maandag 23 december 2013

29 december 2013, de zondag na Kerstmis

Welkom bij Wat lezen we deze week!
Hier vind je elke week de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun kerkgangers horen elke week hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de dominee/priester.
Dit jaar heeft de Protestantse kerk in Nederland een televisiespotje gemaakt om mensen uit te nodigen voor de vele Kerstvieringen. Het is hier te bekijken: Protestantse-Kerk-gaat-kerstcommercial-uitzenden

Op belangrijke (feest)dagen worden uiteraard de vaste, bijbehorende Bijbelteksten gelezen. Met kerst lezen we een van de versies van de geboorte van Jezus, met Pasen over de wederopstanding en met Pinksteren over de uitstorting van de Heilige Geest. Het rooster wordt gemaakt voor 3 jaar, A, B en C en om te voorkomen de kerken om de 3 jaar hetzelfde lezen wordt ook een alternatief leesrooster gemaakt

PERIODE
29 december 2013, is de 1e zondag na Kerst en deze kan voor of na 1 januari vallen. We beginnen pas opnieuw te tellen na Epifanie, de gebeurtenissen na de geboorte waaruit blijkt dat Jezus de Zoon van God is.

De Bach cantaten voor deze zondag na Kerstmis zijn “Tritt auf die Glaubensbahn” (Koraalcantate BWV 152), “Das neugeborene Kindelein”, (BWV 122) en ''Gottlob! nun geht das Jahr zu Ende” (BWV 28).

De teksten horen bij Lucas 2: 33-40. Aanbieding in de tempel (Simeon en Hanna). Dat lezen we niet, maar staat wel op het Leesrooster.

Op You Tube:
J.S. Bach (1685-1750) “Tritt auf die Glaubensbahn” (Koraalcantate BWV 152), uitgevoerd door de English Baroque Soloists onder leiding van John Eliot Gardiner (3m52). Link youtube

Of kijk op dit blog op 30december12 naar 'Das neugeborne Kindelein' (BWV 122). De complete cantate op de CD Weihnachtscantaten. Solisten: Vasiljka Jezovsek: sopraan, Sarah Connolly: alt, Mark Padmore: tenor, Peter Kooy: bas met het Collegium Vocale olv Philippe Herreweghe (13m54)
en 'Gottlob! nun geht das Jahr zu Ende' (BWV 28). Met de tekst in het Duits en het Engels. Gezongen door een jongenssopraan -met een hele verhandeling- en gedirigeerd door door Harnoncourt.

Concert tip
vrij27dec om in de Schouwburg, Esplanade 10, Almere
za28dec om in theater de Fontein, Sterrenkroos 56, Zwolle het Magnifcat van Bach waarin Maria zich er op verheugt dat ze zwanger is. Uitgevoerd door het Apollo Ensemble onder leiding van David Rabinovich met zangers in de grootste bezetting: 2 sopranen, alt, tenor en bas, strijkers, orgel, trompetten, hobo’s, fluiten, blokfluiten, pauken en fagot. Het Magnificat wordt uitgevoerd in de eerste versie, in Es met de toegevoegde koralen voor de kersttijd. Verder Bachs Ouverture nr IV en Cantate BWV 110 “Unser Mund sei voll Lachens”. Kaarten 22,50euro Almere en 17,50euro Zwolle. Links: Christelijkeconcertagenda/Bach Magnifique Almere en Christelijkeconcertagenda/Bach Magnifique Zwolle

TEKST(EN)
Op het alternatief leesrooster deze week geen teksten en op het gewone leesrooster staan: Jesaja 61, Psalm 147, brief aan de Galaten 3:23-4:7 en Lucas 2:33-40. Dat las ik op 30december2012-1ezondagnaKerstmis

Ik lees Tamar uit Genesis 38, dit stond voor de 1e adventzondag op het alternatief leesrooster. Behalve Genesis 31 lezen we 1 regel uit Mattheus, want Tamar blijkt de voormoeder van Jezus. Mattheus 1:1-3 Overzicht van de afstamming van Jezus Christus, zoon van David, zoon van Abraham. 2 Abraham verwekte Isaak, Isaak verwekte Jakob, Jakob verwekte Juda en zijn broers, 3 Juda verwekte Peres en Zerach bij Tamar, Peres verwekte Chesron, Chesron verwekte Aram,.... Link de rest van de stamboom op voorleesbijbel

In mijn versie van het nieuwe leesrooster staan geen Liederen, maar Lied 416 gaat over Tamar.

