17 mei 2015, 7e van Pasen, Exaudi of Wezenzondag

Welkom bij Wat lezen we deze week!

Hier vind je elke week de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun kerkgangers horen elke week hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de dominee/priester.

Op belangrijke (feest)dagen worden uiteraard de vaste, bijbehorende Bijbelteksten gelezen, met kerst lezen we een van de versies van de geboorte van Jezus, met Pasen over de wederopstanding en met Pinksteren over de uitstorting van de Heilige Geest. Het rooster wordt gemaakt voor een paar jaar, en om te voorkomen dat kerken om de paar jaar hetzelfde lezen wordt ook een alternatief leesrooster gemaakt. Omdat ik al een cyclus heb meegelezen, lees ik nu uit het Alternatief leesrooster (als dat er is)

PERIODE

17 mei 2015 is het 7e zondag van Pasen. De zondag heet 'Exaudi' van exaudivit: Latijn voor hij (ver)hoorde naar psalm 3:5 (of psalm 27:7)

5 Roep ik tot de HEER om hulp, hij antwoordt mij vanaf zijn heilige berg. (Nieuwe Bijbelvertaling)
5 Voce mea ad Dominum clamavi ; et exaudivit me de monte sancto suo (Vulgaat 4e 5e Eeuwse bijbel in het Latijn).

De zondag wordt ook Wezenzondag genoemd omdat deze tussen Hemelvaartsdag en Pinksteren ligt. De naam is ontstaan doordat men in de liturgie op de veertigste dag na Pasen gedenkt en viert dat Jezus naar de hemel gegaan is. Op de vijftigste dag viert men Pinksteren waarmee men de uitstorting van de Heilige Geest gedenkt. Centrale tekst uit de bijbel is Johannes 14 vers 18: Ik laat jullie niet als wezen achter, ik kom bij jullie terug. Deze zondag ligt tussen het vertrek en de komst en vandaar de naam Wezenzondag. Bron: Wikipedia.

De Bach cantaten voor deze zondag zijn "Sie werden euch in den Bann tun" (BWV 44) en ook "Sie werden euch in den Bann tun" 2 (BWV 183). De cantates horen bij Johannes 15: 26-16:4 met de Afscheidsrede van Jezus bij het laatste avondmaal.

Op You Tube: Johann Sebastian Bach 'Sie werden euch in den Bann tun' (BWV 44) uitgevoerd door Collegium Vocale onder leiding van
Philippe Herreweghe. Solisten: Barbara Schlick, sopraan; Catherine Patriasz, alt (countertenor); Christoph Pregardien, tenor. Peter Kooy, bas.

Duet Tenor en Bas: Sie werden euch in den Bann tun
Koor: Es kömmt aber die Zeit
Aria Alt: Christen müssen auf der Erden Christi wahre Jünger sein
Koraal Tenor: Ach Gott, wie manches Herzeleid
Recitatief Bas: Es sucht der Antichrist
Aria Soprano: Es ist und bleibt der Christen Trost
Koraal: So sei nun, Seele, deine.

(17m53) Link youtube

Of op 1juni2014 naar J.S. Bach (1685-1750) Arrangement van Mike Magatagan van de 4e aria van "Sie werden euch in den Bann tun" 2 (BWV 183) voor Engelse Hoorn, Hobo en strijkers (2 Violen, Altviool en Cello). Met uitgebreide toelichting ook door de arrangeur. (4m05)

Of op 12mei2013 naar J.S. Bach (1685-1750) "Sie werden euch in den Bann tun" (BWV 44) Nikolaus Harnoncourt en het Concentus Musicus Wien in de Bach cyclus the sacred works met Gustav Leonhardt in hun (17m30)

Kijk op 20mei12 naar J.S. Bach (1685-1750) 'Sie werden euch in den Bann tun' (BWV 183) (16m30) met de complete tekst die hoort bij Johannes 16. Uitvoerenden zijn Sir J.E. Gardiner en het Monteverdi Choir (16m32).

