maandag 5 maart 2012

11 maart 2012, de 3e zondag van de 40dagentijd

Welkom bij Wat lezen we deze week!

Hier vind je elke week de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun kerkgangers horen elke week hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de dominee/priester.


PERIODE

11 maart 2012 is de 3e zondag van de vasten of 40dagen voor Pasen en heet Oculi, Latijn voor 'ogen'. De zondag is genoemd naar de beginwoorden van het introïtus (openings)gezang van Psalm 25r15:

"Oculi mei semper ad Dominum, ...
Mijn ogen zijn altijd gericht op de Heer"
De complete tekst op scholacatharina

Op You Tube: Dominica III in Quadragesima 1 - Introïtus - Traditionele Latijnse Mis op de derde zondag van de 40dagentijd in het 'Instituut' St. Philipp Neri in Berlijn, Duitsland (4m10). Link youtube

De Bach cantate voor deze zondag is "Widerstehe doch der Sünde" (BWV 54). De tekst is van hofbibliothecaris en dichter Georg Christian Lehms en een beetje van Bach. Als de cantate voor zondag Oculi geschreven is, is dat opmerkelijk omdat in vastentijd geen cantates uit werden gevoerd. Maar Bach had een contract om een cantate per maand te schrijven.... Bron: wikipedia

Op de Bach website van Eduard van Hengel staat voor Oculi ook Alles, was von Gott geboren (BWV 80a) vermeld, eigenlijk het (ingekorte) 2e, 3e, 4e, 6e, (iets anders) 7e couplet van de bekende (Luther)cantate BWV 80.

Op You Tube: J.S. Bach (1685-1750) BWV 80a 1 Duet (=BWV 80/2) zonder bronvermelding met eigen foto's van Bas de Leeuw (3m33) Link youtube

of kijk op dit blog op 27maart2011 naar Glenn Gould en Russel Oberlin J S Bach Cantate 54 "Widerstehe doch der Sünde". Met toelichting zd Canada (?). (5m20). Link youtube

Concert tip

zo11maart12 om 11uur, in de Sint-Norbertuskerk, Dageraadplaats 5, 2018 Antwerpen in België. Bachcantatedienst met o.a. "Ein feste Burg is unser Gott" BWV 80 door het Antwerps Barokorkest en het koor Het Groot Akkoord onder leiding van Emmanuel Van Kerckhoven. Liturgische dienst, voorgegaan door pastoor M. Willem. Gratis (met collecten).


TEKSTEN

Deze week is het thema de Wet -letterlijk in Exodus- en de menselijke natuur in psalm 19 en Romeinen 7. In het bekende stuk uit Johannes waar Jezus de tempel reinigt zijn gek genoeg de twee regels weggelaten dat Jezus de menselijke natuur wel doorheeft. In Exodus vertelt God de tien geboden aan Mozes. In de andere teksten wordt sterk benadrukt hoe moeilijk het is voor de mensen om zich er aan te houden, om het goede te doen en zelfs maar het goede te denken. Ze willen het wel, maar het lukt gewoon niet.

Exodus 20:1-17

Psalm 19

Romeinen 7:14-25

Johannes 2:3-22(25)

Tussentijds 24


EXODUS

Exodus is het 2e boek van het Oude Testament. Het is het verhaal van de bevrijding van het joodse volk uit hun slavernij in Egypte en de reis van 40 jaar door de Sinaï naar het beloofde land Israël. In de tekst van deze week vertelt God de tien geboden aan Mozes (en Aaron zijn broer). God 'geeft' ze nog niet geschreven op 2 stenen tafelen, dat doet hij pas in Exodus 31:18 en opnieuw in 34:1-28 nadat Mozes de eerste tafelen heeft stuk gegooid vanwege de aanbidding van het gouden kalf.

Niet op het leesrooster, maar wel interessant zijn de uitgebreide -maar tegenstrijdige- instructies die God geeft voor het ontvangen van de regels in Exodus 19:3-25.

Kunst tip: Er zijn veel afbeeldingen van Mozes die de stenen tafelen krijgt van God (ook wel erg in strijd met regel 4) een, maar ik vond alleen 2 afbeeldingen bij Exodus 20 -zonder bronvermelding- op een Amerikaanse site voor kinderen bigbibletown Links bigbibletown1 en bigbibletown2.

EXODUS 20:1-17

1 God spreekt al deze woorden en zegt:

2 ik ben de Ene, God-over-jou,

die jou heb uitgeleid

uit het land van Egypte,

uit het diensthuis.