Tamar, moedig en zachtmoedig,
zou in eigen kwetsbaarheid,
op een kruispunt van de tijd,
hoop en leven trots behoeden.

Stille dagen, stille nachten,
stille vrouw met vrouwenrecht,
wetend wat is toegezegd,
scheurde sluiers van verwachten.
En zij koos met open ogen

voor een toekomst naar haar hand,
nam zichzelf als onderpand
tot de grens van haar vermogen.
Ademloos een mens bevragen,
recht doen aan gerechtigheid
blaast nieuw leven in de tijd,
zal het leven verder dragen.
Het gebed is ook gebaseerd op dit lied.


GENESIS
Genesis is het 1e boek van het Oude Testament. Het vertelt het verhaal van de Schepping van der wereld. De voorgeschiedenis van de Israëlieten tot en met de dood van aartsvader Jakob, onder andere de vader van Jozef die in Egypte terecht komt door toedoen van zijn jaloerse broers. We lezen over een andere zoon van Jakob, Juda een zoon van Lea, waar hij als een van de grote broers bij betrokken was.

Juda trok weg naar Adullam waar hij trouwde en 3 zonen kreeg: Er, Onan en Sela*. Er trouwt met Tamar, de hoofdpersoon deze week. Er sterft omdat de Heer hem slecht vond r7. Daarom draagt Juda zijn zoon Onan op Tamar te huwen als zwagerplicht. Omdat haar kinderen niet zijn, maar Er's erfgenamen zullen zijn, en hij jaloers is verspilt Onan zijn zaad. Het werkwoord Onaneren is naar hem genoemd. Ook Onan sterft, want wat hij deed was slecht in de ogen van de Heer. Nu moet de 3e zoon Sela* met Tamar trouwen, maar hij is nog niet volwassen en Juda is bang dat ook Sela zal sterven als hij met Tamar trouwt. Daarom moet Tamar eerst weer bij haar vader wonen. Maar als Sela inmiddels volwassen geworden is, wordt Tamar niet aan hem tot vrouw gegeven (r14).
*Sela het woord wordt ook gebruikt voor waarschijnlijk een pauze in psalmen.

Juda komt haar (gepland) tegen als zij zich vermomd heeft door haar gezicht te bedekken. Hij denkt daarom dat ze een hoer is en betaalt haar met zijn ketting met zegelring en stok om dit later terug te ruilen voor een geitenbokje. De hoer blijkt onvindbaar en Tamar zwanger. Als Juda hoort dat Tamar zwanger is wil hij haar ter dood laten brengen en ontdekt dan dat zij de zogenaamde hoer was en zwanger is van zijn kind. Het blijkt een tweeling Perez doorbraak en Zerach Morgenrood. Perez heet ''doorbraak'' omdat hij zich voor zijn broer naar buitenwurmde, zie r27-30.

Tamar heeft haar huwelijksrecht gekregen: nakomelingen van Juda en ze wordt via Perez voormoeder van Jezus volgens Mattheus 1:1-3. Overzicht van de afstamming van Jezus Christus, zoon van David, zoon van Abraham. 2 Abraham verwekte Isaak, Isaak verwekte Jakob, Jakob verwekte Juda en zijn broers, 3 Juda verwekte Peres en Zerach bij Tamar, Peres verwekte Chesron, Chesron verwekte Aram,.... Link de rest van de stamboom op voorleesbijbel

Leesroostergroep discussie
In r27 Juda verklaart Tamar ‘onschuldig, maar ik niet, want ik heb haar niet aan mijn zoon Sela gegeven. Ds Jaco Zuurmond wijst er in de discussiegroep op dat ''in de Hebreewse vertaling Tamar rechtvaardige is'. Heel mooi vind ik zijn stelling: 'Eén rechtvaardige kan de wereld redden. Dáárom lezen we haar verhaal in de advent”.... Of Tamar echt 'onschuldig' is waag ik trouwens te betwijfelen. Onschuld brengt echter geen geschiedenis teweeg. Rechtvaardigheid wel. Zijn preek staat hier: (pdf) preek1dec13

Harmen Jansen schrijft: Het gaat dus niet alleen om Tamar maar om het effect op Juda. Juda komt met afgifte van zijn snoer etc. op borgtocht vrij. Hij leert zo 'verschuldigd' te staan (zijn) = verantwoordelijkheid te nemen, niet langer onder en boven de wet. Hij kan het niet meer met een geitje afkopen. Dat lijkt me het belangrijkste identificatiemoment. Zijn preek heb ik helaas niet gevonden.

