8 juni 2014, Pinksteren of de uitstorting van de Heilige Geest

Welkom bij Wat lezen we deze week!

Hier vind je elke week de Bijbel teksten die een miljoen+ mensen lezen en/of horen als ze naar de kerk gaan. Er is namelijk een leesrooster waar -alleen al in Nederland- wel 1000 kerken aan meedoen. Hun kerkgangers horen elke week hetzelfde verhaal, maar natuurlijk wel anders 'gebracht' door de dominee of priester.

Op belangrijke (feest)dagen worden uiteraard de vaste, bijbehorende Bijbelteksten gelezen, met kerst lezen we een van de versies van de geboorte van Jezus, met Pasen over de wederopstanding en met Pinksteren over de uitstorting van de Heilige Geest. Het rooster wordt gemaakt voor 3 jaar, A, B en C en om te voorkomen de kerken om de 3 jaar hetzelfde lezen, wordt ook een alternatief leesrooster gemaakt.

PERIODE

8 juni 2014, is het Pinksteren, de viering van de uitstorting van de Heilige Geest over de gelovigen. Dat wordt beschreven in Handelingen 2:1 dat op het gewone leesrooster staat. Ik citeer de belangrijkste regels: Toen de dag van het Pinksterfeest aanbrak waren ze allen bij elkaar. 2 Plotseling klonk er uit de hemel een geluid als van een hevige windvlaag, dat het huis waar ze zich bevonden geheel vulde. 3 Er verschenen aan hen een soort vlammen, die zich als vuurtongen verspreidden en zich op ieder van hen neerzetten, 4 en allen werden vervuld van de heilige Geest en begonnen op luide toon te spreken in vreemde talen, zoals hun door de Geest werd ingegeven.

Hoe kan het dat er al een Pinksterfeest (NBV) was voordat het Pinksteren was? De oorsprong van Pinksteren ligt in de wetten van Mozes. In Leviticus 23:15-22 staat dat op de vijftigste dag, op de dag na de zevende sabbat vanaf Pesach nieuwe offers voor God moeten worden gebracht, als een soort afsluiting van Pesach. Het feest wordt ook wel het 'Feest van de Eerstelingen' of 'Wekenfeest' (Hebreeuws: Sjavot) genoemd. Er moesten 'eerstelingen' van de graanoogst en het vee worden geofferd. Bron: Wikipedia

Kunst tip: Een Pinksterverluchting in een Regensburgs (Duits) getijdenboek, circa 1030 - 1040 op een tentoonstelling in het Getty Museum, Los Angeles in de VS. Link Pinksteren

Meer moois op Collecties.Meermanno/Handschriften vul ''Pinksteren'' in links boven in de zoekbalk et voilà 10 prachtige miniaturen zoals Mnemosyne.org in een Frans Getijdenboek (usus van Rheims) circa 1490.

De Bach cantaten ''Erschallet, ihr Lieder” (BWV 172), ''Wer mich liebet, der wird mein Wort halten” (BWV 59), met dezelfde titel ''Wer mich liebet, der wird mein Wort halten” (BWV 74) en ''O ewiges Feuer, o Ursprung der Liebe'' (BWV 34)

De teksten horen bij Johannes 14:23-31a waarin Jezus de zending van de Heilige Geest belooft. r26 Later zal de pleitbezorger, de heilige Geest die de Vader jullie namens mij zal zenden, jullie alles duidelijk maken en alles in herinnering brengen wat ik tegen jullie gezegd heb.

