16 maart 2014, 2e van de 40dagentijd of Reminiscere

Welkom bij Wat lezen we deze week!

Hier vind je elke week de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun kerkgangers horen elke week hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de dominee/priester.

Op belangrijke (feest)dagen worden uiteraard de vaste, bijbehorende Bijbelteksten gelezen, met kerst lezen we een van de versies van de geboorte van Jezus, met Pasen over de wederopstanding en met Pinksteren over de uitstorting van de Heilige Geest. Het rooster wordt gemaakt voor 3 jaar, A, B en C en om te voorkomen de kerken om de 3 jaar hetzelfde lezen wordt ook een alternatief leesrooster gemaakt

PERIODE

16 maart 2014, is de 2e zondag van de 40dagentijd of de Vasten, de 7 weken waarin we aftellen naar Pasen. Deze zondag wordt Reminiscere genoemd Latijn voor 'Gedenk uw barmhartigheden'. De naam komt van het eerste woord van de Introïtus (intochtszang) voor deze zondag: "Reminiscere uit Psalm 25:6.

De tekst van het Introïtus luidt:Reminiscere miserationum tuarum, Domine, et misericordiæ tuæ, quæ a sæculo sunt: ne unquam dominentur nobis inimici nostri: libera nos Deus Israel ex omnibus angustiis nostris. Ad te Domine levavi animam meam: Deus meus in te confido, non erubescam.

Gedenk, o Heer, uw barmhartigheid en uw altijd geschonken ontferming; dat onze vijanden ons nooit overheersen. Mijn God, maak Israël vrij van alles waardoor het gekweld wordt. Tot U, Heer, verhef ik mijn geest; op U mijn God, vertrouw ik; beschaam mij niet.

Kijk op 24feb13 naar De Gregoriaanse Introïtus voor de 2e zondag van de 40dagentijd. Door het Koor van St. Ignatius van Antiochië, Episcopale kerk in New York (City), VS. Douglas Keilitz op het orgel en koormeester. (3m30).

Geen Bach cantates voor deze zondag, want de 40dagentijd is de Stille tijd en bij inkeer hoort geen vrolijke Barokke Bach-muziek. Volgende week, op Oculi, de 3e zondag van de 40dagentijd is er een cantate "Widerstehe doch der Sünde” (BWV 54).

Concert tip

Dit weekend nog een deel van de Toernee van Jos van Veldhoven en de Nederlandse Bachvereniging met ''Wir danken dir, Gott, wir danken dir'' (BWV 29), ''Gott, man lobet dich in der Stille'' (BWV 120) en 2 Motenten: ''Sei Lob und Preis mit Ehren'' (BWV 231) en ''Ich lasse dich nicht'' (BWV 232).
vrij14maart14 om 20.15uur in de Grote Kerk, Kerkplein, Naarden. za15maart14 om 14uur in de Martinikerk, Martinikerkhof, Groningen.zo16maart14 om 15uur in het Muziekgebouw aan het IJ, (bij CS) Amsterdam.

En

za15maart14 om 16.30 uur in de Grote Kerk, Kerkstraat 20, Den Bosch. ''Jesus nahm zu sich die Zwölfe'' (BWV 22) en ''Du wahrer Gott und Davids Sohn'' (BWV 23). Uitgevoerd door Jeroen Felix / Bach Collegium 's- Hertogenbosch Link Stichting Bach Cantates 's-Hertogenbosch

za15maart14om 17uur in de Bullekerk of Westzijderkerk, Westzijde 75, Zaandam. ''Wie schön leuchtet der Morgenstern '' (BWV1) Uitgevoerd door Cor Brandenburg en het Collegium Vocale Zaandam Link Collegium Vocale Zaandam.

zo16maart14 om 16uur in de Dorpskerk Zunderdorp, Achterlaan 12, Amsterdam. ''Du wahrer Gott und Davids Sohn'' (BWV 23) uitgevoerd door Benjamin Bakker en het Amsemble & ABC-orkest. Link Projectkoor Amsemble

