Zondag 4 november 2012, 7e van de herfst

Welkom bij Wat lezen we deze week!

Hier vind je elke week de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun kerkgangers horen elke week hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de dominee/priester.

PERIODE

4 november is de 7e zondag van de herfst volgens het Oecumenisch leesrooster. De Katholieken tellen door in de Ordo Lectionum Missae (OLM) ''door het jaar'' en de Evangelisch Luthersen tellen door met de 22e zondag na Trinitatis, drie-vuldigheid of Drie-eenheid (God de Vader, Jezus de Zoon en de Heilige Geest) op de zondag na Pinksteren.

De Preek van de Leek

De Preek van de Leek is een initiatief van Abeltje Hoogenkamp, stadspredikant voor Protestantse Kerk Amsterdam “Vroeger waren dominees opiniemakers, die rol is nu overgenomen door columnisten, cabaretiers, schrijvers, journalisten, politici en wetenschappers. Zij ontmaskeren, houden de boel bij elkaar en zeggen hoe het zit”. Daarom bedacht Hoogenkamp dat het spannend zou zijn om mensen met ‘bewezen preekpotentie’ te vragen een kansel in een kerk te beklimmen.

Deze keer Bright O. Richards, toneelmaker en schrijver. Richards vluchtte in 1993 uit de burgeroorlog in Liberia. Hij maakte een theaterproductie 'As I Left My Fathers' House' i=over zijn vluchtverhaal. Met zijn organisatie New Dutch Connections wil hij oude en nieuwe Nederlanders met elkaar verbinden. 

De Bach cantates voor deze zondag zijn “Was soll ich aus dir machen, Ephraim” (BWV 89), “Mach dich, mein Geist, bereit” (Koraalcantate BWV 115) en “Ich armer Mensch, ich Sündenknecht” (cantate voor tenorsolo BWV 55).

De teksten horen bij Mattheüs 18:23-35 met de gelijkenis van het kwijtschelden van schulden. Dat lezen wij niet.

De EfraÏïm uit cantate 89 is een van de zonen van Jozef en zijn Egyptische vrouw Asnat. Hij is de broer van Manasse. Jozef noemde zijn tweede zoon Efraïm, want de naam klinkt in het Hebreeuws als “tweemaal vruchtbaar” (Genesis 41:52). Meer over Efraïm in Genesis 48 of op Wikipedia Efraïm werd gezegend door zijn grootvader aartsvader Jakob en zijn stam werd de belangrijkste van Israel, soms zelfs gelijkgesteld aan Israel. Dat is ook de betekenis in de cantate: tekst Cantata 89 Het slotkoraal is

Mir mangelt zwar sehr viel,
Doch, was ich haben will,
Ist alles mir zugute
Erlangt mit deinem Blute,
Damit ich überwinde
Tod, Teufel, Höll und Sünde.

Beschrijving van de cantate door Johan Nieuwkerk op zijn Bachsite Link johanbachcantate

Op You Tube: J.S. Bach (1685-1750) Op 51m30 cantate 89 “Was soll ich aus dir machen, Ephraim” gedirigeerd door door Pieter Leusink, tenor Bas Ramselaar, Alt Sytse Buwalda, sopraan Ruth Holton, het Hollands Jongenskor en het bach Colegium. (circa 12m) Recensie op bach-cantatas Link youtube

Of op You Tube: Andreas Scholl, countertenor of falset (hoog)

“Mach dich, mein Geist, bereit”, Koraalcantate BWV 115 (9m27). Link youtube

of kijk op dit blog op 20nov2011 naar "Ich armer Mensch, ich Sündenknecht”, cantate voor tenorsolo BWV 55. Leonhart Consort, tenor(solo) Kurt Equiluz. Dirigent Gustav Leonhardt (13m10).

of op 31okt2010 naar JS Bach cantata “Mach dich, mein Geist, bereit” BWV 115 deel 1 van 3, dirigent Harnoncourt (4m28).