3 Niet zal dit er voor jou wezen:

andere goden, bij mijn aanschijn!

4 Niet zul je voor jezelf maken

een snijbeeld of welke gestalte ook

die is in de hemelen boven,

die is op de aarde beneden

of die is in de wateren onder de aarde!

5 Niet zul je je voor hen buigen en

niet zul je hen dienen;

want ik, de Ene, God-over-jou,

ben een naijverig God

die onrecht van vaders aan zonen bezoekt,

aan drie en vier generaties

van hen die mij haten

6 en die vriendschap bewijst

aan duizenden aan hen

die mij liefhebben

en mijn geboden bewaken!

7 Niet aanheffen zul je de naam

van de Ene, God-over-jou,

voor valse zaken;

want niet ongestraft laat de Ene

wie zijn naam aanheft voor valse zaken!

8 Gedenk de dag van de sabbat,

het rusten, door die te heiligen

9 een zestal dagen mag je dienen

en al je werk doen,

10 maar de zevende dag

is een sabbat voor de Ene, God-over-jou;

niet doen zul je welk werk ook:

jij, je zoon, je dochter,

je dienaar, je slavin, je vee noch

de zwerver-te-gast die in je poorten is.

11 Want in zes dagen heeft de Ene

de hemelen en de aarde gemaakt,

de zee en al wat er in hen is,

en hij hield rust

op de zevende dag;

daarom heeft de Ene de sabbatdag

gezegend en hem geheiligd!

12 Eer je vader en je moeder;

opdat je dagen lang mogen worden

op de bloedrode grond

die de Ene, God-over-jou, aan jou geeft!

13 Niet doodslaan zul je;

14 niet echtbreken zul je;

15 niet stelen zul je en

16 niet antwoorden

zul je over je naaste

als een getuige die liegt!

17 niet begeren zul je

het huis van je naaste;

niet begeren zul je

de vrouw van je naaste,

zijn dienaar, zijn slavin,

zijn os, zijn ezel,

ja, al wat van je naaste is!

In de naardensebijbel vertaling Zoek Exodus → 20

Of in de Nieuwe Bijbelvertaling hieronder bij Liever luisteren.

Liever luisteren?

Igo Corbière uit Woerden op voorleesbijbel In de Nieuwe Bijbelvertaling met de tekst of ga naar downloadbijbel Exodus is het 2e boek van het Oude Testament.

Liever live?

Studentenkerk van de Radboud Universiteit Erasmus laan 9a Nijmegen Tijd: 11uur, voorganger Froukien Smit met Exodus 20:1-17 en Joh 2:13-22 Link studentenkerk Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van ds Piet Jan Rebel voor de Tuindorpkerk in Utrecht op 3 april 2011 over groene en rode stickers bij de 10geboden. Link tuindorpkerk

Op You Tube: The Music of the Bible Revealed: Exodus 20:1-17 gezongen in het Hebreeuws met de vertaling. Suzanne Haïk-Vantoura, (Alienor 1050 CD, 1998). (8m20) Link youtube


PSALM

Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament en bevat 150 liederen en gedichten. In het Latijn heet de psalm Coeli enarrant, 'de hemelen verklaren' in de Groot Nieuws Bijbel heet de psalm De schepping en de wet spreken Gods Wijsheid. Het is een psalm van de voorganger uit de bundel van David.

Ook hier is het thema de wet(ten), meteen al in r8 en ook r9 Oculi: ogen, het gebod van de Heer is helder een licht voor de ogen. Er zijn mooie verschillen in de Groot Nieuws Bijbel (GNB), de Nieuwe Bijbel Vertaling (NBV) en de Naardense Bijbel. In r9 de wetten/bevelen van de Heer zijn rechtuit (NB), juist (GNB) en in de NBV eenduidig.

Mooi is r13 'iedereen maakt fouten' GNB. Dat is in de NBV: maar wie kan al zijn fouten kennen? En in de NB 'Dwalingen, wie onderscheidt ze? Regel 14 spreekt in de GNB van opstandigheid en de NBV over grote zonde.

Kunst tip: Gedicht Coeli enarrant van Sir Philip Sidney (1554 - 1586 in Kent, Engeland) 9e couplet (van 16):

God's dooms be right, and cheer the sprite,
All His commandments being
So purely wise it gives the eyes
Both light and force of seeing.

