9 maart 2014, 1e van de 40dagen Invocabit

Welkom bij Wat lezen we deze week!

Hier vind je elke week de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun kerkgangers horen elke week hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de dominee/priester.

Op belangrijke (feest)dagen worden uiteraard de vaste, bijbehorende Bijbelteksten gelezen, met kerst lezen we een van de versies van de geboorte van Jezus, met Pasen over de wederopstanding en met Pinksteren over de uitstorting van de Heilige Geest. Het rooster wordt gemaakt voor 3 jaar, A, B en C en om te voorkomen de kerken om de 3 jaar hetzelfde lezen wordt ook een alternatief leesrooster gemaakt

PERIODE

9 maart 2014, is de de zondag van de 40dagentijd of Vasten, zoals Katholieke de 7 weken voor Pasen en de Opstanding noemen. NB het zijn 46 dagen, maar de zondagen tellen niet mee. Het zijn weken van inkeer en bezinning, in de kerken zijn de voorgangers van de vieringen (deels) gehuld in het paars, als teken van inkeer boete en rouw.

In kerken wordt soms een verbeelding gemaakt van de 40dagentijd, of voor elke zondag apart net zoals de liturgische bloemschikkingen. 

 

Of er hangt (ook) een Hongerdoek. Dat is een thematische verbeelding voor de 40dagentijd gemaakt door de kerken. De Duitse hulporganisatie blies het Middeleeuwse gebruik 30 jaar geleden nieuw leven is en biedt elke 2 jaar een doek aan, meestal gemaakt door een kunstenaar/ares uit de derde wereld. 

Op DeBijbelin1000seconden/HONGERDOEK uitleg en voorbeelden van de opbouw van de verbeeldingen op een Hongerdoek. Vaak de wereld, mensen verbindt en God en Jezus centraal stelt. Soms verbeeldt het ook de verhalen die voor die 40dagentijd zijn gekozen.

40dagen vasten?

Katholieken vasten, maar niet zo stringent als moslims, eerder zoals de Protestanten die zich matigen. Dat vasten of matigen kan door bijvoorbeeld geen alcohol te drinken, niet te roken of snoepen, vleesloos of sober te eten of geen televisie te kijken.

Elke zondag heeft zijn eigen naam, deze week is het Invocabit, Latijn voor 'Roept hij Mij aan'. Het verwijst naar vers 15 van psalm 91 en het openingslied of introïtus op deze zondag. "Invocabit me et exaudiam eum cum ipso ero in tribulatione eruam
eum et glorificabo longitudine dierum implebo illum et ostendam ei
salutare meum".
"Roept hij Mij aan, dan antwoord Ik, is hij in angst en vreze,
dan kom Ik nog dat ogenblik om hem nabij te wezen."

Op You Tube: Het Introïtus "Invocábit me" door de schola van het Monastery of the Holy Cross in Chicago, USA. (9m17 ) met een gebed en toelichting in het Engels. Link youtube

Of op 24feb13 Een Gregoriaanse Introïtus door het Koor van St. Ignatius van Antiochië, Episcopale kerk in New York (City), VS. Douglas Keilitz op het orgel en koormeester. (3m30).

Of op 26feb12 ''Invocabit Me'' Concerto Chiesa di San Bevignate, Dirigent Franco Radicchia (Perugia, Italie) op 21Maart2009 (3m06)

Of op 13maart11, Invocabit op Introïtus - Invocabit me, met de tekst in het Duits. Choralschola Claustroneoburgensis. Cantorei Klosterneuburg (Priorij)
een Augustijns RK klooster in Klosterneuburg op de Leopoldsberg
aan de Donau, vlakbij Wenen in Oostenrijk. Gesticht in 1114 (2m39).

Er is geen Bach cantate voor deze zondag in de Stille tijd, de andere (Protestantse) naam voor de 40dagentijd. In leipzig waar Bach werkte noemde men het de gesloten tijd, Tempus Clausum (Latijn).

Concert tips

Desalniettemin wordt er flink gezongen, met een landelijke tournee van Jos van Veldhoven en de Nederlandse Bachvereniging van 12 tot 16maart.