Of kijk op dit blog op 5juni2011 naar JS Bach BWV 44 "Sie werden euch in den Bann tun" deel 1 en 2 door het Belfast Bach Consort at St Thomas' (Ierland) op May 15, 2011. (5m11)

Concert

zo17mei15 om 11.30uut in de Koogerkerk, Koog 30 in Zuid-Scharwoude. JS Bach "Sie werden euch in den Bann tun" (BWV 44), uitgevoerd door Gerard Leegwater en het Collegium Vocale Camerata. Link Kooger Kerk

TEKST(EN)

Op het Oecumenisch leesrooster staan: Exodus 19:1-11, Psalm 68:1-14 (Psalm 1), 1 Johannes 5:9-15 en Johannes 17:14-26. Dat las ik op 20mei12, Exaudi.

Op het alternatief leesrooster staan Hooglied 5:9-6:3, Psalm 148 en 1 Johannes 5:9-15. Dat lees ik.

We lezen dus weer uit het Hooglied, maar gaan een stukje terug en vooruit in de 1e brief van Johannes. Door het Hooglied 6:r2 waarin het meisje haar lief in de tuin bezingt wordt de link gelegd met het Johannes evangelie waarin Maria zoekt naar Jezus. Zie hiervoor de Kunst tip (en bezoek de expo in de Domkerk tot 26 mei). De psalm is een lofpsalm en de 1 Johannes tekst gaat over echt leven door te geloven en het eeuwige leven.

HOOGLIEDHet Hooglied is het 22e boek van het Oude Testament, het is het 'Lied der Liederen', het mooiste lied en in de Joodse bijbel hoort het bij de Feestrollen. In het Engels wordt het the Song of Solomon (Salomo) genoemd. Vermoed wordt dat het (vele) liefdesliederen zijn die op bruiloften werden gezongen. Het zijn dialogen tussen 'hij' en 'zij', de 'meisjes' en 'broers'.

Wij lezen Hooglied 5:9-6:3 en in de laatste regels staat regels die mooi passen bij Wezenzondag, de zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren. 

 

r1 Waar is je lief naartoe gegaan, mooiste van alle vrouwen, waar is je lief naartoe gegaan? Laten we hem samen zoeken. Zij 2 Mijn lief is naar zijn tuin gegaan, naar zijn balsemtuin beneden. Daar wil hij weiden, daar wil hij lelies plukken. 3 Ik ben van mijn lief, en mijn lief is van mij. Hij weidt tussen de lelies.

Kunst tip: in de Domkerk, Domplein in Utrecht is nog even tot 26 mei 2015 een tentoonstelling rond het Hooglied: 'Vroeg in de morgen'. Dagelijks van 11-17. Het zijn de oorspronkelijke illustraties voor een bijzondere uitgave van het Hooglied (2004) van de Israëlische kunstenares Lika Tov. Er zijn ook voorbeelden te zien van Christelijke kunstwerken, waarin elementen uit het Hooglied verbonden worden met Maria Magdalena en met Mariadevotie. Want het Hooglied wordt ook geïnterpreteerd wordt als een “Paashymne … , bruiloftslied …., lied van Maria Magdalena ….., lied van de verliefde Kerk ….., lied voor vandaag ….., lied over de eeuwige liefde” (pater Rufíno Maria Grández ofmcap). …

De interpretatie, combinatie van (Beloken) Pasen en Hooglied is ontstaan door het evangelie van Johannes waarin Maria Magdalena het lege graf ontdekt en tegen de engelen zegt “Ze hebben mijn Heer weggehaald en ik weet niet waar ze hem naar toe hebben gebracht” en Jezus -die ze niet herkent- vraagt “Als u hem hebt weggehaald, vertel mij dan waar u hem hebt neergelegd, dan kan ik hem meenemen”.  In het Hooglied 3:1-4 stat 's Nachts in mijn slaap zoek ik mijn lief. Ik zoek hem maar ik vind hem niet. ….. De wachters vinden mij op hun ronde door de stad. ‘Hebben jullie mijn lief ook gezien?’.

