiten te
maken krijgt'.
Deze
week lees ik de laatste regels uit Handelingen 8,
waar de Handelingen van Petrus zijn afgesloten en die van Paulus nog
net niet beginnen omdat hij nog niet bekeerd is. Het gaat over
Filippus,
de evangelist
dat is niet de Filippus die een van de 12 leerlingen is. Na
Pinksteren, de uitstorting van de Heilige Geest, groeide de gemeente
snel en was er extra diaconaal 'kader' nodig. Handelingen 6:1 Toen
het aantal leerlingen toenam, ontstond er op een gegeven moment
ontevredenheid bij de Griekstaligen, die de Aramees sprekenden
verweten dat de weduwen uit hun groep bij de dagelijkse ondersteuning
werden achtergesteld. 2 Daarop riepen de twaalf apostelen de
voltallige gemeenschap van leerlingen bijeen en zeiden: ‘Het is
niet goed dat wij de zorg dragen voor de gemeenschappelijke
maaltijden, want daardoor verwaarlozen we de verkondiging van Gods
woord. 3 Kies daarom, broeders en zusters, uit uw midden zeven
wijze mannen die goed bekendstaan en vervuld zijn van de heilige
Geest. Aan hen zullen we deze taak opdragen, 4 terwijl wij ons
zullen wijden aan het gebed en aan de verkondiging van het woord van
God.’ 5 Alle leerlingen stemden met dit voorstel in. Ze
kozen Stefanus, een diepgelovig man, die vervuld was van de heilige
Geest, en verder ook Filippus, Prochorus, Nikanor, Timon, Parmenas en
Nikolaüs, een proseliet uit Antiochië. 6 Ze lieten
deze mannen plaatsnemen voor de apostelen, die een gebed uitspraken
en hun daarna de handen oplegden.
Maar
deze 7 mannen deden meer dan de maaltijden regelen, ze preekten ook.
Stefanus werd ook de 1e martelaar, hij werd, na een proces maar
zonder uitspraak, gestenigd (gelyncht) vanwege zijn geloof.
Ook
Filippus werd apostel en wel in Samaria (Hand 8:5). De Samaritanen
lieten zich door hem dopen, maar pas na de komst van Petrus en
Johannes daalde de Heilige Geest op hen neer. (Hand 8:15) Daarna gaat
Filippus -door de Heilige Geest gestuurd- naar 'de
verlaten weg van Jeruzalem naar Gaza'.
Het begin van de tekst die ik deze week uitkoos. Twintig jaar later
(ca 58) is hij in Ceasarea de gastheer van de apostel Paulus en diens
gezelschap. Handelingen 21:8 De
volgende dag vertrokken we weer en gingen op weg naar Caesarea. Daar
vonden we onderdak bij Filippus, een verkondiger van het evangelie en
een van de zeven wijze mannen.
Ik
kies deze week voor Filippus
de evangelist
als overgangsfiguur tussen Petrus en Paulus, omdat hij Jezus niet zelf
gekend heeft maar wel Petrus en Paulus. Hij werd spontaan bekeerd
en zonder een Christen vervolger te zijn geweest. Bovendien bekeert
Filippus een niet-jood, maar 'moorman', een Ethiopiër.
Ook
lees ik deze week uit Jesaja
53
omdat hieruit in Handelingen 8:26-40 wordt gelezen.
JESAJA
Jesaja
is het 23ste boek van het Oude Testament en bestaat uit 66
boekrollen. De tekst van deze week is van de 2e of Deutero
Jesaja, een navolger. De Deutero Jesaja schreef de boekrollen Jesaja
40-56. Jesaja is/zijn de messianistische profeten die de komst van
een Messias voorspellen.
Kunst
tip: In
grotten in Qumran aan de Dode Zee in Israël
zijn duizenden boekrollen en fragmenten gevonden uit vrijwel het
complete Hebreeuwse Oude Testament. Het best vertegenwoordigd zijn de
boeken van de Pentateuch (de 1e 5), Jesaja en de Psalmen. Het
overgrote deel van de in Qumran gevonden teksten is geschreven in de
periode van circa 100 voor Chr. tot 66 na Chr.
Link: Wikimedia/Isaiah
Scroll 53
In
Handelingen 8 staat:
32
‘Als een schaap werd hij naar de slacht geleid;
als
een lam dat stil is bij zijn scheerder
deed
hij zijn mond niet open.