Op You Tube: J.S. Bach (1685-1750) ''O ewiges Feuer, o Ursprung der Liebe'' (BWV 34) deel 1, uitgevoerd door Nikolaus Harnoncourt (Graaf Nikolaus de la Fontaine und d'Harnoncourt-Unverzagt, born 6 December 1929) en het Concentus Musicus Wien? (9m11). Link youtube

Of kijk op dit blog op 19mei13 naar “Wer mich liebet, der wird mein Wort halten” (BWV 59) voor Pinksteren 1. Aria (Sopraan en Bas), Wer mich liebet, der wird mein Wort halten op 4m13 2. Récitatif (Sopraan) O, was sind das vor Ehren op 6m13 3. Koraal Komm, Heiliger Geist, Herre Gott op 7m50 4. Aria (Bas) Die Welt mit allen Königreichen op 10m23 5. Koraal Du heilige Brunst. Met sopraan Peter Jelosits (van de Wiener Sängerknaben), bas: Ruud Van der Meer en het Tölzer Knabenchor o.l.v. Gerhard Schmidt-Gaden en het Concentus musicus Wien olv Nikolaus Harnoncourt (Opname uit 1975). Geen video, het schilderij is Het Avondmaal van Salvador Dali uit 1955 (12m04).

Of kijk op dit blog op 27mei2012 naar 'Wer mich liebet, der wird mein Wort halten' (BWV 74) 7e Aria: 'Nichts kann mich erretten'. Dirigent Helmuth Rilling, Bach-Collegium Stuttgart, Hildegard Laurich (contralt) met de tekst in het Engels in beeld (5m48)

Of 12juni2011 naar "Erschallet, ihr Lieder"(BWV 172) door de Johann-Walter-Kantorei Kahla bij hun 60 Jarig jubileum. In de Stadtkirche in Kahla/Thür. (live maar nogal schril geluid, 5m04). Of “Erschallet,ihr Lieder” door het Leonhardt Consort met dirigent Gustav Leonhardt (4m09). Zonder beeld

NB Bach schreef ook cantates voor 2e en 3e Pinksterdag: Tweede Pinksterdag: Erhöhtes Fleisch und Blut (BWV 173), Also hat Gott die Welt geliebt (BWV 68) en Ich liebe den Höchsten von ganzen Gemüte (BWV 174). Derde Pinksterdag Erwünschtes Freudenlicht (BWV 184) en Er rufet seinen Schafen mit Namen (BWV 175)

Concert tips

Zo8juni14 om 19.30 uur in de Petruskerk,
Nijmegen. "Erschallet, ihr Lieder"(BWV 172). Uitgevoerd door Wouter van Haaften en het koor en orkest van de Nijmeegse Bachcantates Link Nijmeegse Bachcantates

Zo8juni14 om 12 uur in de Lutherse Kerk, Röntgenstraat 9 (bij begin Loolaan) in Apeldoorn. Deze muziekdienst staat in het teken van de meertaligheid van Pinksteren. Het Borodin Kwartet zingt solistisch en met de gemeente muziek in zeven talen, waaronder een première van de Noors-Amerikaanse componist Ola Gjeilo ('Ubi Caritas'), motetten van Herbert Howels en Maurice Duruflé, Taizé-gezangen en de aloude Latijnse Pinkstersequensen in Nederlandse en Duitse vertaling. Het Borodin Kwartet bestaat uit Tess Oostwouder (sopraan), Tobias Segura Peralta (countertenor), Theo van Willigenburg (tenor) en Nathan Tax (bariton). Vanaf 11.00 wordt koffie en thee geschonken in de Lutherzaal. Voorganger is ds Pieter Oussoren, (van de Naardense Bijbelvertaling) en Jur Leemhuis bespeelt het Leeflangorgel. Link Christelijkeconcertagenda/Vocaleninzeventalen

