maandag 21 januari 2013

27 Januari 2013,3e van Epifanie, Openbaring

Welkom bij Wat lezen we deze week!
Hier vind je al 150 weken de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun kerkgangers horen elke week hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de dominee/priester.


PERIODE
27 januari 2013, 3e van Epifanie of Openbaring maar ook Septuagesima, Latijn voor zeventigste en 70 dagen vóór Pasen. Het is de eerste zondag van de Paaskring, de aan Pasen voorafgaande feestdagen. Septuagesima wordt gevolgd door de twee andere zondagen of voorvasten: Sexagesima (60) en Quinquagesima (50). Ze tellen af naar Aswoensdag en zijn een voorbereiding tot de veertigdaagse vastentijd (Quadragesima) voor Pasen. De liturgische kleur is paars (voor inkeer en boetedoening) en de vreugdezangen (Te Deum, Gloria en Alleluja) worden achterwege gelaten worden, behalve op heiligenfeesten die in deze periode voorkomen. Het Tweede Vaticaans Concilie schafte deze zondagen af maar in de Tridentijnse liturgie worden ze nog gevierd. Bron: Wikipedia

Kunst tip: Verlicht manuscript (canvas?) voor Septuagesima (te koop/bestellen voor 113US$) van zazzle Link cache.ca


De Bach cantates voor deze zondag zijn “Nimm, was dein ist, und gehe hin””(BWV 144),Ich hab in Gottes Herz und Sinn” (koraalcantate BWV 92) en “Ich bin vergnügt mit meinem Glücke” (cantate voor sopraan solo BWV 84)

De teksten horen bij Mattheüs 20: 1-16; Gelijkenis van de arbeiders in de wijngaard, die lezen wij niet.

Op You Tube: J.S. Bach (1685-1750) “Ich bin vergnügt mit meinem Glücke” (cantate voor sopraan solo BWV 84) door Nancy Argenta en Ensemble Sonnerie (5m54). Met de tekst in het Duits en EngelsIch bin vergnügt mit meinem Glücke,
das mir der liebe Gott beschert.
Soll ich nicht reiche Fülle haben,
so dank ich ihm für kleine Gaben
und bin auch nicht derselben wert.

I am content with my lot, with the
happiness that God has vouchsafed me.
And if I were not to have such plenty,
then I would thank Him for smaller gifts
of which I am still unworthy.
Link youtube

of kijk op dit blog op 20feb2011 naar "Was Gott tut, das ist Wohlgetan" eigenlijk "Nimm, was dein ist, und gehe hin" (BWV 144) zp zj zonder uitvoerenden maar met tekst in engels en duits. (50sec)

of op 5feb2012 naar koraalcantate “Ich hab in Gottes Herz und Sinn” (BWV 92) gedirigeerd door Pieter Leusink met het Holland Boys Choir en het Nederlands Bach Collegium (12m57). Een uitgeschreven interview met Pieter Leusink over het Bach Cantate project door Peter Bloemendaal op bach-cantatas Leusink

Concert tip
zo27jan13 om 20.15uur in het Concertgebouw, Concertgebouwplein, Amsterdam. “Ich bin vergnügt mit meinem Glücke” (cantate voor sopraan solo BWV 84), BWV 73, BWV 44, BWV 48 en BWV 109 door Philippe Herreweghe / Collegium Vocale Gent en Dorothee Miels, sopraan. Kaarten vanaf 35 Euro (inclusief drankje) Link Concertgebouw.


TEKSTEN
Het thema deze week is de profetie, openbaring uit Jesaja 61:1-9 en in Lucas 4:14-21 door Jezus zelf voorgelezen in de tempel in Nazareth.
De lofpsalm 145 begint met het koningschap en belooft wie gebukt gaat richt hij op … u geeft voedsel, op de juiste tijd en … vervult het verlangen van alles wat leeft.
Uit de 1e brief aan de Korintiërs lezen verder waar we vorige week waren gebleven. Nu ieder zijn eigen gave heeft gekregen, wordt benadrukt dat samenwerking essentieel is. Mooi vind ik r25 … maar alle delen elkaar met dezelfde zorg omringen. 26 Wanneer één lichaamsdeel pijn lijdt, lijden alle andere mee; wanneer één lichaamsdeel met respect behandeld wordt, delen alle andere in die vreugde
In Lucas leest Jezus de profetie van Jesaja voor. Met de mededeling dat de profetie die dag in vervulling is gegaan.