33 Hij
werd vernederd en hem werd geen recht gedaan,
wie
zal van zijn nakomelingen verhalen?
Want
op aarde leeft hij niet meer.’
Noot
van de Blogger:
Ja dat is wel een duidelijke (voor)verwijzing naar Jezus die veel als
Lam wordt aangeduid, zich stilhield voor Pilates en Herodus en na een
schijnproces gekruisigd werd als een ordinaire erge misdadiger. De
eerste regel lijkt nog wel op Jesaja 53:7, de tweede (8) is
behoorlijk anders vertaald, terwijl staat dat de Ethiopiër
uit Jesaja leest.
De
wrede dood van Jezus en zijn onvermogen/onwil dit te voorkomen was
een lastig element in het vroege Christendom. Wellicht dat het daarom
in Handelingen nog eens wordt genoemd met verwijzing naar de
voorzegging door de profeet Jesaja.
JESAJA
1 Wie
kan geloven wat wij hebben gehoord?
Aan
wie is de macht van de HEER geopenbaard?
2 Als
een loot schoot hij op onder Gods ogen,
als
een wortel die uitloopt in dorre grond.
Onopvallend
was zijn uiterlijk,
hij
miste iedere schoonheid,
zijn
aanblik kon ons niet bekoren.
3 Hij
werd veracht, door mensen gemeden,
hij
was een man die het lijden kende
en
met ziekte vertrouwd was,
een
man die zijn gelaat voor ons verborg,
veracht,
door ons verguisd en geminacht.
4 Maar
hij was het die onze ziekten droeg,
die
ons lijden op zich nam.
Wij
echter zagen hem als een verstoteling,
door
God geslagen en vernederd.
5 Om
onze zonden werd hij doorboord,
om
onze wandaden gebroken.
Voor
ons welzijn werd hij getuchtigd,
zijn
striemen brachten ons genezing.
6 Wij
dwaalden rond als schapen,
ieder
zocht zijn eigen weg;
maar
de wandaden van ons allen
liet
de HEER op hem neerkomen.
7 Hij
werd mishandeld, maar verzette zich niet
en
deed zijn mond niet open.
Als
een schaap dat naar de slacht wordt geleid,
als
een ooi die stil is bij haar scheerders
deed
hij zijn mond niet open.
8 Door
een onrechtvaardig vonnis werd hij weggenomen.
Wie
van zijn tijdgenoten heeft er oog voor gehad?
Hij
werd verbannen uit het land der levenden,
om
de zonden van mijn volk werd hij geslagen.
9 Hij
kreeg een graf bij misdadigers,
zijn
laatste rustplaats was bij de rijken;
toch
had hij nooit enig onrecht begaan,
nooit
bedrieglijke taal gesproken.
10 Maar
de HEER wilde hem breken, hij maakte hem ziek.
Hij
offerde zijn leven voor hun schuld,
om
zijn nageslacht te zien en lang te leven.
En
door zijn toedoen slaagde wat de HEER wilde.
11 Na
het lijden dat hij moest doorstaan,
zag
hij het licht* en werd met kennis verzadigd.
*Volgens
enkele Qumran-handschriften en de Septuaginta. MT: ‘zag hij’.
Nieuwe
Bijbelvertaling. Link naar de tekst NBV/Jesaja53
Liever
luisteren?
Guus
Glastra uit Den Haag op voorleesbijbel.
Of ga naar downloadbijbel
Jesaja is het 23ste boek van het Oude Testament.
Preek
van Dr H. Klink uit Hoornaar in het blad Ecclasia van de vrienden van
Dr. H.F. Kohlbrugge over Handelingen 8 en Jesaja 53. 'Hij
(de Ethiopier) heeft gevonden, wat
hij zocht. Hij heeft via Jesaja 53 Jezus Christus gevonden en daarmee
rust voor zijn ziel'.
Link
Ecclesianet
18, 5sept09 (pdf, 8 pag.)
Op
You Tube: In
het Engels over de Qumran of Dode Zee rollen Jesaja 53. Met een korte
toelichting ook door Dr. Adolfo Roitman, de curator van de Dode Zee
rollen (Tel Aviv, Israel) en Day of Discoveries 30min TV programma's
door RBC Ministries. Link
youtube1
(2m55) of youtube2
(30m)
HANDELINGEN
Handelingen
is het 5e boek van het Nieuwe Testament. Het verhaalt van de
gebeurtenissen vanaf de Hemelvaart van Jezus, Pinksteren en de
handelingen (avonturen)
van
de apostelen (inclusief Paulus) daarna.