Concert tips

zo4nov om 19.30 uur in de Geertekerk, Geertekerkhof Utrecht. “Mach dich, mein Geist, bereit”, Koraalcantate BWV 115 door Gerard Beemster en het koor en orkest Bachcantatediensten. Link Utrechtse Bachcantatediensten

zo4nov om 10.30 uur in de Remonstrantse Kerk, Museumpark 3a, Rotterdam. “Mach dich, mein Geist, bereit”, Koraalcantate BWV 115 door Kees Glaubitz en het Remonstrants Cantatekoor & -orkest. Link Remonstranten Gemeente

TEKSTEN

Deze week gaat het in het oude Testament over recht en onrecht bij lijden in Job en over leven naar de wetten en regels in de beginregels van psalm 119.

In het Nieuwe Testament gaat het over Jezus de Hogepriester die volmaakt is en eeuwig zal aanblijven, een beter verbond dan dat van de Levitische priesters die zondig en sterfelijk zijn. In Marcus 12 legt Jezus uit dat het hiernamaals anders zal zijn dan het leven op aarde, mensen zijn daar als engelen en zullen er niet voortleven als vroeger.

Job 19:23-27a

Psalm 119:1-8

(Hebreeën 7:23-28)

Marcus 12:18-27

Tussentijds 20

Classis Katwijk: Tussentijds 20: Die chaos schiep tot mensenland (3Mb)

JOB

Job is het 19e boek van het Oude Testament. Het het bekende verhaal van de lotgevallen van Job die inzet is van een weddenschap tussen God en Satan. Satan daagt God uit dat Job gelooft omdat God hem zoveel geeft. God wedt dat Job hem trouw zal blijven ook al overkomt hem allemaal ellende. En dat gebeurt, Job eens welvarend en vader verliest zijn kinderen, fortuin en aanzien en tot slot zijn gezondheid. 4 vrienden staan hem bij, in ettelijke betogen en tegen-betogen wordt gesproken over recht en onrecht en over de schuld van of aan (Jobs) ellende. Tot slot overtuigt God zelf Job van zijn onbegrijpelijke wijsheid en krijgt Job alles weer terug.

In het stukje dat wij deze week lezen geeft Job met 'Jullie zullen moeten erkennen dat alleen God rechter is' antwoord op het betoog van Bildad uit Suach (boekrol 18) dat als titel heeft 'Het loopt verkeerd af met wie van God niet wil weten'. Job is ervan overtuigd dat hij God zelf zal zien.

Kunst tip: Job op de mesthoop wordt getroost door zijn vrienden in een Getijdenboek uit Parijs of omgeving, ca. 1490-1500. Nu in de Koninklijke Bibliotheek, Den Haag (133 E 12 98r, Folio 78 recto).  

Link kunst-lezingen of hognose.kb

Op kunst-lezingen.nl de site van Jeanne van der Stappen-Heyvaert een toelichting op de verluchting en de manier waarop Job verbeeld wordt met meerdere voorbeelden.

JOB 29:23-27a

23 O, mochten mijn woorden worden opgeschreven,
vastgelegd in een inscriptie,
24 met een ijzeren stift gegrift, met lood gevuld,
voor altijd in de rotsen uitgehouwen!
25 Ik weet: mijn redder leeft,
en hij zal ten slotte hier op aarde ingrijpen.
26 Hoezeer mijn huid ook is geschonden,
toch zal ik in dit lichaam God aanschouwen.
27 Ik zal hem aanschouwen,
ik zal hem met eigen ogen zien, ik, geen ander,
(heel mijn binnenste smacht van verlangen).

In de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst NBV

Liever luisteren?

Marleen Bronsema uit Rotterdam op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel Job is het 19e boek van het Oude Testament.

Liever live?

Protestantse Gemeente Akkrum, Terptsjerke, Om e Toer 4, Akkrum. Tijd: 9.30uur, voorganger ds T v.-d Schaaf uit Gorredijk. 

 Link pgakkrum De liturgie staat in het kerkblad Unterweis. Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Prekenserie van Rob Vreugdenhil van de Pauwenburg in Lelystad op 22april 2007 over het boek Job en omgaanmetlijdenenverdriet Link pauwenburg

Op You Tube: in het Engels de Southpark parodie op het boek Job zonder de afloop en uitleg. (2m45) Link youtube

of met de Comic (strip) Bible het boek Job als beeldverhaal door David C. Cook publishing voorgelezen door Wayne Gautney (6m35) Link youtube

PSALM

Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament en bevat 150 liederen en gedichten. In het Latijn heet de psalm Aleph. Beati immaculati De psalm is een acrostichon: een alfabetgedicht waarbij de regels beginnen met de letters van het Hebreewse alfabet en de eerste regel dus met Aleph.