Tamar: hoer of voorbeeld?
De figuur Tamar blijft bijzonder: ik vond een Evangelische basisschool vernoemd naar haar en een project voor prostituees in Pattaya Thailand. Die zeer uiteenlopende vernoeming zegt iets over de dualiteit in hoe er tegen Tamar aan wordt gekeken.
Er wordt weinig verwezen naar de volgende Tamar in de Bijbel, een dochter van Koning David die door haar halfbroer verkracht wordt en geen recht wordt gedaan: hij trouwt niet met haar en wil haar zelfs wegsturen. r16 Tamar riep uit: ‘Dat kun je niet doen! Me wegsturen is nog erger dan het andere dat je me al hebt aangedaan.’ (2Sam13:1-22). Haar broer Absolom wreekt zich op Amon door hem te doden (2Samuel13:22-38), maar hoe het met Tamar afloopt wordt niet vermeld.

Kunst tip: Juda en Tamar door Arent de Gelder (Dordrecht 1645 – 1727) een leerling van Rembrandt van Rijn. Circa 1667, nu in een privé collectie. Link: Statenbijbel.net artbible/deGelder_Juda-Tamar
of
(ook) Uit de school van Rembrandt, maar anoniem, uit circa 1650-1660. Nu in de Residenzgalerie Salzburg, Oostenrijk. Link Rembrandt school_Tamar

GENESIS 38 
Juda en Tamar
1 In diezelfde tijd verliet Juda zijn broers en sloot hij zich aan bij een zekere Chira, een man die in Adullam woonde. 2 Daar viel zijn oog op de dochter van de Kanaäniet Sua. Hij trouwde haar en sliep met haar. 3 Ze werd zwanger en bracht een zoon ter wereld die Er werd genoemd. 4 Daarna werd ze opnieuw zwanger en kreeg weer een zoon, aan wie ze de naam Onan gaf. 5 Een derde zoon noemde ze Sela; toen Sela geboren werd bevond Juda zich in Kezib.

6 Voor Er, zijn oudste zoon, koos Juda een vrouw die Tamar heette. 7 Er was slecht in de ogen van de HEER, en daarom liet de HEER hem sterven. 8 Toen zei Juda tegen Onan: ‘Vervul je zwagerplicht: trouw met de vrouw van je broer en verwek voor je broer nakomelingen bij haar.’ 9 Maar omdat Onan wist dat zo’n kind niet als zijn nageslacht zou gelden, liet hij telkens als hij met de vrouw van zijn broer gemeenschap had zijn zaad op de grond terechtkomen, zodat hij geen nakomelingen voor zijn broer zou verwekken. 10 Wat hij deed was slecht in de ogen van de HEER, en daarom liet de HEER ook hem sterven. 11 Toen zei Juda tegen zijn schoondochter Tamar: ‘Nu je opnieuw weduwe bent, moet je maar weer bij je vader gaan wonen, totdat mijn zoon Sela volwassen is.’ Hij dacht namelijk: Ik moet voorkomen dat hij ook sterft, net als zijn broers. En Tamar ging weer bij haar vader wonen.

12 Geruime tijd later stierf Juda’s vrouw, de dochter van Sua. Toen de rouwtijd voorbij was begaf Juda zich naar Timna, samen met zijn vriend Chira uit Adullam, om bij zijn schaapscheerders te gaan kijken. 13 Zodra Tamar hoorde dat haar schoonvader op weg was naar Timna om zijn schapen te scheren, 14 legde ze haar weduwedracht af, bedekte zich met een sluier zodat ze onherkenbaar was, en ging langs de weg naar Enaïm zitten, een zijweg van de weg naar Timna. Dat deed ze omdat ze nog steeds niet aan Sela tot vrouw was gegeven, hoewel die inmiddels volwassen geworden was. 15 Toen Juda haar zag hield hij haar voor een hoer, want haar gezicht was bedekt. 16 Hij sloeg de zijweg in en ging naar haar toe. ‘Ik wil van je diensten gebruik maken,’ zei hij, niet wetend dat het zijn schoondochter was. ‘Wat staat daar van uw kant tegenover?’ vroeg ze. 17 ‘Ik zal je een geitenbokje uit mijn kudde laten brengen,’ antwoordde hij. ‘Goed,’ zei ze, ‘als ik dan maar een onderpand van u krijg.’ 18 En op zijn vraag wat ze als onderpand van hem wilde, antwoordde ze: ‘Het snoer met uw zegel en de staf die u in uw hand hebt.’ Hij gaf het haar en had gemeenschap met haar, en zij werd zwanger van hem. 19 Daarna ging ze terug naar huis, deed haar sluier af en nam haar weduwedracht weer aan.