Hierdoor wordt een parallel gezien tussen het zoeken en vinden van de geliefde in het Hooglied en de ontmoeting van Maria Magdalena en Jezus in de graftuin. Hooglied 6:2 “Mijn lief is naar zijn tuin gegaan, naar zijn balsemtuin beneden”. Bron: Domkerk/exposities Link Domkerk/Hooglied

Hooglied 5:9-6:3
uit het Hooglied, van Salomo

De Meisjes

9 Wat heeft jouw lief meer dan een ander,
mooiste van alle vrouwen?
Wat heeft jouw lief meer dan een ander,
dat je ons dit zo bezweert? 

Zij
10 Mijn lief glanst en schittert,
hij steekt boven duizenden uit.
11 Zijn hoofd is van goud, het zuiverste goud,
zijn lokken zijn als dadeltrossen, ravenzwart.
12 Zijn ogen zijn als duiven
bij een stromende beek,
die baden in water,
die gedompeld zijn in melk.
13 Zijn wangen zijn als balsemtuinen,
die overheerlijk geuren.
Zijn lippen zijn als lelies,
die druipen van vloeiende mirre.
14 Zijn armen zijn als staven van goud,
met turkoois bezet.
Zijn buik is als een schijf van ivoor,
versierd met saffier.
15 Zijn benen zijn als zuilen van albast,
op voetstukken van zuiver goud.
Zijn gestalte is zo fier als een ceder van de Libanon.
16 Zijn mond is zoet,
aan hem is alles begeerlijk.
Dit is mijn lief, dit is mijn vriend,
meisjes van Jeruzalem!

Hooglied 6

1 Waar is je lief naartoe gegaan,
mooiste van alle vrouwen,
waar is je lief naartoe gegaan?
Laten we hem samen zoeken. 

Zij
2 Mijn lief is naar zijn tuin gegaan,
naar zijn balsemtuin beneden.
Daar wil hij weiden,
daar wil hij lelies plukken.
3 Ik ben van mijn lief,
en mijn lief is van mij.
Hij weidt tussen de lelies.

Link naar de tekst Jongerenbijbel/Hooglied/5 en Jongerenbijbel/Hooglied/6

Liever luisteren?

Hanny de Jong, Opbouwwerkster uit Dordrecht. Op voorleesbijbel of ga naar downloadbijbel Hooglied is het 22ste boek van het Oude Testament.

Liever live?

Domkerk Utrecht, Domplein, Utrecht. Tijd: 10.30 uur, voorganger ds NS de Jong-Dorland. Hooglied 5:9-6:3 en 1 Johannes, maar psalm 27. Ook Johannes 17:14-26. Link Domkerk/Erediensten

Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt. NB Deze regels van het Hoogleid staan ook op het Bijbelleesrooster van het Nederlands BijbelGenootschap.

Preek van J.C.Vaessen voor Gasselte op 9sept07 over Hooglied 6 de balsemtuin. … Mannen en vrouwen gaan elkaar om hun anderszijn waarderen, respecteren, liefhebben en verrijken. Andersdenkenden worden niet om zeep gebracht maar gehoord. De liefde van God gaat als een lieflijk suizende Christuskracht door de wereld, dwars door alle muren heen die mensen tussen elkaar optrekken en inspireert mensen tot fantastische avonturen en grootse ondernemingen, waar we allemaal wat aan hebben.... Link: jcvaessen/hooglied-6-de-balsemtuin

Op You Tube: Volgens dit filmpje op You Tube wordt de profeet Mohammed genoemd in het Hooglied 5:16 (2m07) Link: youtube

PSALM

Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament en bevat 150 liederen en gedichten. We lezen deze week psalm 148, een lofpsalm. In het Latijn heet de psalm Laudate Dominum, loof de Heer.