We lezen deze week uit psalm 119, regel 1-8. Psalm 119 is de langste psalm en het langste hoofdstuk in de Bijbel met 176 regels: 22 coupletten (strofen) van 8 regels. Die psalmregels zijn een lofrede op hen die leven naar de wet en de regels en vanaf r5 een smeekbede dat (zelf) ook te doen r8b verlaat mij dan niet voorgoed.

Kunst tip: Psalm 119 (118 oude nummering) in de linkercolom van het Psalter van Jean Duc de Berry. Een Frans psalter (psalmenboek) uit 1380-1400. Het werd verlucht door André Beauneveu, de Pseudo-Jacquemart en Jacquemart de Hesdin. Link gallica.bnf.fr met alle bladen! Toelichting inhoud en meer over het Psalter op: Wikipedia.

Muziek tip: Huub Oosterhuis en Antoine Oomen maakten een Cd met 22 nummers over psalm 119. kerkboek Op You Tube het lied bij Dat een nieuwe wereld komen zal (4m21). Link youtube

PSALM 119:1-8

1 Gelukkig wie de volmaakte weg gaan
en leven naar de wet van de HEER, 
2 gelukkig wie zijn richtlijnen volgen,
hem zoeken met heel hun hart.
3 Zij bedrijven geen onrecht,
maar gaan de wegen die hij wijst.
4 Uw regels hebt u gegeven
opdat wij ons eraan houden.
5 Laat toch mijn wegen recht zijn,
ik wil mij houden aan uw wetten.

6 Ik zal nooit beschaamd staan
als ik uw geboden in acht neem.
7 Ik zal u loven met een oprecht hart
als ik uw rechtvaardige voorschriften leer.
8 Ik zal mij houden aan uw wetten –
verlaat mij dan niet voorgoed

In de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst: NBV

In de Leuvense Bijbelvertaling uit 1548 op: www.dbnl.org

Liever luisteren?

Tijs van de Brink EO Presentator op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament.

Liever live?

Niet gevonden. Kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt

Power Point van ds D Griffioen uit Vrouwenpolder voor de Gereformeerde kerk Vrijgemaakt in Middelburg op 22mei11. De weg naar de Heer onze God is de weg naar geluk. Link (PPT) kerkmiddelburg

Op You Tube: In het Engels een (stukje uit een) preek van Johannes Calvijn over psalm 119:1-8. Voorgelezen en upload door ReformedDodson. (2m59) Link youtube

HEBREEËN

Hebreeën is het 19e boek van het Nieuwe Testament. De boekrol (volgens de kerktraditie toegeschreven aan Paulus) begint niet met een begroeting, maar eindigt wel met een slotgroet. Het is niet zeker wie de schrijver is en of het een brief is. De boekrol leest als een verklaring of homilie, een onderricht. (Wikipedia)

In het stukje dat wij deze week lezen wordt Jezus de Hogepriester afgezet tegen de (Levitische) priesters van het oude(re) verbond van Mozes. Jezus is heilig, schuldloos, zuiver, afgescheiden van de zondaars volmaakt. Zijn priesterschap is door zelf God bekrachtigd (r20) en eeuwig en zonder opvolger(s) in tegenstelling tot de sterfelijke priesters die eerst hun eigen zonden moet belijden door offers voor zij voor anderen kunnen pleiten. NB Op 21okt12 lazen we in Hebreeën 4:12-16 ook over Jezus de Hogepriester.

NB Boekrol 6 eindigt en boekrol 7 begint met Melchisedek die tijdens aartsvader Abraham (Genesis 14) koning van Salem en priester was. Jezus wordt hogepriester genoemd, net als Melchisedek. Meer over Melchisedek op Wikipedia

Kennis tip: Preek van kerkvader Chrysostomos (Guldenmond) uit over de brief aan de Hebreeën. Chrysostomos was bekend prediker, de aartsbisschop van Constantinopel (398 – 403) en werd in 1568 verheven tot kerkleraar. Hij schreef een serie preken, homilies over de brief aan de Hebreeën. Link newadvent.org Op de site staan de door Frederic Gardiner vertaalde preken van allerlei kerkvaders, Chrysostomos staat er onder John (Johannes)

Chrysostomos.