Opvallend:
niet God, niet Jezus maar de Geest spreekt tot en door Filippus. Hand
8:29 De
Geest zei tegen Filippus: ‘Ga naar die man daar in de wagen.’
In een uitleg
(preek) staat Voeg je bij
deze wagen, zegt een stem in hem. Letterlijk staat er iets van: wordt
eraan vastgekleefd (kollèthèti) – een passieve
vorm. Dat eraan verkleven gebéurt aan hem, al moet hij hard
lopen om de wagen bij te benen. Gods Geest maakt een verbinding
waardoor het lot van de eunuch verbonden raakt aan het lot van
Filippus. In de joodse mystiek wordt het ‘verkleven’
gezien als onderdeel van het leesproces van de Schrift. Zie
verder uitleg (preek).
De
Geest doet meer: r39 (toen) greep
de Geest van de Heer Filippus en nam hem mee ... 40 Filippus kwam
terecht in Azotus; van daar reisde hij verder en verkondigde in alle
steden het evangelie, tot hij in Caesarea aankwam.
=
Kunst
tip:
'Filippus doopt de Ethiopiër'
door Rembrandt van Rijn (1606-1665) circa 1626. Nu in het Museum
Catharijneconvent in Utrecht (waar trouwens een erg leuke de Bijbel
in Beeld tentoonstelling is tot 10aug14: 'Thuis in de Bijbel'. Ik
kan me deze niet herinneren, maar vind het ook een hoog
schoolplaat gehalte hebben. Link
Rembrandt
Kunst
tip2: Sporenvangod/Filippus
zonder beschrijving
HANDELINGEN
8:26-40
Filippus
en de Ethiopiër
26 Een
engel van de Heer zei tegen Filippus: ‘Ga tegen de middag naar
de verlaten weg van Jeruzalem naar Gaza.’ 27 Filippus deed
wat hem gezegd werd en ging naar die weg toe. Daar kwam hij een
Ethiopiër tegen, een eunuch, een hoge ambtenaar van de kandake,
de koningin van Ethiopië, die belast was met het beheer van haar
schatkist. Hij was in Jeruzalem geweest om daar God te aanbidden
28 en zat nu op de terugweg in zijn reiswagen de profeet Jesaja
te lezen. 29 De Geest zei tegen Filippus: ‘Ga naar die man
daar in de wagen.’ 30 Filippus haastte zich naar hem toe
en hoorde hem de profeet Jesaja lezen, waarop hij vroeg: ‘Begrijpt
u ook wat u leest?’ 31 De Ethiopiër antwoordde: ‘Hoe
zou dat kunnen als niemand mij uitleg geeft?’ Hij nodigde
Filippus uit om in te stappen en bij hem te komen zitten. 32 Dit
was het schriftgedeelte dat hij las:
‘Als
een schaap werd hij naar de slacht geleid;
als
een lam dat stil is bij zijn scheerder
deed
hij zijn mond niet open.
33 Hij
werd vernederd en hem werd geen recht gedaan,
wie
zal van zijn nakomelingen verhalen?
Want
op aarde leeft hij niet meer.’
34 De
eunuch vroeg aan Filippus: ‘Kunt u me zeggen over wie de
profeet het heeft? Over zichzelf of over een ander?’ 35 Daarop
begon Filippus met hem te spreken over het evangelie van Jezus,
waarbij hij deze schrifttekst als uitgangspunt nam. 36 Onderweg
kwamen ze bij een plaats waar water was, en de eunuch zei: ‘Kijk,
water! Waarom zou ik niet gedoopt kunnen worden?’ 37*
38 Hij
liet de wagen stilhouden en beiden liepen het water in, zowel
Filippus als de eunuch, waarna Filippus hem doopte. 39 Toen ze
uit het water kwamen, greep de Geest van de Heer Filippus en nam hem
mee, en de eunuch zag hem niet meer, maar vervolgde zijn weg vol
vreugde. 40 Filippus kwam terecht in Azotus; van daar reisde hij
verder en verkondigde in alle steden het evangelie, tot hij in
Caesarea aankwam.