Zo16maart14 om 19uur in de Laurenskerk, Grotekerkplein 15, Rotterdam. ''Nach dir, Herr, verlanget mich'' (BWV 150) uitgevoerd door Wiecher Mandemaker en de Laurenscantorij & -Bachorkest. Link Laurenscantorij

zo16maart14 om 19uur in de Sint-Maartenskerk, Kerkplein, Zaltbommel. ''Erhalt uns, Herr, bei deinem Wort'' (BWV 126) uitgevoerd door Arie Hoek en de Cappella Sint-Maarten & Accademia Amsterdam. Link Stichting Maartenskerkmuziek

zo16maart14 om 19-20uur in de Wilhelminakerk, aan het Wilhelminaplantsoen, Bussum. Cantatedienst uit de Engelse koortraditie. Het eerste koraal is van Charles Wesley, waarna zijn kleinzoon Samuell Sebastian Wesley vier keer voorkomt als componist. Samuel Sebastian zong als koorjongen o.a. in de Chapell Royall en werd in zijn latere leven één van de belangrijkste organisten en koordirigenten (choirmaster) van Engeland. Hij schreef alleen muziek voor de Engelse kerk. Zijn composities zijn allemaal geschreven voor koor en orgel, geheel in de engelse koor traditie, waar onder andere het Lead me Lord één van zijn bekenste is.Op het programma één van zijn grote anthems, met als basis de tekst uit 1 Petrus 3, wat tevens hoort bij deze zondag van de barmhartigheid. Link christelijkeconcertagenda

TEKST(EN)

De teksten op het oecumenisch leesrooster zijn Exodus 24:12-18, Psalm 33:12-­22, Brief aan de Filippenzen 3:7‐14, Matteüs 17:1‐9. Dat las ik op 20maart11, zonder de brief aan de Filippenzen. 

 

Op het alternatief leesrooster Jeremia 7:1-11 en lezen we verder in Matteüs 21:10-17. Beide keren klagen de profeten, Jeremia en Jezus (Math 21:11) de tempelgangers aan die niet zuiver van hart zijn en er een ''rovershol'' van maken. 

In Jeremia 7:9 Jullie stelen, moorden, plegen overspel en meineed, branden wierook voor Baäl en lopen achter andere goden aan, die jullie eerst niet kenden. 10 En toch durven jullie, terwijl jullie al die gruweldaden plegen, voor mij te verschijnen in deze tempel, het huis waaraan mijn naam verbonden is, met de gedachte: Ons kan niets gebeuren! 11 Denken jullie soms dat het huis dat mijn naam draagt een rovershol is? Ik zie wel degelijk wat jullie doen.

In Mattheus 21:12 Jezus ging de tempel binnen, hij joeg iedereen weg die daar iets kocht of verkocht, gooide de tafels van de geldwisselaars en de stoelen van de duivenverkopers omver 13 en riep hun toe: ‘Er staat geschreven: “Mijn huis moet een huis van gebed zijn,” maar jullie maken er een rovershol van!’

In Jeremia is inkeer mogelijk, het stukje begint met een waarschuwing: Beter je leven, dan mogen jullie in dit land blijven wonen. 4 Vertrouw niet op die bedrieglijke leus: “Dit is de tempel van de HEER! De tempel van de HEER! De tempel van de HEER!” 5 Als jullie je leven werkelijk beteren, als jullie elkaar rechtvaardig behandelen, 6 vreemdelingen, wezen en weduwen niet onderdrukken, in dit land geen onschuldig bloed vergieten en niet achter andere goden aanlopen, jullie onheil tegemoet, 7 dan mogen jullie hier blijven wonen, in dit land dat ik jullie voorouders gegeven heb. Zo is het altijd geweest, zo zal het dan altijd zijn.

Een heftige tekst, zeker als je hem leest met het huidige Jeruzalem en Israël in gedachten. In dat licht is het opvallend dat er geen evangelie tekst is toegevoegd waarin Jezus de mens(en) oproept tot inkeer ''hij vraagt de mens om zich vrij te maken van alle zonden, preoccupaties en beslommeringen die de weg tot het Rijk Gods versperren'' (Bron: RKK/Bekering) En vooral om (opnieuw) te geloven.

De leesroostercommissie kiest (echter) voor de volgende regels in Mattheus waarin Jezus blinden en verlamden geneest en zich laat toezingen door kinderen. Die regel "Door de mond van kinderen en zuigelingen hebt u zich een loflied laten zingen"?' is een aanhaling uit Psalm 8(:3) die als een Messias aankondigende psalm wordt opgevat. Waarschijnlijk door Jezus citaat en niet door de dreigende inhoud.

Psalm 8

1 Voor de koorleider. Op de wijs van De Gatitische. Een psalm van David. 2 HEER, onze Heer, hoe machtig is uw naam op heel de aarde. U die aan de hemel uw luister toont – 3 met de stemmen van kinderen en zuigelingen bouwt u een macht op tegen uw vijanden om hun wraak en verzet te breken. 4 Zie ik de hemel, het werk van uw vingers, de maan en de sterren door u daar bevestigd, 5 wat is dan de sterveling dat u aan hem denkt, het mensenkind dat u naar hem omziet?