Vrij7mrt14 om17uur in de Lutherse Kerk, Lutherse Burgwal 7-9, Den Haag. ''Widerstehe doch der Sünde'' (BWV 54). Uitgevoerd door Peter Kooij en het Koninklijk Bach Ensemble Conservatorium Link Bach op Vrijdag

Za8mrt14 om 16.30uur in/voor de Grote Kerk, Brink (Openluchtconcert) Hilversum. ''Jesus nahm zu sich die Zwölfe'' (BWV 22) Uitgevoerd door Cees van der Poel en het Kamerkoor Akkoord Link Cantate op de Brink

Zo9mrt14 om 19.30uur in de Petruskerk, Schependomlaan 85, Nijmegen. ''Wer nur den lieben Gott lässt walten'' (BWV 93) Uitgevoerd door Wouter van Haaften en het koor en orkest van de Nijmeegse Bachcantates. Link Nijmeegse Bachcantates

Zo9mrt14 om19uur in de Grote of Barbarakerk, Kerkstraat 4, Culemborg. “Herr Jesu Christ, wahr' Mensch und Gott'' (BWV 127) Uitgevoerd door Marijn Slappendel en de Barbaracantorij & Concerto da Fusignano Link Barbaracantorij

Zo9mrt14 om 10uur in de Grote kerk, Driebergen. ''Gottes Zeit ist die allerbeste Zeit'' (Actus Tragicus BWV 106). Uitgevoerd doorMargo van Biezen en het Vocaal Ensemble Octagon + instrumentalisten Link Protestantse Kerk Driebergen

Zo9mrt14 om 19uur in de Pieterskerk, Pieterskerkhof, Leiden.''Christ unser Herr zum Jordan kam” (BWV 7) Uitgevoerd door Wouter Verhage en het Leids Cantate Consort. Link Stichting Ca ntate Leiden

Toernee Jos van Veldhoven en de Nederlandse Bachvereniging ''Wir danken dir, Gott, wir danken dir'' (BWV 29), ''Gott, man lobet dich in der Stille'' (BWV 120) en 2 Motenten: ''Sei Lob und Preis mit Ehren'' (BWV 231) en ''Ich lasse dich nicht'' (BWV 232).
12maart14 om 20.15uur in de Catharina Kerk,Stratumseind 2, Eindhoven.
13maart14 om 16 en 20 uur in de Geertekerk, Geertebolwerk, Utrecht.
14maart14 om 20.15uur in de Grote Kerk, Kerkplein, Naarden.
15maart14 om 14uur in de Martinikerk, Martinikerkhof, Groningen.
16maart14 om 15uur in het Muziekgebouw aan het IJ, (bij CS) Amsterdam.

TEKST(EN)

Op zondag is het de 1e van de 40dagen of de vasten en staan op het leesrooster: Genesis 2:15-3:9, Psalm 51 [Psalm 32], Romeinen 5:12-21 en Matteüs 4:1-11. Dat las ik 13maart11: Invocabit (zonder de Romeinen).

Maar op het alternatief leesrooster staan deze week weer 2 korte teksten: Psalm 118:24-29 en al Matteüs 21:6-9 (al) met de intocht in Jeruzalem. Er is wel een mooi verband tussen de psalmregels en de Mattheus regels namelijk:

Psalm 118:26 Gezegend wie komt met de naam van de HEER....27 Vier feest en ga met groene twijgen' en in Mattheus 21:8 Vanuit de menigte spreidden velen hun mantels op de weg uit, anderen braken twijgen van de bomen en spreidden die uit op de weg. 9 De talloze mensen die voor hem uit liepen en achter hem aan kwamen, riepen luidkeels: ‘Hosanna voor de Zoon van David! Gezegend hij die komt in de naam van de Heer. Hosanna in de hemel!’

Het alternatief leesrooster kiest dus voor een soort aankondiging, annunciatie van de intocht in Jeruzalem die met palmapsen op de 6e zondag wordt gevierd.

PSALM

Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament en bevat 150 liederen en gedichten. We lezen deze week psalm 118:24-29. In het Latijn heet de psalm Confitemini Domino naar de eerste regel 'Loof de Heer'.

Het is de favoriete psalm van de kerkdiensten, zondagochtend op RTL5 ''the Hour of Power'', positief, kapitalistisch, maar niet altijd commercieel succesvol Amerikaans Protestantisme.

Kunst tip: naar r27b en de link met Mattheus: een ikoon van Toos Zegers-Koenders voor Palmpasen. Link Ikonenatelier/intocht van Christus in Jeruzalem Zie ook de video voor een muziek kunst tip.

PSALM 118

24 Dit is de dag die de HEER heeft gemaakt,
laten wij juichen en ons verheugen.
25 HEER, geef ons de overwinning,
HEER, geef ons voorspoed.

26 Gezegend wie komt met de naam van de HEER.
Wij zegenen u vanuit het huis van de HEER.
27 De HEER is God, hij heeft ons licht gebracht.
Vier feest en ga met groene twijgen

tot aan de horens van het altaar.
28 U bent mijn God, u zal ik loven,
hoog zal ik u prijzen, mijn God.