Jesaja 61:1-9
Psalm 145:13-21
(1 Korintiërs 12:12-27)
Lucas 4:14-21
Tussentijds 72
De Geest des Heren is op Hem
Melodie kerklied

Tekst: (Con Amore)
2.(Allen)Wat is het dat hij aan ons meldt?
De blijde boodschap voor de armen:
het overweldigend erbarmen
dat ons gebroken hart herstelt.
Bron: pknheemskerk (Viering word doc)


JESAJA
Jesaja is het 23ste boek van het Oude Testament. Er zijn eigenlijk drie Jesaja's en deze boekrol is geschreven door de derde Jesaja die boekrollen 56-65 schreef na de Babylonische Ballingschap van de Joden. Deze Jesaja is een groep profeten die schreef in de geest van Jesaja. (GNB) We lazen deze regels ook op 30dec2012 dus tijdens de Advent het aftellen naar de geboorte van Christus met Kerst.
We springen een stukje terug na vorige week.

Dat deze tekst is gekozen voor Epifanie, de openbaring is zowel de belofte van de Jesaja tekst als dat Jezus deze tekst regel voor regel voorleest in de Lucastekst. Met als afsluiting dat de profetie 'die dag' in vervulling is gegaan.

Kunst tip: In Qumran aan de Dode Zee werden tussen 1947 en 1956 in 11 grotten boekrollen en potschreven gevonden met Oude Testament teksten. Het zijn de oudst bekende Bijbel teksten. Veel cruciale bijbelse manuscripten (zoals Psalm 22, Jesaja 53 en Jesaja 61) dateren op zijn laatst uit 100 voor Christus. Bron: dode-zee-rollen Op dss collection kan je de/een Jesaja rol uitgebreid bekijken. door de schuiven en te vergroten. Link Dss.collection/isaiah
Op You Tube: In het Engels (41sec) Link youtube

JESAJA 61:1-9
1 De geest van God, de HEER, rust op mij,
want de HEER heeft mij gezalfd.
Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft hij mij gezonden,
om aan verslagen harten hoop te bieden,
om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken
en aan geketenden hun bevrijding,
2 om een genadejaar van de HEER uit te roepen
en een dag van wraak voor onze God,
om allen die treuren te troosten,
3 om aan Sions treurenden te schenken
een kroon op hun hoofd in plaats van stof,
vreugdeolie in plaats van een rouwgewaad,
feestkledij in plaats van verslagenheid.
Men noemt hen ‘Terebinten van gerechtigheid’,
geplant door de HEER als teken van zijn luister.

4 Wat eertijds vernield werd, zullen zij herbouwen,
de lang verlaten streken weer bevolken;
ze herstellen de vervallen steden,
verlaten sinds mensenheugenis.
5 Vreemden staan je ten dienste en hoeden je schapen,
vreemdelingen worden je dagloner of wijnbouwer.
6 En jullie worden priester van de HEER genoemd,
dienaar van onze God zul je heten.
Je zult je te goed doen aan de rijkdom
door vreemde volken vergaard,
je zult je met hun luister bekleden.
7 De smaad die je verdiende loon werd genoemd,
je schande wordt je dubbel vergoed.
Daarom erven zij dubbel van het land
en is eeuwige vreugde hun deel.
8 Want ik, de HEER, heb het recht lief,
ik haat offers van roofgoed.
Ik zal hen getrouw belonen,
een eeuwig verbond sluit ik met hen.
9 Hun kinderen zullen vermaard zijn bij alle volken,
heel de aarde kent hun nageslacht.
Dan zullen allen die hen zien erkennen:
Link naar de tekst NBV1

Liever luisteren?
Patrick Nederkoorn uit Amersfoort op voorleesbijbel. Of ga naar downloadbijbel Jesaja is het 23ste boek van het Oude Testament.