Jeremia

Jeremia is het 24ste boek van het Oude Testament en vertelt het verhaal van een van de grote profeten: Jeremia. Geen blije profeet; zijn naam betekent de huilende en ons geeft ons werkwoord jeremiëren de betekenis jammerend klagen. Jeremia waarschuwde voor de verwoesting van Jeruzalem en de Babylonische ballingschap als gevolg van het wangedrag van de mensen.

Ook in ons stukje van deze week gaat het de zondigheid van mensen, met een smeekbede aan hen om hun leven te beteren en pas dan de tempel te bezoeken.

Kunst tip1: Jan Dismas Zelenka (1679 – 1745) ''Lamentatie voor Jeremia'' of Klaagliederen. Traditioneel wordt aangenomen dat Jeremia de auteur was, maar het boek zelf geeft daar geen informatie over.

01. Lamentation I for Maundy Thursday - bass 0:00
02. Lamentation II for Maundy Thursday - countertenor 14:15
03. Lamentation I for Good Friday - tenor 23:19
04. Lamentation II for Good Friday - bass 32:40
05. Lamentation I for Easter Eve - tenor 43:43
06. Lamentation II for Easter Eve - countertenor 56:39
Uitvoerenden: Bertrand Chuberre, bass-baritone; Jean-François Novelli, tenor; Gérard Lesne, countertenor. Live op 25th September 2004 in de Abbaye de Royaumont near Asnières-sur-Oise/France. Beeld Jeremiah door Donatello, gefotografeerd door Brogi and Gino, Fondazione Federico Zeri Link fe.fondazionezeri.unibo

Link: youtube

Kunst tip2: Jeremia treurend over de ondergang van (de tempel in) Jeruzalem (achter hem). Rembrandt van Rijn (1606-1669) Circa 1630, olieverf op paneel nu in het Rijksmuseum in Amsterdam. Link Jeremiah Lamenting

Jeremia 7:1-11

Straf voor Juda’s godsdienstige praktijken
1 De HEER richtte zich tot Jeremia: 2 ‘Ga in de tempelpoort staan en verkondig deze boodschap: Luister naar de woorden van de HEER, Judeeërs; luister, jullie die door deze poorten naar binnen gaan om de HEER te vereren. 3 Dit zegt de HEER van de hemelse machten, de God van Israël: Beter je leven, dan mogen jullie in dit land blijven wonen. 4 Vertrouw niet op die bedrieglijke leus: “Dit is de tempel van de HEER! De tempel van de HEER! De tempel van de HEER!” 5 Als jullie je leven werkelijk beteren, als jullie elkaar rechtvaardig behandelen, 6 vreemdelingen, wezen en weduwen niet onderdrukken, in dit land geen onschuldig bloed vergieten en niet achter andere goden aanlopen, jullie onheil tegemoet, 7 dan mogen jullie hier blijven wonen, in dit land dat ik jullie voorouders gegeven heb. Zo is het altijd geweest, zo zal het dan altijd zijn. 8 Maar jullie vertrouwen op die bedrieglijke leus, en dat zal je niet baten. 9 Jullie stelen, moorden, plegen overspel en meineed, branden wierook voor Baäl en lopen achter andere goden aan, die jullie eerst niet kenden. 10 En toch durven jullie, terwijl jullie al die gruweldaden plegen, voor mij te verschijnen in deze tempel, het huis waaraan mijn naam verbonden is, met de gedachte: Ons kan niets gebeuren! 11 Denken jullie soms dat het huis dat mijn naam draagt een rovershol is? Ik zie wel degelijk wat jullie doen – spreekt de HEER.

In de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst: NBV

Liever luisteren?

Roland Vonk uit Rotterdam, Radio-Rijnmond presentator op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel. Jeremia is het 24ste boek van het Nieuwe Testament.

Liever live?