20 Juda vroeg zijn vriend uit Adullam een geitenbokje naar de vrouw te brengen om het pand in te lossen, maar hij kon haar niet vinden. 21 Hij informeerde bij de mensen daar in de buurt: ‘Ik ben op zoek naar de vrouw die onlangs bij de weg naar Enaïm haar gunsten aanbood.’ ‘Zo’n vrouw is hier niet geweest,’ antwoordden ze. 22 Dus ging hij naar Juda terug. ‘Ik heb haar niet kunnen vinden,’ zei hij. ‘Sterker nog, de mensen daar beweren dat er nooit zo’n vrouw is geweest.’ 23 Toen zei Juda: ‘Laat haar alles dan maar houden, anders maken we onszelf nog belachelijk. Ik heb het beloofde bokje gestuurd, maar je hebt haar nu eenmaal niet kunnen vinden.’

24 Ongeveer drie maanden later kwam men Juda vertellen dat Tamar, zijn schoondochter, zich als een hoer had gedragen en daardoor zwanger was. ‘Breng haar de stad uit,’ zei Juda, ‘ze moet verbrand worden.’ 25 Maar terwijl ze de stad uit werd gebracht, liet ze haar schoonvader deze boodschap brengen: ‘Ik ben zwanger van de eigenaar van deze voorwerpen. Kijkt u eens goed van wie dit zegel, dit snoer en deze staf zijn.’ 26 Juda herkende ze en zei: ‘Zij is onschuldig maar ik niet, want ik heb haar niet aan mijn zoon Sela gegeven.’ Hij had geen tweede keer gemeenschap met haar.

27 Toen de tijd van de bevalling was gekomen, bracht ze een tweeling ter wereld. 28 Tijdens de bevalling stak een van de twee zijn hand naar buiten. De vroedvrouw bond een rode draad om zijn hand ten teken dat hij zich het eerst had laten zien. 29 Maar hij trok zijn hand weer terug, en daar kwam zijn broer te voorschijn. ‘Wat een baanbreker ben jij!’ zei ze. Hij kreeg de naam Peres.
30 Daarna kwam zijn broer, met om zijn hand de rode draad. Hij werd Zerach
genoemd.
Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst NBV

Liever luisteren?
Janrense Boonstra Directeur Bijbels Museum op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel Genesis is het 1e boek van het Oude Testament.

Liever live?
Niemand leest natuurlijk Tamar op deze zondag omdat het voor de 1e Advent zondag op het alternatief leesrooster stond. Kijk op churchatwork voor de diensten bij u in de buurt, en hopelijk wat er wordt gelezen, maar er is altijd wat te doen!

Preek van Nico Riemersma voor de Bosbeskapel van de Protestantse Wijkgemeente in Den Haag Zuidwest op 27nov2013 over Genesis 38:1-30 En Juda verwekte Peres en Zerach uit Tamar. Over Bijbelse genealogie en de wording van Jezus in Matheus 1 en … Kijk gemeente, als het ergens over gaat, dan moet je naar twee mensen kijken, naar de man en naar de vrouw. Twee namen horen we. Achter die namen steekt een opmerkelijk verhaal. Dan moet je haar naam noemen, en blijven noemen, als iemand met moed, als iemand die risico’s durft te nemen, waar het gaat om de toekomst. Alle risico’s durft ze te nemen. Ze durft het zelfs aan om ook dat allerlaatste moment, dat moment van de beslissing aan hem over te laten! Een sterke vrouw, met inzicht en een perfect gevoel voor timing. Een vrouw die geen acht slaat op conventionele vooroordelen. Vast besloten is ze om met alle haar ten dienste middelen haar rechten veilig te stellen. Niet minder moet Juda genoemd worden, en wel als een man die van een harde egocentrische figuur verandert in een mens die zijn verantwoordelijkheid uiteindelijk ook niet ontloopt, die geen vervangend slachtoffer zoekt, maar publiekelijk schuld bekent en Tamar haar volle recht geeft. Die hier tot die koninklijke mens wordt, die God zo graag ziet. Link NicoRiemersma/TamarGenesis 38:1-30 (pdf)