Liever live?
Nederlandse Kerk aan de Rurh (voor opvarenden) Hafenkirche, Kirchenstraße 15, Mannheim. Iedere zondag een Nederlandstalige samenkomst. Tijd 11uur, .
Voorganger PKN-schipperspredikant, Ds. Kröger. Jesaja 61:1-9
Lucas 4:14-21.
Link nkadr Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van Ds J de Kok(?) voor de Kruiskerk in Diever op 24jan2010 over Jesaja 61 en Lucas 4 'Vervulling van profetieën'. 'Wanneer je de bijbel vergelijkt met de andere religieuze geschriften die er zijn, dan is er iets heel opmerkelijks. Namelijk dit. De bijbel is een zeer profetische boek, andere religieuze geschriften kennen dat niet of nauwelijks. Een groot deel van de Bijbel bestaat uit profetieën. En in de profetieën spreekt God rechtstreeks tot zijn volk'.
Link pdf kruiskerkdiever
of
Preek van Mevr Hannie Oele voor de Protestantse Kerk in Brouwershaven op 24jan2010 over Jesaja en Lucas 'Als Lucas ons vertelt dat Jezus van synagoge naar synagoge trekt, lerend/ onderwijzend, dan wil dat zeggen dat hij goed thuis is in de schriften. En dat hij dat ook kan óverdragen aan anderen. Maar uit de reacties van de mensen begrijpen we dat Jezus méér doet dan tekst en uitleg geven. Want iedereen is vol lof over zijn manier van leren. Jezus moet een inspirerend leraar zijn. Om het met woorden van deze tijd te zeggen: in het begeleiden van mensen heeft hij oog voor hun leerproces. Hij helpt de goede vragen te stellen, is stimulerend bezig. Maar er is ook sprake van spiritualiteit. Want in het woord 'prijzen' (vs 6) , daar klinkt het 'lofprijzen' door waarmee mensen G'd verheerlijken. Kennelijk leggen de mensen bewust of onbewust het verband tussen zijn manier van leren en G'ds aanwezigheid. Zo trekt Jezus lerend/ onderwijzend door heel Galilea. Link PKNBrouwershaven

Op You Tube: in het Engels pastoor Gary Fishman op 20mei2007 over Jesaja, Genesis 16 en Job 223 voor de Sanctuary Fellowship in the Bronx New York, USA. (44m) Link tsf.sermon.tv


PSALM
Psalmen is het 19e boek van het Oude Testament en bevat 150 liederen en gedichten. We lezen deze week r13-21 van psalm 145 waarvan we de eerste 12 regels lazen op 18sept2011 (in de Naardense Bijbelvertaling). In het Latijn heet de psalm 'Exaltabo te, Deus'. De psalm is een lofpsalm van David.

Het eerste deel van de psalm en benadrukt o.a. De vergevingsgezindheid van God en de liefde voor al zijn schepselen, mens en dier en eindigt met om alle mensen uw macht bekend te maken, uw grote luister, uw groot koningschap. (GNB) Een mooie opwarmer voor de Epifanie boodschap van deze week en ook in onze r13 gaat het over het koningschap. Daarna (be)looft David wie gebukt gaat richt hij op … u geeft voedsel, op de juiste tijd en … vervult het verlangen van alles wat leeft.

NB De psalm is net geen acrostichon (de regels beginnen dan met de letters -hier van het Hebreeuws- alfabet). De 14e letter Nun/noen mist in de gangbare Hebreeuwse grondtekst. In een handschrift dat in Qumran gevondenis en o.a. de (Griekse) Septuaginta is wel een vers dat begint met Nun: ‘Betrouwbaar is de HEER in alles wat hij zegt, heel zijn schepping blijft hij trouw.’ Het is niet dat het origineel is of later toegevoegd. De psalm is niet de enige die niet compleet lijkt, maar wel de enige (?) die in het verleden compleet gemaakt is. Bron Biblija.net/Psalm145:13
In Psalm 9 en 10, die door een acrostichon met elkaar verbonden zijn, ontbreken bijvoorbeeld een aantal letters van het Hebreeuwse alfabet, en in Psalm 10 wordt het acrostichon zelfs onderbroken. Psalm 25 en 34 hebben gedeeltelijk dezelfde afwijkingen aan het slot van het acrostichon: de letter Waw ontbreekt, en de laatste regel begint met de letter Pey. Bron psalmboek