29 Loof de HEER, want hij is goed,
eeuwig duurt zijn trouw.

In de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst: NBV

Liever luisteren?

Albert Koevoet uit Rotterdam op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament.

Liever live?

Protestantse Gemeente Boles, Bolnes. De gemeente maakte een handreiking voor de 40dagentijd aan de hand van de teksten van het (alternatief) leesrooster: PGBolnes/Project-Veertigdagentijd2014 (pdf) Tijd: 9.30uur, voorganger Ds. Chr. Bartelink-van der Dool uit Ridderkerk. Leesrooster psalm 118:24-29 en Mattheus 21:6-9. Link PGBolnes en PGBolnes/Orde-van-dienst-zondag-9-maart14 (pdf) Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van ds A/M. De Hullu voor de GKV Apeldoorn Zuid op 29 november 2009, 2e Advent zondag over Psalm 118 Gezegend hij die komt psalm 118:26 Uit de preek: Heel Psalm 118 is een loflied voor de Here Jezus, maar speciaal vers 26. Waarom juist dit vers? Gezegend wie komt in de naam van de HEER. Wij zegenen u vanuit het huis van de HEER. Of je kunt ook, zoals in de nieuwe Bijbelvertaling zeggen: gezegend wie komt mét de naam van de HEER. … Je krijgt eerder de indruk dat het over een legeraanvoerder of een koning gaat die een zware strijd heeft gevoerd. Hij is de ik-figuur uit vers 5-21 ‘In mijn nood heb ik geroepen ‘HEER’! Hij is sterker dan de mensen. Ze sloten mij in, mijn vijanden, als een zwerm bijen. Maar God maakte mij sterker, hij gaf de overwinning. Bijna was ik gestorven, maar de HEER heeft me gered. Nu wil ik de tempelpoort binnengaan.’ En dan klinkt het antwoord vanuit de tempel: ‘Kom binnen! Gezegend die komt in de naam van de HEER!’ Het is de koning die zo wordt toegejuicht en ingehaald. Link GKVApeldoornzuid/Gezegend-hij-die-komt-psalm-118:26

Op You Tube: Veelstemmig Paasmotet "Hæc dies" van de Franse componist Jacquet of Mantua (1483-1559). Uitgevoerd door Het Notre Dame Choir (NYC) Hæc dies quam fecit Dominus; [This is the day which the Lord has made:]exsultemus, et lætemur in ea. [let us be glad and rejoice in it.]
—chant verse— 

 Confitemini Domino, quoniam bonus, [Give thanks to the Lord, for he is good;]quoniam in sæculum misericordia ejus. [for his steadfast love endures forever!] Psalm 118:24-29. (9m32) Link youtube

MATTHEUS

Mattheus is het 1e boek van het Nieuwe Testament. Het is een van de vier evangelies met de verhalen over het leven en sterven van Jezus. In de evangelies komen verhalen soms meerdere malen voor, soms identiek soms een beetje anders. Het verhaal van de intocht in Jeruzalem komt in alle evangelies voor: Marcus 11:1-11, Lucas 19:28-38 en Johannes 12:12-19. Het verhaal van het ezeltje staat ook in Marcus 11:1-9 en Lucas 19:28-36 en in Johannes met een verwijzing naar het Oude Testament. 14 Jezus zag een ezel staan en ging erop zitten, zoals geschreven staat: 15 ‘Vrees niet, Sion, je koning is in aantocht, en hij zit op een ezelsveulen.’ Dat staat in Zacharia 9:9 'Nederig komt hij aanrijden op een ezel, op een hengstveulen, het jong van een ezelin'. Johannes vervolgt 12:16 Zijn leerlingen begrepen dit aanvankelijk niet, maar later, toen Jezus tot majesteit verheven was, herinnerden ze zich dat dit over hem geschreven stond, en dat het zo ook gebeurd was.

Kennis tip: Er is een legende dat ezeltjes een kruis op hun rug hebben als aandenken aan het ezeltje dat Jezus Jeruzalem binnendroeg en bij hem bleef tot de kruisiging. Het kruis op de schouderbladen van een ezel is de schaduw van het kruis. Link Quartermoonranch/carolynsarticlesandstories

Kennis tip2: Ezels zijn eenhoevig en verboden (te eten) voor Joden. Maar het enige dier in de Bijbel dat kan praten is een ezel. In Numeri 22:30 sprak de ezelin van Bileam ‘Wat heb ik u gedaan, dat gij mij nu driemaal geslagen hebt?” Balak, de koning der Moabieten, had Bileam gevraagd de Joden (uit Egypte) te vervloeken. Bileam ging met de koning mee op zijn ezelin. De ezelin zag de engel der Here met uitgetrokken zwaard en week uit de weg, tot driemaal toe. Bileam sloeg het beest met een stok. Toen sprak de ezelin. Link Volkoomen/ezel/onager