Hele tekst op poemhunter psalm 19 coeli enarrant

Ook Brent Dowe and Trevor McNaughton lieten zich voor hun nummer The Rivers of Babylon inspireren door Psalm 19, zie regel 11-16. Link songteksten Op You Tube door Boney M (3m39): youtube

NB De Franse componist Camille Saint Saens (1835 – 1921 ), schreef zijn opus 42 Coeli Enarrant Domine Adjutor Meus naar psalm 19(18), maar ik vond alleen (blad)muziek en geen video / uitvoeringen.


PSALM 19

8 zo is de Wet van de Ene volmaakt

en brengt zij een ziel terug,

is het getuigenis van de Ene betrouwbaar,

schenkt het onwetenden wulpsheid.

9 De orders van de Ene zijn rechtuit,

een vreugde voor het hart;

het gebod van de Ene is puur,

een helder licht voor de ogen.

10 Ontzag voor de Ene is zuiver,

houdt stand voor altijd;

de regels van de Ene zijn waarheid,

rechtvaardig allen saam;

11 begerenswaardiger dan goud,

van het edelste een schat!

en zoeter dan honing,

dan honingzeem uit de raat.

12 Ook uw dienaar

heeft zich door hen laten manen,

ze te bewaken, dat loont zeer!

13 Dwalingen, wie onderscheidt ze?

van verborgene spreek mij vrij!

14 Weerhoud ook uw dienaar van hovaardij,

laat die over mij niet heersen!

en dan onkreukbaar,

zal ik van vele misstappen vrij zijn!

15 Moge welgevallig wezen

wat mijn mond zegt

en wat mijn hart fluistert,

voor uw aanschijn, Ene,

mijn Rots en mijn verlosser!

In de naardensebijbel vertaling Zoek Psalmen > 19

Of in de Nieuwe Bijbelvertaling hieronder bij Liever luisteren.

Liever luisteren?

Cor de l'Ecluse uit Maassluis op voorleesbijbel In de Nieuwe Bijbelvertaling met de tekst of ga naar downloadbijbel Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament.

Liever live?

Sint Jan de Doper, Herenstraat 164, Wateringen. Tijd: 9.30uur, voorganger pastoor H.J.M. Borghols mmv het Koor: Soli Deo Gloria (heren) Link waterheul Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van headhunter & media dominee Ruben van Zwieten voor de Thomaskerk in Amstelveen op 27juni2010 over psalm 19 met het gedicht Liggen in de Zon van Hans Andreus. Link thomaskerk

Op You Tube: Eigen compositie van Danny Groff geinspireerd door psalm 19 en Matt Redmann (2m57) Link youtube


(brief aan de) ROMEINEN

De brief aan de Romeinen van Paulus is het 6e boek van het Nieuwe Testament na de evangelies en de Handelingen. Niet is chronologische gezien niet de eerste brief, want de brieven zijn op lengte geordend. De brief is geschreven in Korinthe rond 58naChr. Het stuk dat wij lezen zit in het 2e deel (boekrol 5-8) en gaat over de bedoeling van de Wet en de kracht van God. e

In de Groot Nieuws Bijbel heten onze regels ''De tegenstrijdigheid in de mens'' hij wil wel goed zijn, maar het lukt niet. Paulus is somber over zichzelf/de mens. De Wet is het werk van de Geest van God maar zijn andere werk, de mens is als slaaf verkocht aan de zonde, doet wat hij verafschuwt. Dit herhaalt hij van regel 14 tot en met 23 en dan nog eens in r25. Alleen Jezus verlost hem r24.

Opmerkelijk zijn de voorafgaande regels Rom 7:1-13 waarin Paulus schrijft dat de oude wet die gold voor de dood van Jezus door Jezus herrijzenis is vervangen door de nieuwe wet. Mensen zijn daardoor 'vrij' zijn van de oude wet net zoals een weduwe niet meer haar overleden man hoeft te gehoorzamen.

Kunst tip: Gevelsteen op de Prinsengracht 5, Amsterdam van de apostel Paulus in een nisvormige omlijsting. In de rechterhand houdt hij een boek, met de andere hand houdt hij het zwaard vast. Op de onderrand staat S.PAVWELS Link blogspot Prinsengracht 5 de hele pagina staat op deze erg leuke site: inburgerwoordenbeeldboek.blogspot.com


ROMEINEN 7:14-25

14 Want wij weten

dat de Wet geestelijk is;

maar ik ben vleselijk,

verkocht onder de zonde.

15 Want wat ik uitwerk

weet ik niet;

want wat ik wil, dat verricht ik niet,

maar wat ik haat, dat doe ik!