Het vertalen van deze stijlvorm is niet eenvoudig. In de Statenvertaling wordt het acrostichon zichtbaar gemaakt door de Hebreeuwse letters tussen haakjes of cursief voor het vers of versdeel te zetten. De Naardense Bijbel van Pieter Oussoren gaat het verst door ook in het Nederlands gebruik te maken van het acrostichon. In Psalm 119 beginnen de eerste acht verzen alle met een A, de volgende 8 verzen met een B, daarna met een G (ivm de Hebreeuwse Gimel, de derde letter), etc. Op deze manier vertalen betekent wel een grote beperking in de mogelijkheden. Bron psalmboek

Kunst tip: Koning David in gebed, bij een van de 7 boete(penitentie) gebeden in een Nederlands(talig) manuscript uit 1470 van de Meester van Zwolle. Het hoort bij de Sarijs manuscripten abusievelijke naam voor de Marijs manuscripten verlucht door De Broeders van het Gemene leven. Meer in Lydia Wierda: De Sarijs-handschriften. Link detail thedigitalwalters.org webpage thedigitalwalters/W918/description

PSALM 145:1 een lofzang, van David
(12 aan de stervelingen uw machtige daden verkondigen,
de glorie en de glans van uw koningschap:)
13 ‘Uw koningschap omspant de eeuwen,
uw heerschappij omvat alle geslachten.’

14 ‘Een steun is de HEER voor wie is gevallen,
wie gebukt gaat richt hij op.
15 Allen zien hoopvol naar u uit,
u geeft voedsel, op de juiste tijd.
16 Gul is uw hand geopend,
u vervult het verlangen van alles wat leeft.

17 Rechtvaardig is de HEER in alles wat hij doet,
zijn schepselen blijft hij trouw.
18 Allen die hem aanroepen is de HEER nabij,
die hem roepen in vast vertrouwen.

19 Hij vervult het verlangen van wie hem eren,
hij hoort hun klacht en komt te hulp.
20 De HEER waakt over wie hem liefhebben,
maar wie hem afwijzen, vaagt hij weg.’
21 Laat zó mijn mond de lof spreken van de HEER,
en alles wat leeft zijn heilige naam prijzen,
tot in eeuwigheid.
Bron en complete psalm: biblija NBV Psalm 145

Liever luisteren?
Corrie Kalkhuis uit Spijkenisse op voorleesbijbel In de Nieuwe Bijbelvertaling met de tekst of ga naar downloadbijbel Psalmen is het 19e boek van het OT.

Liever live?
Protestantse kerk Hoogeveen (houdt zich meestal aan het oecumenisch leesrooster) Leeuweriklaan 35, Hoogeveen.Tijd: 9.30 uur ds Boersma (met Tussentijds 144) en om 15.30uur 'kind op schoot' dienst. Link Oosterkerk Hoogeveen Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van ds L Sollie, voor groep 8-ers, kinderdienst op 22juni2003. Link Meppel.GKV/Sollie

Op You Tube: psalm 145 door Shane and Shane, popsong in het Engels (6m01). Link youtube


Eerste brief van Paulus aan de Korintiërs
De eerste brief van Paulus aan de Korintiërs is het 7e boek van het Nieuwe Testament. De brief aan de Korintiërs is de boekrol waarin lichaam het meest voorkomt 33x in de Groot Nieuws Bijbel vertaling (van 206) en 34 keer in de Nieuwe Bijbel Vertaling (van 274) gemiddeld staat het enkele keren in een boekrol. Het gaat dan zowel over het lichaam in de betekenis van lijf als over lichaam als het geheel van de Christelijken gemeenschap(pen).

We lezen verder waar we vorige week waren gebleven toen het ging over de gaven van de Geest. Nadat ieder zijn eigen gave heeft gekregen wordt hier benadrukt dat samenwerking (met al die gaven) essentieel is.