De psalm wordt vaak aan de Schepping gekoppeld Genesis 1, bijvoorbeeld door r4 r:4 loof hem, hoogste hemelen, water boven de hoge hemel. En Genesis 1:7 En zo gebeurde het. God maakte het gewelf en scheidde het water onder het gewelf van het water erboven. Ook aan de bijzondere positie van (het volk van) Israël en dat past dan weer bij de regels uit Johannes over het volk van God.

Kunst tip: Handgeschreven en verlucht regel 1-4 van Psalm 148 in het Engels. Posted by Jen Psalm 148:1-4 Link: AnAngelaDay

PSALM 148

1 Halleluja!

Loof de HEER, bewoners van de hemel,
loof hem daar in de hoogten,
2 loof hem, al zijn herauten,
loof hem, heel zijn engelenmacht.
3 Loof hem, zon en maan,
loof hem, heldere sterren,
4 loof hem, hoogste hemelen,
water boven de hoge hemel.

5 Laten zij loven de naam van de HEER:
op zijn bevel zijn zij geschapen,
6 hij gaf hun een plaats voor eeuwig en altijd,
hij stelde een wet die nooit zal vergaan.

7 Loof de HEER, bewoners van de aarde,
zeemonsters en oceanen,
8 vuur en hagel, sneeuw en rook,
stormwind die doet wat hij zegt.
9 Alle bergen en heuveltoppen,
hout dat vrucht draagt, alle ceders,
10 dieren van het veld en dieren in de wei,
alles wat kruipt en op vleugels gaat.
11 Koningen van de aarde en alle naties,vorsten en alle leiders van de aarde,
12 jonge mannen en jonge vrouwen,
oud en jong tezamen.

13 Laten zij loven de naam van de HEER,
alleen zijn naam is hoogverheven,
zijn luister gaat aarde en hemel te boven.
14 Hij verhoogt het aanzien van zijn volk,
de roem van al wie hem trouw zijn,
het volk van Israël, dat hem nabij is.

Halleluja!

Link naar de tekst: Jongerenbijbel/Psalm148

Liever luisteren?

Lenie Drost uit Strijen, Zorgteammanager op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel Psalmen is het 19e boek van het Nieuwe Testament.

Liever live?

Niet gevonden, kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van DS Kohlbrugge (1801-1875) over Psalm 148 r:11-12 anno in een boek met verzamelde preken. Link Theologienet.nl/Kohlbrugge Schriftverklaring Psalmen (pdf, 202 pag.)

Op You Tube: Het Mormon Tabernacle Choir zingt Gustav Holst's arrangement van 'Psalm 148' (5m35) Link youtube

en Sequentia (Benjamin Bagby, director) and Dialogos (Katarina Livljanić, director) zingen het Middeleeuwse "Laudate dominum de caelis" (Psalm 148) London.

Laudate dominum (psalmody "alleluiaticum") ''North of the Alps and even on the Iberian Peninsula, a curious ceremony was conserved: the alleluiaticum, in which the word 'alleluia' is sung as often as possible. This intense experience was placed just before the beginning of the penitential Lenten season (during which the 'alleluia' was not sung at all)." Bron: British Library, add. 30850, 11c (5m09) Link youtube

1 JOHANNES

1 Johannes is het 23ste boek van het Nieuwe Testament. Het is een tekst, geen echte brief, die wordt toegeschreven aan de apostel Johannes vanwege de overeenkomsten met de stijl van zijn evangelie. Omdat de tekst geen aanhef heeft, is niet zeker voor wie de boodschappen bedoeld waren. 

We slaan een stukje over en onze regels gaan over leven r12 Wie de Zoon heeft, heeft het leven en het Eeuwige leven. 13 Dit alles schrijf ik u omdat u moet weten dat u eeuwig leven hebt, u die gelooft in de naam van de Zoon van God.