16 Maar wat ik niet wil,

als ik dat doe,

dan stem ik met de Wet in

dat die juist is.

17 Maar nu bewerk ik het niet meer,

maar de zonde die in mij woont.

18 Want ik weet dat in mij,

dat is in mijn vlees,

geen goed woont.

Want het willen ligt bij mij,

maar bewerken wat juist is niet.

19 Want goed dat ik wil doe ik niet,

maar kwaad dat ik niet wil,

dat verricht ik.

20 Maar als ik dat doe

wat ik niet wil,

bewerk ik dat niet meer

maar de zonde die in mij woont.

21 Dus vind ik bij mij

die wil doen wat juist is

deze wet: dat het kwade bij mij ligt.

22 Want ik verlustig mij

in de Wet van God

naar de inwendige mens,

23 maar ik zie in mijn leden

een andere wet

die strijd voert tegen de wet

van mijn verstand

en mij een gevangene maakt

in de wet der zonde

die ik in mijn leden heb.

24 Ik, ellendig mens!

wie zal mij verlossen

uit het lichaam van deze dood?

25 Dank aan God!,

door Jezus Christus, onze Heer.

Dus ben ik dan met het verstand

wel dienstbaar aan een wet van God,

maar met het vlees

aan een wet van zonde.


Psalm 69:10

Ja, de ijver voor uw huis

heeft mij verteerd,

versmadingen van wie u smaden

vielen over Mij.

In de Naardensebijbel vertaling Zoek Romeinen → 7

Of in de Nieuwe Bijbelvertaling hieronder bij Liever luisteren.

Liever luisteren?

Constance Bergijk uit Hoogvliet op voorleesbijbel In de Nieuwe Bijbelvertaling met de tekst of ga naar downloadbijbel Romeinen is het 6e boek van het Nieuwe Testament.

Liever live?

Niet gevonden, kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Portret van 18e eeuwse dominee Hermann Friedrich Kohlbrugge die over de komma in Romeinen 7:14 een beroemde preek schreef en de 'Genadeleer' van Calvijn en Luther aanhing. Link protestant Meer over Kohlbrugge in wikipedia Hermann_Friedrich_Kohlbrugge.

Op You Tube: in het Engels Romans 7:14-25 Divided Man door John Piper, Pastor for Preaching at Bethlehem Baptist Church in Minneapolis, Minnesota, USA. One of the most famous and controversial text of the book of Romans. Op 2min: I don't think your total view of the Christian life has to be ruind by getting one text wrong. (9m46) Link youtube Deel 1 van 4, de hele preek staat op desiringgod.


JOHANNES

Johannes is het 4e boek van het Nieuwe Testament. Het is een van de vier evangelies met de verhalen over het leven en sterven van Jezus. In de evangelies komen verhalen soms meerdere malen voor, soms identiek soms een beetje anders. Dit heel bekende verhaal over de reiniging van de tempel komt ook voor bij Mattheus 21:12-13, Marcus 11:15-17 en Lucas 19: 45-46 die er elk wel 2 (3) regels aan wijden. Bovendien vervolgen zij slechts het met de boze reactie van de Schriftgeleerden, terwijl wij nog een belangrijke flashforward krijgen. In ons verhaal vertelt Jezus dat hij 'de tempel' in drie dagen heropbouwt verwijzend naar zijn herrijzenis.

Kunst tip: De tempelreiniging is een populair thema in de kunst: ik krijg bijna 30miljoen hits op Google images Jezus en temple maar daar zit vast ook de opdracht in de tempel bij uit Lucas 2:22 en Jezus onderwijst in de tempel Lucas 2:46 ev. Ik kies Giotto di Bondone van biblical-art.com BiblicalArt.com waar 99 werken staan. Giotto di Bondone (1304-1306) Fresco Jezus reinigt de tempel in de Capella degli Scrovegni, Padua, Italië. Link christusrex of mystudios met realistischer kleuren (denk ik).

Ook mooi een miniatuur uit 1490 in een Hollands getijdenboek de metten (ochtend) Hours of the Cross van de meester van de donkere ogen en/of de meester van Cornelis Croesinck. Nu in de Koninklijke Bibliotheek, het Meermanno Westreenianum Den Haag nr 76 G 9 Link biblical-art Op de Meermanno site het miniatuur in de hele pagina, (maar de doorklik link werkt niet) meermanno.

JOHANNES 2:13-22 en 25 (23-24)

13 Nabij is het paasfeest der Judeeërs

en Jezus klimt op naar Jeruzalem.