HEBREEËN 7:23-28

(20 Bovendien is er sprake van een bekrachtiging onder ede. De Levitische priesters ontvingen het priesterschap zonder dat het door een eed bekrachtigd werd, 21 Jezus daarentegen ontving het mét een dergelijke bekrachtiging, toen tegen hem werd gezegd: ‘De Heer heeft gezworen, en komt op zijn eed niet terug: “Jij bent priester voor eeuwig.”’ 22 Daardoor staat Jezus garant voor een veel beter verbond).

23 Zij volgden elkaar generaties lang op, omdat de dood hun belette priester te blijven, 24 terwijl hij priester zonder opvolger is, omdat hij tot in eeuwigheid blijft. 25 Zo kan hij ieder die door hem tot God komt volkomen redden, omdat hij voor altijd leeft en zo voor hen kan pleiten. 26 Een hogepriester als hij hadden we ook nodig, iemand die heilig, schuldeloos en zuiver is, van de zondaars afgescheiden en ver boven de hemel verheven. 27 Hij hoeft niet, zoals de andere hogepriesters, elke dag eerst offers op te dragen voor zijn eigen zonden en dan voor die van het volk; dat heeft hij immers voor eens en altijd gedaan toen hij het offer van zijn leven bracht. 28 De wet stelt mensen aan als hogepriester, en mensen zijn behept met zwakheid, maar met de bekrachtiging onder ede die later werd uitgesproken dan de wet, is de Zoon aangesteld, die voor altijd de volmaaktheid heeft bereikt.

In de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst: NBV

Liever luisteren?

Janneke Schuurman-Bos uit Ermelo op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel Hebreeën is het 19e boek van het Nieuwe Testament.

Liever live?

Parochie "Onze Lieve Vrouw Tenhemelopneming” Canadastraat 24, Heino. Za 3 nov12 Tijd: 19uur, voorgangers eigen parochianen. Lezing  I uit het Deuteronomium 6:2-6, Lezing II uit de brief aan de Hebreeën 7:23-28, Evangelielezing Marcus 12:28b-34. Communieviering met zang gemengd koor. Link rkkerkheino Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek voor de Gereformeerd Vrijgemaakte kerk in Zwijndrecht op 11mrt07 over Hebreeën 7:23-28 ''Een hogepriester als geen ander!. Jezus is hogepriester voor altijd, ver verheven boven Aäron en de priesters uit zijn nageslacht. Het priesterschap van God in deze wereld heeft geen nieuw gezicht nodig. En het grootste verschil met Aäron maakt Jezus zelf. In de ontmoeting met Hem ontdek je wie Jezus is!'' Link gkvzwijndrecht

Op You Tube: In het Engels Preacher Jonathan Ingram van Kentucky Road Christian Church in Mexico, Montana, USA over Hebreeën 7:23-28 Jesus is interceding for the saints. (28m42) Link youtube

MARCUS

Marcus is het 2e boek van het Nieuwe Testament. Het is een van de vier evangelies met de verhalen over het leven en sterven van Jezus. In de evangelies komen verhalen soms meerdere malen voor, soms identiek soms een beetje anders. Dit verhaal komt ook en vrijwel identiek voor bij Matheus 22:22-33 en Lucas: 20:27-40.

Jezus wordt nu ondervraagd door de Sadduceeën die niet in het hiernamaals geloven over het hoe dat dan gaat. Bijvoorbeeld als een vrouw meerdere mannen heeft gehad (7 broers) die voor haar stierven, welke man is dan haar man in de hemel? Jezus legt uit dat in het hiernamaals mensen engelen zijn en de menselijke relaties heel anders zullen zijn, geen voortzetting van de aardse verhoudingen.

Kunst tip: Jezus 3x op de proef gesteld door de Farizeeërs, de Sadducceeën en de schrift geleerden in de 14e eeuwse Holkham (plaatjes) Bible nu in de British Library London, VK. 