Zo8juni14 om 20uur in het Theater aan het Vrijthof, Maastricht. Thema: “Ontmoeting” en dat krijgt op diverse manieren betekenis en inhoud. Het concert wordt ondersteund via beeldprojectie, belichting en choreografie. Tenslotte is de poëzie van Ad Maas bedoeld als hommage aan deze bijzondere kunstenaar uit Thorn, die overleden is op 21 december 2013. In het 1e deel een ontmoeting in tijd: het verleden en heden, in passie, maar ook in leven en dood. Voor de pauze worden werken uitgevoerd van Oliver Waespi (Audivi Media Nocte), Heitor Villa-Lobos (Fantasia) en Ottorino Respighi (Ballata della Gnomidi). Het tweede gedeelte van dit Pinksterconcert bestaat uit verrassende ontmoetingen tussen composities van Bach, Sting, Villa-Lobos, Bacharach, Stert, Lloyd Webber, Schönberg, Debussy, the Beatles, Mendes, the Rolling Stones en Nilsson. In het 2e gedeelte thema’s uit de Matthäus-Passion en een ontmoeting tussen verschillende muziekstijlen. Kaarten 20 euro. Link Saintececile

Zo14juni14 om 19.00 uur in de Fr.Xaveriuskerk Amersfoort, "Erschallet, ihr Lieder"(BWV 172). Uitgevoerd door Bas Ramselaar en het Amersfoorts Kantate Koor en Orkest. Link Stichting Rondom de Cantates

TEKST(EN)

Op het Oecumenisch leesrooster staan Ezechiël 11:17-20, Psalm 104:25-­35, Handelingen 2:1-24, Johannes 14:23-29. Dat las ik 12juni11

Op het alternatief leesrooster staat: 1 Petrus 5:1-14, we lezen verder na vorige week. NB De tekst staat ook op het leesrooster van het Nederlands Bijbelgenootschap maar voor 2 juni.

1 PETRUS

1 Petrus is het 21ste boek van het Oude Testament. Het is een brief van de (hoofd)apostel Petrus, ''de rots'' waarop Jezus zijn kerk bouwde. In deze brief verwijst Petrus naar zijn bijzondere positie als Jezus hoofd-apostel en 'rots' voor zijn kerk door te benadrukken dat hij mede-oudste is en ooggetuige van Christus lijden was (r1).

Petrus is de ''grote concurrent'' van Paulus die Jezus -leven en sterven- niet zelf had meegemaakt, maar veel meer brieven schreef aan Christelijke gemeenten. Petrus richtte zich op de bekering van Joden en Paulus op de bekering van allen: joden en niet-joden. Maar ook in hun operationeel management verschilden ze, bijvoorbeeld over Marcus die Petrus mijn zoon Marcus noemt r13.

In Wikipedia staat dat sommige tradities deze Marcus gelijk stellen aan Johannes Marcus èn aan Marcus de evangelist. Het Evangelie van Marcus (gedateerd tussen rond 66 en 73) is gebaseerd op de verhalen van Petrus aan Marcus. In de 2e Eeuw schreef een bisschop van Hiërapolis, Papias, dat Marcus, de tolk van Petrus was, verwijzend naar de apostel Johannes. Die bron kan ik niet vinden.

In Handelingen 12 staat: [Petrus] ging ... naar het huis van Maria, de moeder van Johannes Marcus, waar een groot gezelschap bijeen was gekomen om te bidden. Verder niets over een band tussen Petrus en Marcus. Wel over Paulus en Marcus: Handelingen 12:25 Barnabas en Saulus (Paulus) keerden terug uit Jeruzalem na daar hun gift overhandigd te hebben. Ze namen Johannes Marcus met zich mee. In Handelingen 13:13 staat Paulus en zijn reisgenoten scheepten zich in Pafos in om naar Perge in Pamfylië te reizen. Daar verliet Johannes de beide anderen en keerde terug naar Jeruzalem. En dat veroorzaakt wat frictie: Handelingen 15:37-39 Barnabas wilde ook Johannes Marcus meenemen, maar Paulus voelde daar niets voor, omdat hij hen in Pamfylië in de steek had gelaten en niet langer had deelgenomen aan hun zendingswerk. Een en ander leidde tot grote onenigheid, zodat ze uit elkaar gingen en Barnabas samen met Marcus naar Cyprus vertrok. Lastig voor Barnabas, want hij was een oom van Marcus (Brief aan de Kolossenzen 4:10).