Gereformeerd Vrijgemaakte Kerk Wezep, het Noorderlicht, Mariënrade, 1 Wezep. Tijd: 9.30 en 16uur, voorganger Ds. K.F. Dwarshuis. Link GKVWezep Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van ds Wim de Groot voor de Lichtkring, Gereformeerde Kerk (vrijgemaakt) in Nieuwerkerk aan den IJssel op 23 februari 2014. In een actuele serie preken over Jeremia over Jeremia 7:1-11 en 'recht doen' waarin het onrecht (doen of ervaren) in het persoonlijke wordt besproken. Link de-Lichtkring/Jeremia recht doen (pdf)

40dagentijdleesrooster van de Protestantse gemeente Wezep aan de hand van het (Alternatief) Leesrooster. Voor maandag 17 maart 14 Jeremia 7:1-11 Toen Jezus direct na de intocht het tempelplein schoonveegde, citeerde hij uit de profetieën van de profeet Jeremia: ‘Er staat geschreven: “Mijn huis moet een huis van gebed zijn” maar jullie maken er een rovershol van!’ (Matteüs 21: 13). Hoe klinkt dat, met de profetie van Jeremia erbij? Wat zegt het, dat Jezus juist dit aanhaalt. Link GKVWezep/40dagen2014 (pdf)

Op You Tube: In het Engels Rev. Gregory Barth van Our Redeemer Lutheran Church Winnetka, CA Old Testament Lesson: Jeremiah 7:1-11 en Sermon Text: Luke 21 (verwoesting van de tempel) Endurance With Assurance November 17, 2013. (25m44) Link youtube

MATTHEUS

Mattheus is het 1e boek van het Nieuwe Testament. Het is een van de vier evangelies met de verhalen over het leven en sterven van Jezus. In de evangelies komen verhalen soms meerdere malen voor, soms identiek soms een beetje anders. We lezen verder na vorige week dus (al) over de intocht in Jeruzalem op Palmpasen, de zondag voor Pasen.

Het is het bekende verhaal van Jezus die de handelaren uit de tempel jaagt omdat het een huis van gebed is/moet zijn en er geneest, (s)preekt en zich laat toezingen. Dit verhaal komt ook voor bij Marcus 11:15-19 (identiek), Lucas 19:45-48 (samenvatting) en Johannes 2:13-17 (1e stuk). Zie ook de preek.

Kunst tip: De tempelreiniging door Doménikos Theotokópoulosof El Greco, de Griek (1541–1614) Uit 1570 op Beeldmeditaties. Met een beeldmeditatie(tekst om te beluisteren) of te lezen. Link Beeldmeditaties/tempelreiniging

Matteüs 21:10-17

10 Toen hij Jeruzalem binnenging, raakte de hele stad in rep en roer. ‘Wie is die man?’ wilde men weten. 11 Uit de menigte werd geantwoord: ‘Dat is Jezus, de profeet uit Nazaret in Galilea.’ 12 Jezus ging de tempel binnen, hij joeg iedereen weg die daar iets kocht of verkocht, gooide de tafels van de geldwisselaars en de stoelen van de duivenverkopers omver 13 en riep hun toe: ‘Er staat geschreven: “Mijn huis moet een huis van gebed zijn,” maar jullie maken er een rovershol van!’

14 Toen kwamen er in de tempel blinden en verlamden naar hem toe, en hij genas hen. 15 De hogepriesters en de schriftgeleerden zagen welke wonderen hij verrichtte en hoorden de kinderen in de tempel ‘Hosanna voor de Zoon van David!’ roepen, en ze waren hoogst verontwaardigd. 16 Ze gingen hem vragen: ‘Hoort u wat ze zeggen?’ En Jezus antwoordde hun: ‘Jazeker! Hebt u dan nooit gelezen: “Door de mond van kinderen en zuigelingen hebt u zich een loflied laten zingen”?’ 17 Zo liet hij hen staan, en hij ging de stad uit, naar Betanië, waar hij de nacht doorbracht.

In de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst NBV

Liever luisteren?

Els Wouters uit Tilburg op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel

Mattheus is het 1e boek van het Nieuwe Testament.

Liever live?

Domkerk, Domplein, Utrecht. Tijd: 10.30uur, voorganger ds J. H. Uytenbogaardt. Tweede zondag van de Veertig dagen Profetenlezing Jeremia 7:1–11, Evangelielezing Mattheus 21:10–17 Link Domkerk. Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van Martijn Piet voor de Levend Evangelie Gemeente op 24juli11 over Tempelreiniging volgens Lezen: Johannes 2:13-17 en Marcus 11:15-17. Twee tempels ontmoeten elkaar. Zegt de één tegen de ander: "Het lijkt bij jou wel een rovershol". Deze preek gaat over de tempelreiniging. Jezus staat niet toe dat het huis van Zijn vader - dat een huis van gebed zou moeten zijn - door toedoen van op zichzelf gerichte mensen verandert in een rovershol. Paulus vraag zich in de eerste Korinthiërs bief hardop af of christen eigenlijk wel beseffen, dat sinds de Pinksterdag God met zijn geest woning heeft gemaakt in een ieder die gelooft. Bewijzen we God eer met ons lichaam? Wellicht is het tijd voor een tempelreiniging. Link leg of leg/Tempelreiniging (pdf)