of zonder vermelding van de auteur: voor de Protestantse Gemeente Bussum op 1dec2013 Toch opvallend: in de lijst van herkomst van Jezus Christus staat steeds, dat een vader een zoon verwekte, driemaal veertien generaties lang, maar slechts vier keer wordt erbij gezegd bij wie de vader de zoon verwekte. Juda verwekte Peres bij Tamar, staat er. Salmon verwekte Boaz bij Rachab. Boaz verwekte Obed bij Ruth. En David verwekte Salomo bij de vrouw van Uria. Hiermee hebben we met een de vier Adventsvrouwen, de vier vrouwen die we deze Advent zullen herdenken. Deze vrouwen springen bij Matteus uit de lijst. Ook omdat bij alle vier de verwekking op onorthodoxe wijze geschiedt. Dat geldt overigens ook voor de vijfde vrouw, die we met Kerst zullen gedenken: Maria. Aan het eind van de lijst van afkomst staat niet: En Jacob verwerkt Jozef en Jozef verwekte Jezus. Er staat zelfs niet, zoals bij de vier Adventsvrouwen: En Jacob verwekte Jozef en Jozef verwekte Jezus bij Maria. Er staat alleen: En Jacob verwekte Jozef, de man van Maria; bij haar werd Jezus verwekt, die de Christus wordt genoemd. Bij Maria wordt dus bewust niet over seksueel verkeer gesproken. Bij de andere vier vrouwen was er wel seksueel verkeer maar, laten we zeggen: tamelijk onconventioneel. Link PG-Bussum/1-december-2013-Tamar

Op You Tube: Het verhaal van Tamar als rap in het Engels door James Harper Passionate Christian living and serving in North Philadelphia. (1m57) Link youtube


GEBED
Vast onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het (gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze Vader' Het gebed dat Jezus heeft geleerd in Mattheus 6:9-13. Deze keer een kort gebed voor iemand die iets onconventioneels moet doen zoals Tamer en daarvoor kracht vraagt.
Het staat als gebed bij de bloemschikking in het dienstboekje van Henri Veldhuis voor een jeugddienst 1dec2013 voor de Protestantse Barbara Gemeente te Culemborg.

Tamar
fier rechtop
neemt zij het recht
in eigen hand,
gaat tot de grens
van haar vermogen.

Eeuwige God,
geef ons de moed
geef ons de moed
om op te komen voor recht,
kwetsbaar en toch zo sterk.
Bron: (pdf) henriveldhuis

En een gebed in de vorm van een lied van Remco Hakkert voor de tweeling van Tamar: Perez en Zerach. Juda raakt Tamar niet meer aan, maar hoe ging hij met zijn jonge tweeling om?

Voor mijn kinderen
Ik leg de namen van mijn kinderen in uw handen,
graveer Gij ze daarin met onuitwisbaar schrift,
dat niets of niemand ze meer ooit daaruit kan branden,
ook niet als satan ze straks als de tarwe zift.

Houdt Gij mijn kinderen vast als ik ze los moet laten,
en laat altijd uw kracht boven hun zwakheid staan,
Gij weet hoe mateloos de wereld hen zal haten,
als zij niet in het schema van de wereld zullen gaan.

Ik vraag U niet mijn kinderen elk verdriet te sparen,
maar wees Gij wel hun troost als ze eenzaam zijn en bang,
wil om uws naams wil hen in uw verbond bewaren,
en laat ze nooit van U vervreemden nooit hun leven lang.
En laat ze nooit van U vervreemden nooit hun leven lang.

Op you Tube: Youtube (3m30)


VOLGENDE WEEK

Er zijn ook leesroosters voor de Kerstnacht en -dag.

Kerstnacht 24 december 2013
Jesaja 8:23b-9:7
Psalm 96
Titus 2:11-14
Lucas 2:1-20
Deze teksten las ik op: Kerstavond-24december2010

Kerstdag 25 december 2013
Jesaja 52:7-10
Psalm 98
Brief aan de Hebreeën 1:1-12
Johannes 1:1-14

De volgende zondag is 5 januari de Epifanie, de openbaring (van Jezus)
Jesaja 60:1-6
Psalm 72
Brief aan de Efeziërs 3:1-12
Matteüs 2:1
Ik las dat op 6januari2013 en daarom lees ik over Maria, de moeder van Jezus in Mattheus 1:18-25.

Contact: Reactie en opmerkingen graag naar watlezenwedezeweek @ yahoo.com


Geen opmerkingen:

Een reactie posten