Kunst tip: Hoekbeelden van de evangelist Marcus en de apostel Petrus op de Bernharduskirche in Baden-Baden, Duitsland. Circa 1911-1914. Link: Baden-Baden Bernharduskirche Evangelist Markus-Apostel Petrus

NB Ik vond verder geen afbeeldingen van Petrus en Marcus samen, opvallend als ze samen het evangelie (op)schreven.

1 PETRUS 5:1-10

Het gezag in de gemeente
1 Ik doe een beroep op de oudsten onder u. Als uw mede-oudste en als ooggetuige van Christus’ lijden, en omdat ik evenals u zal delen in de luister die binnenkort zal worden geopenbaard, vraag ik u: 2 Hoed Gods kudde waarvoor u de verantwoordelijkheid hebt, houd goed toezicht – niet gedwongen maar vrijwillig, zoals God dat wil, en niet om er zelf beter van te worden maar met belangeloze toewijding. 3 Stel u niet heerszuchtig op tegenover de kudde die aan u is toevertrouwd, maar geef het goede voorbeeld. 4 Dan zult u wanneer de hoogste herder verschijnt de krans van de luister ontvangen, die nooit verwelkt. 5 En u, jongeren, moet van uw kant het gezag van de oudsten erkennen. Overigens, in de omgang met elkaar moet ieder van u altijd de minste willen zijn, want God keert zich tegen hoogmoedigen, maar aan nederigen schenkt hij zijn genade. 6 Onderwerp u dus nederig aan Gods hoge gezag, dan zal hij u op de bestemde tijd een eervolle plaats geven. 7 U mag uw zorgen op hem afwentelen, want u ligt hem na aan het hart.

8 Wees waakzaam, wees op uw hoede, want uw vijand, de duivel, zwerft rond als een brullende leeuw, op zoek naar een prooi. 9 Stel u tegen hem teweer, gesterkt door uw geloof, in het besef dat uw broeders en zusters, waar ook ter wereld, onder hetzelfde leed gebukt gaan. 10 Maar al moet u nog korte tijd lijden, God, de bron van alle genade, heeft u geroepen om in Christus Jezus deel te krijgen aan zijn eeuwige luister. God zal u sterk en krachtig maken, zodat u staande zult blijven en niet meer zult wankelen. 11 Hem komt de macht toe, voor eeuwig. Amen.

12 Met de hulp van Silvanus, die ik als een betrouwbare broeder beschouw, heb ik u deze korte brief geschreven, om u moed in te spreken en om u er nadrukkelijk van te verzekeren dat het werkelijk de genade van God is die u staande houdt. 13 De uitverkorenen in Babylon en mijn zoon Marcus groeten u. 14 Groet elkaar met een kus als teken van uw onderlinge liefde. Vrede zij met u allen, die één bent in Christus.

Nieuwe Bijbelvertaling. Link naar de tekst NBV

Liever luisteren?

Nannie Tempelman uit Leiden, op voorleesbijbel Of ga naar downloadbijbel 1 Petrus is het 21ste boek van het Oude Testament.

Liever live?

Protestantse Gemeente Bathmen, Kerkplein 3, Bathmen. Tijd: 10uur, voorganger Ds. A.H. van den Bor. 8 juni Pinksteren: 1 Petrus 5: 1-14 (Ezechiël 11: 17-20) Johannes 14: 23-29. Terwijl op de allereerste Pinksterdag de Kerk geboren werd en tumultueus begon te leven, sluiten wij – wat merkwaardig misschien – ons kerkelijk seizoen op deze dag af. Maar hoe! Allereerst willen we een aantal mensen in het zonnetje zetten die in de afgelopen jaren veel voor onze gemeente hebben betekend. Daarnaast willen we de geboortedag van de Kerk gewoon vieren! – ook door een blik werpen op het komende levensjaar. “Wij vieren … het geschenk van de Geest die ons door de tijd draagt met de belofte en de verwachting van de oogst. De kleur is het rood van het Pinstervuur en van het bloed van de martelaren, die voor hun geloof, hun hoop en hun liefde uitkwamen in tijden dat dit anderen niet goed uitkwam.” (J.P. Boendermaker) Link PGBathmen/leesrooster

Of kijk op churchatwork voor een dienst bij u in de buurt.