1 Johannes 5:9-15

9 Als we het getuigenis van mensen aannemen, zullen we zeker het getuigenis van God aannemen, dat zoveel meer gezag heeft, want het is het getuigenis dat God over zijn Zoon gegeven heeft. 10 Wie in de Zoon van God gelooft, draagt het getuigenis in zich. Wie God niet gelooft, maakt hem tot leugenaar, omdat hij geen geloof hecht aan het getuigenis dat God over zijn Zoon gegeven heeft. 11 Dit getuigenis luidt: God heeft ons eeuwig leven geschonken en dat leven is in zijn Zoon. 12 Wie de Zoon heeft, heeft het leven. Wie de Zoon van God niet heeft, heeft het leven niet.

Laatste opmerkingen13 Dit alles schrijf ik u omdat u moet weten dat u eeuwig leven hebt, u die gelooft in de naam van de Zoon van God. 14 Wij kunnen ons vol vertrouwen tot God wenden, in de zekerheid dat hij naar ons luistert als we hem iets vragen dat in overeenstemming is met zijn wil. 15 En omdat we weten dat hij naar ons luistert, wat we hem ook vragen, weten we ook dat we alles al hebben gekregen wat we hem gevraagd hebben.

Link naar de tekst: Jongerenbijbel/1

Liever luisteren?

Wil Noordergraaf, uit Rotterdam, Leerkracht op voorleesbijbel1 en voorleesbijbel2. Of ga naar downloadbijbel I Johannes is het 23ste boek van het Nieuwe Testament.

Liever live?

Protestantse Gemeente Almelo, Grote Kerk Almelo, Kerkplein, Almelo. voorganger, ds. Joop Mol, Bathmen. Lezingen: Hooglied 5:9-6:3; 1 Johannes 5:9-15; Johannes 17:14-26. Lied van de week: 692. Link PGA Grotekerk.nl/kerkdiensten Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek, meer een beschouwing, over de Johannes brieven door Ger de Koning Rotsvast uitgeverij Daniel in Oude Sporen 1 Johannes 5, pag. 99-108. Link Oudesporen (pdf, 174 pag.)

Op You Tube: In het Engels een beschrijving van de eerste brief van Johannes met uitleg (25m) Op 5m45 begint regel 9 Link youtube

GEBED

Vast onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het (gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze Vader' Het gebed dat Jezus heeft geleerd in Mattheüs 6:9-13. Deze keer kies ik voor het gebed van JC Vaessen in zijn preek over het Hooglied 5:9-6:3 en de liefde

Lieve God,Dank U wel dat Uw liefde blijft bestaan, ook al treden wij Uw goede bedoelingen met gelaarsde voeten. Heer maak ons ervan bewust, dat U met Uw liefdevolle Geest wilt werken in de harten van mensen. Leer ons om dat wat wij van U kregen gewoon door te geven aan een ieder die ons pad kruist.

Help ons om met Uw liefde de kwaliteit van ons dagelijkse leven zo te vergroten, dat we met z’n allen weer nieuwe moed krijgen om aan nieuwe perspectieven handen en voeten te gaan geven. Laat ons zo groeien in geloof, hoop en liefde, dat zij een werkelijke kracht worden in het leven van alledag.

Wees met een ieder van ons voor wie het leven moeilijk is. We willen stil worden voor U en aan U voorleggen waar we zelf niet door heen komen. Neem uit ons weg wat het zicht op U blokkeert en help ons om onbevangen in de ruimte te gaan staan die U aan een ieder van ons hebt gegeven. Vul onze stilte met Uw warme nabijheid en geef ons vrede.
 

Bron: JCVaessen/Hooglied-6:de-balsemtuin

VOLGENDE WEEK

24 mei 2015, is het Pinksteren, de uitstorting van de Heilige Geest en een van de hoogfeesten in de Christelijke Kerk.

Op het Oecumenisch leesrooster staan: Genesis 11:1-9, Psalm 104:25-35, Handelingen 2:1-24 (het Pinksterverhaal) en Johannes 14:8-17

Op het Alternatief leesrooster staan Hooglied 4:12-5:1, Psalm 104:25-­35 en het eerste deel uit Handelingen 2:1-11

Contact: Reactie en opmerkingen graag naar

watlezenwedezeweek @ yahoo.com