Mooi vind ik r25 … maar alle delen elkaar met dezelfde zorg omringen. 26 Wanneer één lichaamsdeel pijn lijdt, lijden alle andere mee; wanneer één lichaamsdeel met respect behandeld wordt, delen alle andere in die vreugde

Symbool: Bij het blog van de Gebedsbroeders (zie Preek) zonder toelichting of de maker. Link Symbol of the church made up of people and of the churches

1 Korintiërs 12:12-27
12 Een lichaam is een eenheid die uit vele delen bestaat; ondanks hun veelheid vormen al die delen samen één lichaam. Zo is het ook met het lichaam van Christus. 13 Wij zijn allen gedoopt in één Geest en zijn daardoor één lichaam geworden, wij zijn allen van één Geest doordrenkt, of we nu Joden of Grieken zijn, of we nu slaven of vrije mensen zijn. 14 Immers, een lichaam bestaat niet uit één deel, maar uit vele. 15 Als de voet zou zeggen: ‘Ik ben geen hand, dus ik hoor niet bij het lichaam,’ hoort hij er dan werkelijk niet bij? 16 En als het oor zou zeggen: ‘Ik ben geen oog, dus ik hoor niet bij het lichaam,’ hoort het er dan werkelijk niet bij? 17 Als het hele lichaam oog zou zijn, waarmee zou het dan kunnen horen? Als het hele lichaam oor zou zijn, waarmee zou het dan kunnen ruiken? 18 God heeft nu eenmaal alle lichaamsdelen hun eigen plaats gegeven, precies zoals hij dat wilde. 19 Als ze met elkaar slechts één lichaamsdeel zouden vormen, zou dat dan een lichaam zijn? 20 Het is juist zo dat er een groot aantal delen is en dat die met elkaar één lichaam vormen. 21 Het oog kan niet tegen de hand zeggen: ‘Ik heb je niet nodig,’ en het hoofd kan dat evenmin tegen de voeten zeggen. 22 Integendeel, juist die delen van het lichaam die het zwakst lijken zijn het meest noodzakelijk. 23 De delen van ons lichaam waarvoor we ons schamen en die we liever bedekken, behandelen we zorgvuldiger en met meer respect 24 dan die waarvoor we ons niet schamen. Die hebben dat niet nodig. God heeft ons lichaam zo samengesteld dat de delen die het nodig hebben ook zorgvuldiger behandeld worden, 25 zodat het lichaam niet zijn samenhang verliest, maar alle delen elkaar met dezelfde zorg omringen. 26 Wanneer één lichaamsdeel pijn lijdt, lijden alle andere mee; wanneer één lichaamsdeel met respect behandeld wordt, delen alle andere in die vreugde. 27 Welnu, u bent het lichaam van Christus en ieder van u maakt daar deel van uit.
In de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst: NBV

Liever luisteren?
Jan Sikkema uit Niekerk op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel 1 Korintiërs is het 7e boek van het Nieuwe Testament.

Liever live?
Protestantse Kerk Nederland Haren Glimmen. 7 diensten oa in de Dorpskerk, Kerkstraat 2, Haren. Tijd: 10 uur, voorganger mevr ds Toornstra. Jesaja 61:1-9, 1 Korinteiers 12:12-27 en Lucas 4:14-21. Link pkn-haren Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van de Gebedsbroeders, Rob & Marc op hun dinsdag en donderdag blog. Deze keer over verdeeldheid in de (Protestantse?) kerk(en). Ik vrees wel eens dat er geen land in de wereld is waar de kerk met ruim 100 Protestantse afsplitsingen zo versnipperd is als bij ons

Op You Tube: Animatie op the Body of Christ met in het Engels de tekst geï llustreerd door Immortal Son (1m32) Link youtube.