In
de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst: NBV/Handelingen8
*Andere
handschriften hebben een extra vers: ‘[37] Filippus
zei tegen hem: “Indien u gelooft met heel uw hart, is het
toegestaan.” Hij antwoordde: “Ik geloof dat Jezus
Christus de Zoon van God is.”’
>
Liever
luisteren?
Rinus
Kole op voorleesbijbel
Of ga naar downloadbijbel.
Handelingen is het 5e boek van het Nieuwe Testament. Ik
doe graag wel eens iets aparts. Deze marathon past daar bij gezien
het eenmalige unieke karakter. Verder hoop ik dat vele mensen door de
nieuwe vertaling de Bijbel gaan begrijpen.
Uitleg
van ds Marianne Vonkeman, predikante in Santpoort-Velserbroek op haar
website Sporenvangod over de lectio
divina, de
heilige les in
Handelingen 8 en 'kracht onderweg'. 'In
dit verhaal over de zending van de kerk en de visie op haar taak, is
deze kamerling een proto-type. Niet alleen komt hij van buiten Israël
en is hij een slaaf, hij is ook een buitengeslotene. Eunuchs mogen de
tempel niet. Zo staat het in Deuteronomium (32:1) voorgeschreven:
iemand die ontmand is mag niet in de gemeente des Heren komen. Verder
dan de voorhof komt hij niet, met al zijn macht moet hij toch buiten
staan. Maar desondanks reist hij helemaal van Ethiopië naar
Jeruzalem. Daar, in Jeruzalem, heeft hij een Schriftrol gekocht, van
de profeet Jesaja. En daar staat opgeschreven het toekomstvisioen van
Jesaja 56(:3): “laat de ontmande niet zeggen: zie ik ben een
dorre boom. Want zo zegt de Here van de ontmanden, die mijn sabbatten
onderhouden en verkiezen wat mij behaagt en vasthouden aan mijn
verbond: Ik geef hun in mijn huis en binnen mijn muren, een
gedenkteken en een naam, beter dan zonen en dochter; Ik geef hun een
eeuwige naam die niet uitgeroeid zal worden.”
Link Sporenvangod/kracht-onderweg
Op
You Tube:
Preek van Piet van de(r) Oever Wat
is jouw droom!? Versta je de stem van God? Wat heeft God in je hart
gelegd? over
Handelingen 8:26-40 (56m) Link
youtube
GEBED
Vast
onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het
(gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze
Vader' Het gebed dat Jezus heeft geleerd in Mattheus 6:9-13. Deze
keer kies ik voor enkele coupletten uit psalm 62 als gebed
gecombineerd. Een gebed dat van Petrus had kunnen zijn van wie we
vorige week afscheid hebben genomen en wat minder bij Filippus en de
Ethiopiër
past.
Psalm
62
1
Voor de koorleider. Op de wijs van Jedutun. Een psalm van David.
2 Alleen
bij God vindt mijn ziel haar rust,
van
hem komt mijn redding.
3 Hij
alleen is mijn rots en mijn redding,
mijn
burcht, nooit zal ik wankelen.
6b Zoek
rust, mijn ziel, bij God alleen,
van
hem blijf ik alles verwachten.
7 Hij
alleen is mijn rots en mijn redding,
mijn
burcht, ik zal niet wankelen.
8 Bij
God is mijn redding en eer,
mijn
machtige rots, mijn schuilplaats is God.
9 Vertrouw
op hem, mijn volk, te allen tijde,
open
voor hem uw hart,
God
is onze schuilplaats. sela
12 Eenmaal
heeft God gesproken,
tweemaal
heb ik het gehoord:
‘De
macht is aan God.’
13 Bij
u, Heer, is ontferming,
u
beloont ieder mens
naar
zijn daden.
VOLGENDE
WEEK
22
juni 2014, 1e zondag na Drie-eenheid
Op
het Oecumenisch leesrooster staan: Jeremia
20:7-13, Psalm 69:14-29, (Romeinen 5:15-19) en Matteüs
10:16-33. Dat
las ik nog niet.
Op
het alternatief leesrooster staan Jezus
Sirach 35:1-22a, Psalm 19 en de Brief
aan de Romeinen
2:9-16.
Contact:
Reactie en opmerkingen graag naar
watlezenwedezeweek
@ yahoo.com