 Link imagesonline.bl.uk via serach Holkham Bible op BL.uk → Images Online. Of alle bladen die nabesteld kunnen worden op: imagesonline/Holkham+Bible

Video In het Engels, over de Holkham Bible (9min): www.BL.uk/videoholkham

MARCUS 12:18-27

Er kwamen enkele Sadduceeën naar hem toe; volgens de Sadduceeën is er geen opstanding uit de dood. Ze vroegen hem: 19 ‘Meester, Mozes heeft ons het volgende voorgeschreven: “Als iemand sterft en een vrouw achterlaat, maar geen kinderen, moet zijn broer die vrouw bij zich nemen en nakomelingen verwekken voor zijn broer.” 20 Er waren eens zeven broers. De eerste nam een vrouw en stierf zonder nakomelingen; 21 de tweede nam haar tot vrouw, maar stierf ook zonder nakomelingen; en met de derde ging het net zo. 22 Geen van de zeven kreeg nakomelingen. Het laatst van allen stierf de vrouw. 23 Wiens vrouw zal ze dan zijn bij de opstanding, wanneer ze opstaan uit de dood? Alle zeven zijn ze immers met haar getrouwd geweest.’ 24 Jezus antwoordde: ‘Dwaalt u niet? U kent blijkbaar de Schriften niet en evenmin de macht van God. 25 Want wanneer de mensen uit de dood opstaan, trouwen ze niet en worden ze niet uitgehuwelijkt, maar zijn ze als engelen in de hemel. 26 Wat betreft de opwekking van de doden, hebt u in het boek van Mozes in het gedeelte over de doornstruik niet gelezen dat God tegen hem zei: “Ik ben de God van Abraham, de God van Isaak en de God van Jakob”? 27 Hij is geen God van doden, maar van levenden; u dwaalt vreselijk!’

In de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst: NBV

Liever luisteren?

Ria Beijes-Boogaard uit Bunschoten-Spakenburg op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel Marcus is het 2e boek van het Nieuwe Testament.

Liever live?

Protestantse Gemeente Schagen, Grote kerk, Markt 23 Schagen. Tijd: 10uur, voorganger Ds G. Scholten, pastor Gemini Ziekenhuis. Over De Sadduceeën die Jezus een vraag willen stellen waar hij geen goed antwoord op kan geven. Link pdf pgschagen Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van ds Ad van Nieuwpoort uit Amsterdam voor de (Protestantse) Kloosterkerk in Den Haag op 15april2012 (vlak na Pasen) over Exodus 2:23-3:14 en Markus 12:18–27 Link pdf kloosterkerk

Op Vimeo: Jakob Wietsma over het leven na de dood in verschillende religies voor The Church, Hoofdstraat 8 (in de witte villa van Landgoed de Reehorst) Driebergen. Op 9 juni 2012 (43m) Link vimeo

GEBED

Vast onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het (gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze Vader' Het gebed dat Jezus heeft geleerd. Deze keer een gebed van Laura Reedijk-Boersma 'Bij Lijden'.

Men zegt dat lijden loutert Heer,
maar het mijne loutert mij niet.
Nu mijn lichaam ziek is,
voelt mijn geest zich ook ellendig.
Ik leer er niets van Heer.
Ik voel me alleen beroerd.
Ik voel me doodalleen.
En zie de angst op de gezichten
van wie mij lief zijn.

Ze doen zo eigenaardig Heer, zo geforceerd.
Ze proberen mij af te leiden of op te vrolijken.
Ze praten over vakantie en onzinnigheden.

Ze durven mijn verdriet niet aan.
Ze luisteren niet naar mij.
Ze schermen zich af.
Ze stellen zich veilig.
 

Niemand hoort mij aan.
Heer, ik merk het telkens:
ze zijn bang om met mij te praten.
Met het zweet in hun handen
zitten ze naast mijn bed.
Ze durven mij niet aan te kijken.
Ze zijn geloof ik vies van mij,
omdat ik dood ga.
Zij zijn doodverlegen, Heer.
Ze schamen zich omdat zij leven en ik dood ga.
O Heer, laat ze toch niet zo bang zijn voor mij.
Bron: Laura Reedijk-Boersma, in: Open Deur / Goede tijding 9 (september 1985) 9, 9 op pkn.kerkenzevenaar

VOLGENDE WEEK

11 november 2012, 8e van de herfst

Leviticus 19,1-2.9-18

Psalm 146

(Hebreeën 9,11-14)

Marcus 12,28-34

Gezang 280

NB Voor Dankdag voor Gewas en Arbeid 7 november is een apart leesrooster:

Spreuken 6

Psalm 67

Marcus 4:26-34

Tussentijds 186