LUCAS
Lucas is het 3e boek van het Nieuwe Testament. Het is een van de vier evangelies met de verhalen over het leven en sterven van Jezus. In de evangelies komen verhalen soms meerdere malen voor, soms identiek soms een beetje anders. Dit verhaal dat in de Groot Nieuws Bijbel “Geen erkenning in Nazareth heet' komt ook half voor bij Mattheus 13:53-58 (niet dat hij Jesaja voorleest) en in Marcus 6:1-6idem). De tekstkeuze stopt net voor Jezus zegt dat een profeet in zijn eigen stad niet geëerd wordt (waar Mattheus en Marcus vooral over gaan). Dat staat ook letterlijk in Johannes 4:43 wat we vorige week lazen.

Jezus verklaart -na het voor lezen- dat de profetie van Jesaja 61:1-2 die dag in vervulling is gegaan. In de Lucas versie protesteert niemand daartegen.

Foto/site tip: wherejesuswalked Link wherejesuswalked/Nazareth1 (vallei) en de stad (nu) wherejesuswalked/Nazareth2

Lucas 4:14-21
(In de Groot Nieuws Bijbel: Geen erkenning in Nazareth)
NBV Optreden van Jezus in Nazaret
14 Jezus keerde, gesterkt door de Geest, terug naar Galilea. Het nieuws over hem verspreidde zich in de hele streek. 15 Hij gaf onderricht in de synagogen en werd door allen geprezen. 16 Hij kwam ook in Nazaret, waar hij was opgegroeid, en volgens zijn gewoonte ging hij op sabbat naar de synagoge. Toen hij opstond om voor te lezen, 17 werd hem de boekrol van de profeet Jesaja overhandigd, en hij rolde hem af tot de plaats waar geschreven staat:
18 ‘De Geest van de Heer rust op mij,
want hij heeft mij gezalfd.
Om aan armen het goede nieuws te brengen
heeft hij mij gezonden,
om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken
en aan blinden het herstel van hun zicht,
om onderdrukten hun vrijheid te geven,
19 om een genadejaar van de Heer uit te roepen.’
20 Hij rolde de boekrol op, gaf hem terug aan de dienaar en ging weer zitten; de ogen van alle aanwezigen in de synagoge waren op hem gericht. 21 Hij zei tegen hen: ‘Vandaag hebben jullie deze schrifttekst in vervulling horen gaan.’
In de Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst: NBV

Liever luisteren?
Rob Wolthuis uit Tilburg op voorleesbijbel. Of ga naar downloadbijbel. Lucas is het 3e boek van het Nieuwe Testament.

Liever live?
Protestantse gemeente Leek-Oldebert in de Kerk op de Dam, Oldebert.
Tijd: 19.00uur, voorganger ds T Keuning (avondgebed, Jesaja 61 en Lucas 4:14-21) Link pglo Of kijk bij Jesaja of op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van de ds. Bartelt Zandt, gevangenispredikant voor gedetineerden op 13jan2013. bij Lucas 4: 14-21: Ga je als je uit de bajes komt buiten nog naar de kerk? En waarom dat best een goed idee is.....Link gevangenispredikant

of van de Deken van Amsterdam de kortste preek aller tijden Dekenaat-amsterdam

Op You Tube: In het Engels, uit de tv-serie/film Jezus van Nazareth uit 1977 met Robert Powel als Jezus die Jesaja leest (3m35). Link youtube

GEBED
Vast onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het (gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze Vader' Het gebed dat Jezus heeft geleerd. Deze keer een openingsgebed dat volgens de (RK?) traditie gelezen wordt in de dagen na Septuagesima tot en met de 40dagentijd is het gebed van Jezus op de Olijfberg (tuin van Gethsemane) volgens de bron dan, het blog vultus.stblogs.

In dat gebed in Marcus 14:36-Mattheus 26:36-46 en Lucas 22:39-46 lees ik iets anders en herken de regels Vader als het u belieft neem deze beker van mij weg!

Introit
My heart is troubled within me;
the fear of death stands over me;
fear and trembling are come upon me (Ps 54:5-6).
O God, save me;

see how the waters close about me,
threatening my very life (Ps 68:2).
Glory.

VOLGENDE WEEK
3 februari 2013, 4e van Epifanie of Openbaring

Jeremia 1:4-10
Psalm 71:1-6(9)
(1 Korintiërs 12:27-31a)
Lucas 4:21-30(32)
Gezang 162

Geen opmerkingen:

Een reactie posten