40dagentijdleesrooster van de Protestantse gemeente Wezep aan de hand van het (Alternatief) Leesrooster. Voor zondag 16 maart – 2de zondag van de Veertig dagen – Matteüs 21:10-17 Het tafereel is versprongen. Tot dit moment riepen de omstanders: ‘Hosanna, voor de Zoon van David! Gezegend hij die komt in de naam van de Heer’. Maar nu de stoet in Jeruzalem is aangekomen, wordt het onrustiger, ieder is in rep en roer. Wie is dit, vraagt men zich af . Ook het antwoord is terughoudender: een profeet; over een koning wordt niet meer gesproken. De profeet veegt vervolgens het tempelplein leeg en geneest aansluitend blinden en verlamden. Dank klinkt een echo van de intocht; kinderen zeggen de waarheid en roepen uit ‘ Hosanna voor de Zoon van David’

Op You Tube: Uit een Jezus film de scene van de tempelreiniging. Volgens mij de 1999 Jezus film met Jeremy Sisto als Jezus. Regisseur Roger Young, schrijver Suzette Couture (3m22) Link youtube

GEBED

Vast onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het (gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze Vader' Het gebed dat Jezus heeft geleerd in Mattheus 6:9-13. Deze keer kies ik voor het ''inkeervers'' van Gerbrand Adriaensz. Bredero of Breero (1585-1618) de "Amstelredammer'''. Ook toen al vol verleidingen.

GEESTIGH-LIEDT.

Stem: Ick schou de Wereld an.

Wat dat de wereld is,
Dat weet ick al te wis
(God betert) door ’t versoecken:
Want ick heb daer verkeert

En meer van haer geleerd
Als vande beste boecken.

Want of ick schoon al las
Het geen soo kunstigh was

Als Goddelijck geschreven,
Ten gingh ter ziel noch sin
Soo nyver my niet in
Als ’t eygen selfs beleven.

Nu heb ick ’t al versocht:
Soo dool, als onbedocht,
Soo rauw als onberaden.
Och Godt! ick heb te blind
En al te seer bemind
De dingen die my schaden.

Een hooft vol wind en wijn,
Een hart vol suchts en pijn,
Een lichaem gants vol qualen
Heeft Venus en de kroes,
Of selfs die leyde droes,
My dickwils doen behalen

Och! een bedroeft gemoet
En een hert seer verwoet
Van duysent na berouwen
Van overdaet en lust,
Met een ziel ongerust
Heb ick in ’t lest behouwen.

Hoe strengh breeckt my dit op:
Myn kruijfde krulde kop
Die brenght mijn voor de jaren,
In mijn tijds Lenten voort,
Op ’t swart en ’t swetigh swoort
Veel grijse graeuwe hayren.

Wanneer een ander leyt
Gestreckt en uytgespreyt
En rust met lijf en leden:
Dan plaeght my aldermeest
De quellingh van mijn Geest
Met beulsche wredicheden.

Dan dringht my door de huyt
Het bange water uyt,
Door kommerlijcke sorgen,
Dies my het herte barst
En wenscht alsoo gheparst
Den ongeboren morgen.

En nimmer ick den dagh
Alsoo geluckich sagh,
Dat sy my vol verblyden:
Voorwaer ’t heb uur noch tijd,
Of ellick heeft syn strijd,Sijn lief, zijn leed, zijn lyden.

Al ’t gene dat de Lie’n
Ter Wereld mogen sien
Of immermeer verwerven,
En wensch ick niet soo seer
Als saligh inden Heer
Te leven en te sterven.

Bron: cf.hum.uva/bredero

Voorgedragen door uploader 'Metrisch'? Soms staan er wel uitvoerenden bij, hier niet. Een schatkamer van Nederlandstalige poëzie (2m36) Op youtube

VOLGENDE WEEK

23 maart 2014, 3e van de 40dagen of Oculi (ogen)

Exodus 17:1-7

Psalm 95

1 Korintiërs 10:1‐13

Johannes 4:5-26(42)

Dat las ik op 27maart11, 3e-van-de-40-dagen-Oculi

Op het Alternatief Leesrooster staat Psalm 118:13-23 en we lezen verder in Matteüs 21:33‐46 (gelijkenis van de wijngaard).

Contact: Reactie en opmerkingen graag naar

watlezenwedezeweek @ yahoo.com