Matteüs  21: 1-17
(Intocht in Jeruzalem)
(1 Toen ze Jeruzalem naderden en bij Betfage op de Olijfberg kwamen, stuurde Jezus er twee leerlingen op uit. 2 Zijn opdracht luidde: ‘Ga naar het dorp dat daar ligt. Vrijwel direct zullen jullie er een ezelin zien, die daar vastgebonden staat met haar veulen. Maak de dieren los en breng ze bij me. 3 En als iemand jullie iets vraagt, antwoord dan: “De Heer heeft ze nodig.” Dan zal men ze meteen meegeven.’ 4 Dit is gebeurd opdat in vervulling zou gaan wat gezegd is door de profeet: 5 ‘Zeg tegen Sion: “Kijk, je koning is in aantocht, hij is zachtmoedig en rijdt op een ezelin en op een veulen, het jong van een lastdier.”’)

6 De leerlingen gingen op weg en deden wat Jezus hun had opgedragen. 7 Ze brachten de ezelin en het veulen mee, legden er mantels op en lieten Jezus daarop plaatsnemen. 8 Vanuit de menigte spreidden velen hun mantels op de weg uit, anderen braken twijgen van de bomen en spreidden die uit op de weg. 9 De talloze mensen die voor hem uit liepen en achter hem aan kwamen, riepen luidkeels: ‘Hosanna voor de Zoon van David! Gezegend hij die komt in de naam van de Heer. Hosanna in de hemel!’

In de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst: NBV

Liever luisteren?

Els Wouters uit Tilburg op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel

Mattheus is het 1e boek van het Nieuwe Testament.

Liever live?

Protestantse Kerk Hoogeveen, Oosterkerk Leeuweriklaan 35, Hoogeveen. Routekaart Tijd: 9.30uur, voorganger ds. Jan Ros 9 maart is de eerste zondag van de veertigdagentijd. Meestal is dan het thema de verzoeking van Jezus in de woestijn. We volgen met de kinderen van de nevendienst en de jongeren van de tienerkerk dit jaar echter een alternatief leesrooster. Het overkoepelende thema van dit project heet ‘Zoek de stilte’. De lezingen voor deze zondag zijn Psalm 118, 24-29 en Matteüs 21, 6-9.Link Oosterkerk.PKNHoogeveen

Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van Ds. T. Koster voor de Gereformeerde Kerk te Ouddorp over 'De Koning op een ezel? (Mattheüs 21:1-11) Link Kerken.com

Op You Tube: Animatie van een zingende ezel, na de wederopstanding van Jezus Donkey Ollie is happy after Jesus reassures him that Jesus has come back from the dead and that death has had no power over him. Ollie sings a song of praise and adoration to Jesus about how Jesus is the one who laid down His life so that Donkey Ollie might go on! (2m52). Link youtube

Al zijn avonturen op youtube (2uur 26min)

NB Ik vind het een beetje griezelig dat het ezeltje wit en zichtbaar anders is, maar witte ezels komen wel voor. Op Sardinië in het Asinara Park (endemisch volgens Wikipedia) en in Oostenrijk Hongarije in het NationaalPark Neusiedler in Seewindler. Ik kwam er een keer een tegen hier om de hoek, heel mooi en bijzonder om te zien.

GEBED

Vast onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het (gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze Vader' Het gebed dat Jezus heeft geleerd in Mattheus 6:9-13. Deze keer kies ik voor een 7 wensen gebed:

1. Onze Vader liefde wees door ons nabij.

2. Doordring ons bestaan.

3. Breng rust in ons gemoed zoals in ons wezen.

4. Bemoedig ons dagelijks.

5. Gun ons het goede zoals ook wij anderen het goede gunnen.

6. Behoed ons voor verblinding.

7. Verlos ons van verstarring.

Want ons hart komt tot rust als het rust in U. 

Bron: Degeestalsgids

VOLGENDE WEEK

16 maart 2014, 2e van de 40dagentijd of Reminiscere

Exodus 24:12-18

Psalm 33:12-­22

Brief aan de Filippenzen 3:7‐14

Matteüs 17:1‐9

Dat las ik op 20maart11 zonder Filippenzen.

Op het alternatief leesrooster Jeremia 7:1-11 en we lezen verder in Matteüs 21:10-17

Contact: Reactie en opmerkingen graag naar

watlezenwedezeweek @ yahoo.com