14 Wat hij in het heiligdom vindt

zijn de verkopers van runderen,

schapen en duiven,

en de muntwisselaars die daar

zijn gezeten.

15 Van touwtjes maakt hij een gesel

en hij drijft ze allemaal

het heiligdom uit,

ook de schapen en de runderen;

de munten van de wisselaars

strooit hij uit en hun tafeltjes

keert hij om.

16 Tot de duivenverkopers zegt hij:

haalt dit alles hier weg!

maakt van het huis van mijn Vader

geen markthal!

17 Zijn leerlingen worden indachtig

dat er geschreven staat

'de ijver voor uw huis zal mij verteren'

(Psalm 69:10).


18 Dan geven de Judeeërs antwoord;

ze zeggen tot hem:

kunt u ons met een teken aantonen

dat u dit alles mag doen?

19 Jezus antwoordt en zegt tot hen:

ontbindt dit tempellichaam

en in drie dagen zal ik het oprichten!

20 Dan zeggen de Judeeërs:

veertig en nog eens zes jaren

is er aan deze tempel gebouwd,

en u wilt hem in drie dagen oprichten?

21 Maar hij heeft dat gezegd

over die andere tempel: zijn lichaam.

22 Wanneer hij dan wordt opgewekt

uit de doden

worden zijn leerlingen indachtig

dat hij dit heeft gezegd

en hechten ze geloof aan de Schrift

en het woord dat Jezus zegt.

(23 Terwijl hij in Jeruzalem is

met Pasen, bij het feest,

krijgen velen vertrouwen in zijn naam

bij de aanschouwing van

de tekenen die hij heeft gedaan.

24 Maar Jezus heeft zichzelf

niet toevertrouwd aan hen,

omdat hij ze allemaal kende)

2:25 en omdat hij het niet nodig had

dat iemand hem iets betuigde

over de mens,

want zelf had hij al leren onderkennen

wat er in de mens omgaat.

In de Naardensebijbel vertaling Zoek Johannes > 2

Of in de Nieuwe Bijbelvertaling hieronder bij Liever luisteren.

Liever luisteren

ErikMaan uit Rotterdam op voorleesbijbel In de Nieuwe Bijbelvertaling met de tekst of ga naar downloadbijbel Johannes is het 4e boek van het Nieuwe Testament.

Liever live?

Vredeskerk, Dunantsingel 314, Gouda. Tijd: uur, voorganger Jongerendienst 'Het thema voor de 40dagentijd is voor de verandering' Link pdf vredeskerkgouda Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van Remonstrants Predikant Johan Blaauw werkzaam in Amsterdam en op het landelijk bureau (overleden 2008) over ons lichaam als tempel voor ''een'' 40dagentijd (2006?) Link johanblaauw

Op You Tube: Onvermijdelijk -want zo indrukwekkend- uit de film Jesus Christ Superstar (1973 van Norman Jewison) de scene/het nummer Jezus reinigt de tempel met Ted Neeley als Jezus Link youtube


GEBED

Vast onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het (gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze Vader' Het gebed dat Jezus heeft geleerd. Deze keer twee gebed van Berthe van Soest die een serie gebeden maakte voor deze 40dagentijd. Hartstocht en Onze kerk Naar Johannes 2:13-25 de Tempelreiniging.


Hartstocht

Ruil mijn hart met het uwe.
Dan durf ik onrust te stoken,
lastige vragen te stellen,
jaag ik de duivenverkopers weg,
keer de andere wang toe,
koop ik de daklozenkrant,
neem een kijkje in de moskee
en praat met de buurman over God.

Onze kerk
Geef ons een kerk met vuur,
waar de grondvesten dreunen als het orgel speelt.
Geef ons een kerk waar debatten geestdriftig gevoerd worden.
Een kerk met kinderstemmen en voetjes die drentelen rond het doopvont.
Een kerk met een open preekstoel
en een koster
van wie heel veel mag.
Geef ons een kerk met stenen,
die onze gebeden dragen.
Een kerk met collectezakken,
hele grote, voor mensen dichtbij en ver weg.
Geef ons een kerk met kopjes koffie,
voor lief en leed, en voor gezelligheid.
Geef ons Christus,
een kelk en een schaal.
zomaar onder ons.

Berthe van Soest


VOLGENDE WEEK

18 maart 2012, 4e van de 40 dagen


Jozua 4:19-5:1 en 10-12

Psalm 122

Efeziërs 2:4-10

Johannes 6:(1)4-15

Tussentijds 151

Geen opmerkingen:

Een reactie posten