Preek van ds. Alex Boshuizen voor de Petrakerk in Heemstede op 10maart13 over 1 Petrus-5. Leidinggeven in de gemeente is niet heersen. Het gaat er niet om dat de leider de eer krijgt of altijd het gelijk krijgt. Geef het goede voorbeeld. Dat kan alleen maar het voorbeeld van Jezus zijn. Een voorbeeld van dienende liefde. Link Petrakerkheemstede

Op You Tube: In het Engels, Shepherd the flock: Sheep, sheepfold, shepherd Mark Bauer voor Trinity Fellowship, Friendswood, Texas, USA op 28juli13. Link youtube

GEBED

Vast onderdeel van de afsluiting van een kerkdienst is een gebed en het (gezamenlijk) uitspreken van het 'Onze Vader' Het gebed dat Jezus heeft geleerd in Mattheus 6:9-13. Deze keer kies ik voor de slotwoorden en een kort gebed bij een preek van Ds.L. Sollie voor de Gereformeerde kerk Vrijgemaakt in Meppel over 1 Petrus 5:1-11 met als thema Aftreden en bevestiging ambtsdragers (20mei2012).

Daarom zegt Petrus ook: doe het vrijwillig,
niet gedwongen, en niet om er zelf beter
van te worden maar met belangeloze toewijding.(vers 2).
Dan gaat het dus over je motieven.
Dat wat je beweeg zet om dit te doen.

Laat dat niet jezelf zijn, dat wat jij wilt,
maar laat het zijn wat de Here wil.
Wat Hij goed vindt voor deze gemeente,
de gemeente die Hij heeft gekocht met zijn bloed. 

De kudde van de Goede Herder.
Waar Hij voor zorgt, en waarvoor Hij alles doet
om ze veilig in de kooi te brengen.

U merkt, dat ik dat beeld niet kwijtraak
waarover ik iets vertelde aan de kinderen.
Over die Goede Herder

en zijn schapen alle honderd die moeten binnengaan. 

En over dat ene schaap dat zoek is,

maar dat er wel bij hoort.

En daar eindig ik dan ook mee. Want dat moeten we niet kwijtraken. Er is van alles te doen in en over de gemeente. Plannen genoeg, maar het gaat uiteindelijk om de kudde van God, de schapen die Hij wil weiden en waarvoor Hij ambtsdragers wil gebruiken.

En daarom verkondigde ik dit woord: U mag uw zorgen op hem afwentelen. want u ligt Hem na aan het hart. het wijst ons onze plaats en het bemoedigt ons.

En voor ons allemaal geldt wat wij nu gaan zingen:

als ons amen op de preek.
De Heer is God, erken zijn macht
Hij schiep ons daar zijn grote kracht
Wij zijn van hem in eeuwigheid
Zijn volk, de schapen die Hij weidt.
AMEN.

Bron: Meppel.gkv.nl

VOLGENDE WEEK

15 juni 2014, Drie-eenheid: de vader, de Zoon en de Heilige Geest.

Op het Oecumenisch leesrooster staan: Exodus 34:4-9, Psalm 150, (2 Korintiërs 13:11-13) en Matteüs 28:16-20. Dat las ik op 19juni11.

Op het alternatief leesrooster staat niets... ik weet nog niet wat ik ga lezen want daarna beginnen we aan een alternatieve reeks van 4 weken over de brief aan Romeinen.

Contact: Reactie en opmerkingen graag naar

watlezenwedezeweek @ yahoo.com